Britse parlementariërs: geen man en geen cent voor homeopathie

Afgelopen 22 februari 2010 publiceerde het Science and Technology Committee van het Britse parlement een uitvoerig rapport over homeopathie (zie ook de inleiding en de aangehangen pdf van 275 pagina’s). De conclusie was (na het doornemen van 56 memoranda van diverse personen en organisaties, en een mondeling verhoor van een dozijn vertegenwoordigers van diverse standpunten) dat homeopathische pilletjes gewoon suikerpilletjes zijn en dat er geen bewijs is dat ze werken. Het zijn dus op zijn best placebo’s, maar het geven van placebo’s is strijdig met ‘informed consent’ en onethisch.

De National Health Service (NHS) moet dus simpelweg ophouden voor homeopathie te betalen en de Medicines and Healthcare products Regulatory Agency (MHRA) moet stoppen met vergunningen te geven aan homeopathische middelen alsof het medicijnen zijn, en moet verbieden dat op homeopathische potjes medische claims (‘indicaties’) staan. Artsen van de NHS zouden niet meer naar homeopaten moeten verwijzen.

Het is volslagen onduidelijk om hoeveel geld het gaat. De minister zegt dat er maar 152.000 pond jaarlijks betaald wordt voor homeopathische middelen (een kwart penny per jaar per Brit) en volgens anderen gaat het om 4 miljoen per jaar. Dat is exclusief de kosten van de vier homeopathische ziekenhuizen en ook exclusief de kosten van het helemaal opnieuw inrichten van het Royal London Homoeopathic Hospital (RLHH). (Rapport, paragraaf 13-15). Hoeveel de NHS daaraan betaalde is niet duidelijk; privédonateurs hebben er in elk geval flink aan bijgedragen. Men moet zich overigens niet te veel voorstellen bij ‘ziekenhuis’ in dit verband. De instelling in Glasgow heeft naar verluidt 15 bedden, en voor de verbouwing had het RLHH 6 bedden, maar nu geen een meer, en men verhuurt ruimtes aan neurologen, althans daar ging een klacht drie jaren geleden over.

In Nederland zit homeopathie allang niet meer in de basisverzekering of de voorgangers daarvan, en de verkoop van homeopathische middelen mét indicaties maar zonder bewijzen is bij wet verboden, hoewel het nog wel even zal duren voor de processen die de homeopaten hebben aangespannen zijn afgewikkeld.

De reden voor het negatieve oordeel van de Commissie is eenvoudig: er zit niets in homeopathische middelen, en een bewijs van werkzaamheid ontbreekt.

Het is goed dat deze Commissie dat ook nog eens zegt, in een uitvoerig onderbouwd stuk. De voorzitter van de Commissie, Phil Willis, deed nog de aanbeveling dat andere landen in Europa ook goed op de betaling van de homeopathie moeten letten. ‘We feel there’s a real message, not just in the UK’, zei hij. 

Bewijzen

In paragraaf 20 doet de commissie een aanbeveling dat er nog maar weer eens een rigoureuze dubbelblinde trial moet worden opgezet, hoewel men dat dan weerspreekt in paragraaf 77. Ook blijven de homeopaten maar roepen dat hun kunsten allemaal bewezen zijn, maar als men naar de bewijzen vraagt, komen ze aandragen met een berg papier waar precies het tegenovergestelde in staat. De Commissie uit analoge klachten. Of ze willen bewijzen dat ze óók grotemensenonderzoek kunnen doen, waarna het zeeën van tijd kost om uit te zoeken wat er nu weer fout is gegaan (Benveniste, Ennis…).

Dat is allemaal veel te ingewikkeld. Laat ze maar eerst eens een van 1349 symptomen bewijzen die volgens The Chronic Diseases: Their Peculiar Nature and Their Homoepathic Cure, door Samuel Hahnemann (vertaling 1896, eerste uitgave 1828) volgen op de consumptie van een korreltje Natrum Muriaticum C30 (i.e. keukenzout 1.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 maal verdund, en daarna nog eens zoveel, dus in totaal een deciljoen maal). Weliswaar is zo’n proef al in 1835 in Neurenberg mislukt (er was namelijk behoorlijk geblindeerd), maar dat kan toeval zijn. Of niet soms? Het is niet aannemelijk. In elk geval schepte een Nederlandse homeopaat, hoofd voorlichting van de NVKH in 2003, op dat Sulfur 200C een overduidelijk effect zou geven. Toen puntje bij paaltje kwam, werd hij teruggefloten door homeopathische ‘deskundigen’.

Er zijn vast wel een paar niet-homeopaten te vinden die willen meewerken aan een serieuze homeopathische geneesmiddelproef. Meer dan helft van alle prijzen (Randi, Nobel, …) die ongetwijfeld zullen gegeven worden voor een geslaagde proef, hoeven ze niet te hebben. Maar als de homeopaten blijven vertikken de doodsimpele basisproefjes na twee eeuwen eindelijk eens behoorlijk uit te voeren, hoeft niemand ze serieus te nemen.