Viola Holt doet aan reiki-handoplegging, ook op afstand

Zowel mensen als honden, Holt draait haar hand er niet voor om. En om die handen gaat het, zij doen het genezende werk. De inmiddels diep in de vergetelheid geraakte tv-presentatrice van de Tros en RTL 4 zal in oktober als reiki-master worden ingewijd door haar opleider, ene Thomas Woolthuis uit Haarlem, die zich zelf betitelt als medium/instraler/healer/paranormaal foto-reader. Hij is ook al jaren in reiki. 

Holt, eenmaal master, is na de inwijdingsrite zo goed “in balans” dat ze zelfstandig cursussen mag geven. En genezen natuurlijk in haar eigen praktijkruimte, thuis in Muiderberg. De kosten van een individuele mastercursus “energie-uitwisseling” is door Reiki Alliance, de internationale club der reiki-masters, vastgesteld op €10.000. Het bedrag moet worden betaald aan de opleider. “Ik heb ooit eens twee dobermann pinschers gehad en die regeerden opvallend op de energie die uit mijn handen stroomde”, zo verklaarde Holt haar genezingskunde half mei in een interview met het Algemeen Dagblad. 

“Je gaat liggen op een bank en ik zet zachte muziek aan. Vervolgens ga ik met mijn handen over je heen en concentreer me op 21 speciale posities: gebieden met chakra’s of energieknooppunten”, aldus Holt.

De cliënt kan liggen op rug of buik. Het doorgeven van reiki, oftewel universele levensenergie, gebeurt door handopleggingen, drie tot vijf minuten in iedere positie. Naast handoplegging kan er ook met de handen op geringe afstand van het lichaam gestreken worden. Er is een reiki-vorm waarbij een cliënt op (grote) afstand van desnoods duizenden kilometers kan worden “behandeld”. Dit kan niet alleen op het heden worden toegepast maar een reiki-master kan zijn behandeling ook sturen naar de toekomst of naar een pijnlijke gebeurtenis in het verleden.

Tot zover de reiki-handleiding over dit zotte handgefriemel dat het “zelf-helende mechanisme van het lichaam” zou stimuleren. Reiki heeft zijn basis in Japan, waar de uitvinder Mikao Usui er in het begin van de twintigste eeuw mee begon. Reiki-masters claimen van alles en nog wat van hulp bij pijnbestrijding, oorsuizen. migraine tot genezing van kanker en ADHD toe.

Of reiki werkt? Nee, voor geen enkel medisch gerelateerd verschijnsel, waarschuwde het Amerikaanse National Center for Complementary and Alternative Medicine (NCCAM), de alternatieve tak van de federale National Institutes of Health (NIH) in september 2014. Reiki wordt ingezet bij verschillende aandoeningen als pijn, angst, vermoeidheid en depressie. Daar zijn studies naar gedaan maar er is niets gevonden dat wijst op enige werking, vat het NCCAM samen (PDF). 

De eigen alternatieve sector dus, waarvan enige compassie zou mogen worden verwacht, schreeuwt van de daken dat het al even alternatieve reiki nergens tegen werkt en geen genezing biedt. De reguliere geneeskunde is het hier roerend mee eens. De Britse onderzoeker Edzard Ernst, dé specialist op het gebied van onderzoek naar alternatieve geneeskunde, bekeek en woog in 2008 205 reiki-studies. 

Zijn conclusie: de meeste studies (op het terrein van angst, depressie, stress) zijn slecht uitgevoerd met een te kleine groep; reiki werkt bij geen enkele aandoening. In 2014 heeft Ernst studies, die sindsdien nog zijn uitgevoerd, tegen het licht gehouden en ook als niet-werkzaam beoordeeld. Reiki doet niets, stelt Ernst. 

De bekende Criticaster Stephen Barrett schreef in 2013 ook een stuk over reiki-healing op zijn Quackwatch-site. Zijn conclusie, samengevat in de kop boven het stuk, spreekt boekdelen: “Reiki is onzin.”

Ook de kritische Amerikaanse website Science-based Medicine van de oncoloog David Gorski (beter bekend onder zijn pseudoniem Orac) , bekeek verschillende reiki-studies en laat geen spaan heel van het energetische handengewrijf.

Er zijn in Nederland zo’n tweehonderd reiki-masters, blijkt uit cijfers van de Nederlandse Vereniging van Reikimasters (NVRM). Reiki lijkt veel op Therapeutic Touch (TT) dat in Nederland wordt gepropageerd door het beruchte Van Praag Instituut in Utrecht waar ze cursussen geven in het energetische gewrijf. De directeur en oprichtster van het Utrechtse handopleg-instituut, Martine Busch, schreef er zelfs een boek over. Twee ziekenhuizen passen Therapeutic Touch toe bij de behandeling van kankerpatiënten. In het HagaZiekenhuis in Den Haag biedt een verpleegkundige, opgeleid bij het Van Praag-instituut, TT aan voor kankerpatiënten, als aanvulling op de reguliere pijnbestrijding. Het bestuur van het ziekenhuis, zich bewust van de vreemde energetische strijkactiviteiten van de verpleegkundige, grijpt echter niet in. 

“Ontspannende massage” is inmiddels het verhullende woordgebruik in Den Haag over deze vorm van strijk-kwakzalverij.

Ook het Máxima Medisch Centrum (MMC) in Eindhoven biedt patiënten die last hebben van spanning, pijn, angst of slapeloosheid een reiki-achtige therapie TT aan. “TT geneest een ziekte niet maar kan klachten verminderen”, schrijft het MMC in een folder (PDF) die is gemaakt voor patiënten psychiatrie.