Acupunctuur en postoperatief braken

Volgens de onvermoeibare strijder voor een rationele geneeskunde, Petr Skrabanek, berust de behoefte van onderzoekers om deze testen dan toch te doen op, wat hij noemde, irrationele scepsis.

Maar toch zijn er steeds weer wetenschappers die zich aan het toetsen van absurde theorieën bezondigen en daar vervolgens over rapporteren. De gepubliceerde resultaten trekken dan weer de aandacht in de media en dat dwingt vervolgens ons als bestrijders van de kwakzalverij daaraan aandacht te besteden om te voorkomen dat mensen erdoor op een dwaalspoor raken of erdoor misleid worden.

Uit uitvoerige meta-analysen was al gebleken dat de werkzaamheid van acupunctuur in geen enkel deugdelijk wetenschappelijk onderzoek kon worden aangetoond. Er was nog een twistpunt. Sommigen bleven beweren, op grond van gegevens uit onderzoek dat niet aan wetenschappelijke voorwaarden voldeed, dat acupunctuur dan wel niet zou werken bij het voorkómen van misselijkheid na operaties, maar wel bij postoperatief braken. Dat was op zich al een rare bewering, omdat je bijna altijd eerst misselijk wordt voordat je gaat braken. Maar ja, daar hadden de onderzoekers blijkbaar niet aan gedacht. Nu is er dan een groot, degelijk, placebo-gecontroleerd onderzoek verschenen, waarmee ook het braakverhaal naar het rijk der fabelen kan worden verwezen.

Het gaat om een studie van 220 vrouwen die een borstoperatie of een gynaecologische operatie ondergingen. De helft van hen kreeg acupunctuur op “acupunctuurpunt Pericardium 6” aan de binnenzijde van de onderarm. De andere helft kreeg nep-acupunctuur op een ander acupunctuurpunt, waarbij de naald onmiddellijk en ongemerkt werd teruggetrokken net nadat deze de huid had aangeraakt. Er was geen verschil tussen beide groepen in postoperatieve misselijkheid of braken, of in de gebruikte medicatie tegen braken. De conclusie is dat ook dit laatste bolwerk van de acupunctuurlobby nu is geslecht.

Wij maken ons echter geen illusies dat hiermee de wetenschappelijke discussie over dit onderwerp is uitgewoed. Er zijn nog irrationele sceptici te over die er weer een nieuwe, zinloze wetenschappelijke studie aan zullen gaan besteden en genoeg tijdschriften die de resultaten daarvan willen publiceren. Wij waren er al lang klaar mee, maar zullen u desondanks en noodgedwongen blijven rapporteren.

Literatuur

Streitberger K and others. Acupuncture compared to placebo-acupuncture for postoperative nausea and vomiting prophylaxis: A randomised placebo-controlled patient and observer blind trial. Anesthesia 59:142-149, 2004.

Streitberger K, Kleinhenz J. Introducing a placebo needle into acupuncture research. Lancet 352:364-365, 1998.

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.