Acupunctuur en wetenschap

Acupunctuur is een duizenden jaren oude Chinese geneeswijze. Volgens de oude Chinezen is in de mens de ‘levensenergie’ (Tsji) werkzaam, waaraan twee polen zijn te onderscheiden: de negatieve pool yin met eigenschappen als passief, donker, vrouwelijk en de positieve pool yang, actief, licht en mannelijk. Alle verschijnselen in de natuur vertonen zowel yin- als yang-aspecten in verschillende verhouding.

Tsji circuleert in het lichaam door onzichtbare kanalen, de meridianen, waarvan de mens er 71 bezit. Bij een gezonde kan de levensenergie ongestoord circuleren in de juiste verhouding van yin en yang. Bij ziekte is deze verhouding verstoord. Op de huid boven de meridianen zouden zich bepaalde punten bevinden, de acupunctuurpunten, via welke het mogelijk moet zijn om de verstoorde relatie tussen yin en yang te herstellen. Men doet dit door met naalden in deze punten te prikken.

In de loop der eeuwen is acupunctuur in China in onbruik geraakt en in de vorige eeuw zelfs verboden, maar in de zestiger jaren van de twintigste eeuw is de belangstelling voor de oude behandelmethode weer sterk toegenomen, ook in de westerse wereld. De WHO heeft zelfs een lijst opgesteld met aandoeningen waarbij acupunctuur zou kunnen worden toegepast, gebaseerd op observaties uit China.

Nog nooit is echter door middel van behoorlijk wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat acupunctuur inderdaad werkzaam is, hoewel er vrij veel onderzoek is verricht. Evenmin heeft men ooit door middel van microscopisch weefselonderzoek het bestaan van meridianen en/of acupunctuurpunten kunnen bevestigen. Wel is intussen bekend geworden dat ten tijde van de maoïstische dictatuur in China uit propagandaoverwegingen op grote schaal gegevens over het effect van acupunctuur zijn vervalst.

In 1989 publiceerden G. ter Riet, J. Kleijnen en P. Knipschild, epidemiologen van de R.U. Limburg, in het tijdschrift Huisarts en Wetenschap een serie artikelen over dit onderwerp. Zij analyseerden zoveel mogelijk publicaties over onderzoek naar het effect van acupunctuur bij chronische pijn, rug- en nekklachten, reuma, migraine, aangezichtspijn, astma en verslaving aan tabak, alcohol en drugs. De conclusie luidde dat bij geen van genoemde aandoeningen werkzaamheid van acupunctuur was aangetoond. De kwaliteit van veel onderzoeken was in methodologisch opzicht zo slecht dat de resultaten hoe dan ook nauwelijks conclusies toelieten. Opvallend was dat hoe beter het onderzoek was verricht, des te geringer het effect van acupunctuur bleek te zijn.

Al met al is er dus geen reden om aan te nemen dat een eventueel gunstig effect van een acupunctuurbehandeling op iets anders berust dan [pagelink]87,placebo-werking[/pagelink]. Verder onderzoek naar eventuele werkzaamheid van acupunctuur moet als zinloos worden beschouwd.

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site