Prostop: stoppen met roken?

Vandaag viel mijn oog op een advertentie in de krant van Prostop, een bedrijf dat mensen zegt te helpen te stoppen met roken door laseracupunctuur, zo te zien op het oor (laser-auriculotherapie?). Volgens een persbericht van het bedrijf, te vinden op http://www.prostop.nl/20050416_persbericht.pdf, heeft een dr. M. Breteler van het Behaviour Science Institute van de Radboud Universiteit Nijmegen een onderzoek gedaan naar hun methode waaruit is gebleken dat deze een uitzonderlijk hoog succespercentage heeft in vergelijking met andere populaire methoden (de vraag is uiteraard welke dat zijn; dat wordt niet vermeld).

Voor zover mij bekend is het enige bewezen effect van acupunctuur (met naalden!) dat al dat geprik en gewroet mensen met pijnklachten en postoperatieve misselijkheid afleidt waardoor de klachten tijdelijk minder worden. Enig effect van licht (laser) i.p.v. naalden is nooit gevonden en het gebruik van het oor in de acupunctuur is, voor zover ik weet, op niets meer gebaseerd dan op het feit dat de vorm van het oor met enige fantasie lijkt op een mens in foetushouding. Ook meldt Prostop dat hun methode de endorfineproductie stimuleert, iets wat, naar ik meen, ooit eens naar voren is gebracht als mogelijk werkings­mechanisme van acupunctuur maar waarvoor geen enkel bewijs is gevonden – kortom, dit riekt naar kwakzalverij. Mijn kwakalarm zegt mij dan ook dat met het onderzoek van dr. Breteler iets niet helemaal kosjer is, of dat Prostop selectief citeert uit het rapport. Het alternatief, wetenschappelijk bewijs voor de werkzaamheid van laseracupunctuur, lijkt mij op z’n zachtst gezegd niet sterk. Prostop meldt dat ze naast met licht op oren schijnen ook coaching bieden waarvan het protocol is opgezet door een verslavingsarts. Mogelijk dat deze begeleiding de oorzaak is van de resultaten en dat dit ook blijkt uit dr. Breteler’s onderzoek. Misschien kunt u uw licht eens over deze zaak laten schijnen?
M.T.

Antwoord webredactie

Uw kwakalarm ging terecht af. Laser-auriculothearapie is onvervalste kwakzalverij, gewoon flauwekul dus. Wij hebben al eerder vragen gehad over de praktijken van Prostop.

U vindt daar ook een link naar een artikel van Skepsis over dit onderwerp. Als er al enig effect is van deze anti-rooktherapie dan wordt dit verklaard door een placebo-werking. Het gegoochel met endorfinen is een typisch voorbeeld van het misbruik van wetenschappelijke gegevens door kwakzalvers. Er zijn goede aanwijzingen uit wetenschappelijk onderzoek dat endorfinen een rol spelen bij het ontstaan van het placebo-effect. Dit effect speelt bij vrijwel elke behandeling een rol en is helemaal niet specifiek voor de laseracupunctuur van Prostop. Het is ook niet uit te sluiten dat de begeleiding door de verslavingsarts bij sommige mensen enig effect heeft, maar er is geen aanwijzing uit behoorlijk gecontroleerd onderzoek dat dit effect groter is dan bij rokers die andere methoden toepassen of die zich met Nieuwjaar gewoon serieus voornemen om te stoppen met roken. Deze laatste methode is wel aanzienlijk goedkoper!
Wij zullen het rapport van Breteler voor alle zekerheid nog opvragen, maar we verwachten niet dat de door hem geclaimde verschillen in vergelijking met andere methoden statistisch significant zijn.

P.S. Een van onze leden meldt ons dat STIVORO, de overheidsstichting voor het anti-rokenbeleid (www.stivoro.nl), de laser-auriculotherapie wel degelijk serieus neemt. De Stichting verwijst zelfs naar de websites van Prostop en naar die van Smokefree, een andere aanbieder van deze behandelwijze. Zo blijkt maar weer eens dat het overheidsbeleid niet altijd een betrouwbare leidraad vormt voor rationeel handelen.

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.