RCC verbiedt Prostop onbewezen claims te gebruiken

Het bedrijf kan claims, zoals `Stoppen met roken binnen 1 uur’, niet hard maken, schrijft de RCC in zijn uitspraak van 5 maart. De advertentie geeft onjuiste informatie over de effectiviteit van de acupunctuurlaserbehandeling van het bedrijf, aldus de RCC. De adverteerder mag daarom niet meer op een dergelijke wijze reclame maken, vindt de raad die reageert op een klacht van twee bestuursleden van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, voorzitter Catherine de Jong en secretaris Frits van Dam. Prostop, dat nog steeds vergelijkbare claims hanteert op zijn website, is niet tegen de uitspraak in beroep gegaan. Prostop is niet de enige die met onbewezen blufclaims rokers werven voor alternatieve behandelingen. Bedrijven als AOT in Maarssen en MakeitEasy in Monster zijn al net zo fout en kwakzalvend in advertenties en op websites bezig.

Lasertherapie of laseracupunctuur is een onzinnige behandeling, stellen beide bestuursleden in hun ingediende klacht bij de RCC tegen de advertentie van Prostop. Er is geen werkingsmechanisme dat een eventuele effectiviteit zou kunnen verklaren. Bovendien is er geen enkel bewijs voor de werkzaamheid. Het bedrijf verwijst, om zijn gelijk aan te tonen, naar een artikel (PDF) van enkele Britse artsen dat in 2008 is verschenen in de Journal of Chinese Medicine. Maar dat is een weinigzeggend onderzoek. Een Cochrane-analyse uit 2011 concludeert dat er niet meer dan drie studies zijn uitgevoerd naar de werkzaamheid van laseracupunctuur, waaronder die Britse. De Conchrane-onderzoekers stellen echter dat uit die drie juist blijkt dat er geen effectiviteit is.

Prostop verwijst op zijn website naar een studie uit 2002 van onderzoeksbureau Van der Linden waaruit de werking van zijn laserpriktherapie, onder andere `prikken’ in de oren, zou blijken. De bestuursleden van de vereniging stellen dat het hier slechts gaat om een enquête naar de tevredenheid van Prostop-klanten. Zo’n studietje is geen wetenschappelijk onderzoek naar de werkzaamheid, beargumenteren beide bestuursleden hun ingediende klacht. Prostop geeft zo valse hoop aan mensen die van hun rookverslaving af willen komen.

De raad geeft hen hierin gelijk. Ook het Partnership Stop Met Roken, een samenwerkingsverband van antirookstichting Stivoro en instanties als het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG), bestrijdt in een brief aan de RCC en aan de Vereniging tegen de Kwakzalverij de claims van Prostop aangaande de effectiviteit van zijn methode.

Prostop is eerder in beeld geweest bij de vereniging en bij de stichting Skepsis. In 2004 claimde het bedrijf al vergelijkbare zaken die het niet kan waarmaken. Sindsdien is er geen nieuwe, serieuze laseracupunctuurstudie bijgekomen.

Prostop heeft zich recentelijk opgesplitst in een deel – dat onder dezelfde naam – met laserprikken rokers van hun verslaving probeert af te helpen en een deel dat – onder de naam Medipro – verder gaat met een stop-met-roken-programma zonder priktherapie. Het bedrijf wil zo zorgverzekeraars tegemoet komen. Veel zorgverzekeraars vergoeden de Prostop-therapie (inclusief het laseracupunctuurdeel) volledig. Er is echter bij verzekeraars een neiging te bespeuren om alternatieve, onbewezen therapieën buiten de deur te zetten, zonder vergoeding. Het is dan handig om ook een therapiedeel zonder alternatieve laserprik aan te kunnen bieden. Doorzichtig is het wel: beide bedrijven zitten in hetzelfde hoofdkantoor in Grave en werken vanuit dezelfde vestigingen in het land.

Prostop is niet het enige kwakzalverbedrijf met niet-onderbouwde claims waar rokers heil zoeken. Ook het bedrijf Make It Easy van Yvonne Bakker dat ruim baan krijgt in uitzendingen van RTL4 claimt met oorprikkerij rokers moeiteloos van de sigarettenverslaving af te kunnen helpen. Het bedrijf, met hoofdkantoor in Monster, opereert vanuit verschillende locaties in Nederland, onder meer vanuit enkele huisartsenpraktijken. ‘Onze zeer effectieve combinatiebehandeling pakt in één keer de geestelijke en lichamelijke rookverslaving aan. Eindelijk definitief stoppen met roken zonder ontwenningsverschijnselen’, claimt het bedrijf dat dezelfde priktechniek ook gebruikt om mensen met overgewicht af te doen vallen.

Een kwart van de bevolking rookt en dus proberen veel bedrijven een graantje mee te pikken om miljoenen rokers van hun verslaving af te helpen. Alternatieve therapieën, deels vergoed door verzekeraars, vormen een substantieel deel van die koek.

Het AOT Instituut (AOT staat voor Algehele Ontwennings Therapie), onder meer gevestigd in Maarssen, maakt het daarbij erg bont. De eigenaar, Barry Wentzel, afficheert zich als `expert in verslavingsontwenning’. In februari in een grote advertentie in de Telegraaf claimt Wentzel, die ooit Nederlands zou hebben gestudeerd aan de Groningse universiteit, `alcoholverslaving, roken of snoepen binnen 25 minuten te kunnen stoppen’. Hij is lid van de branche-organisatie BACT (paramedische natuurgeneeskundig therapeut) en dus kunnen therapiekosten worden gedeclareerd bij de meeste ziektekostenverzekeringen, uit een aanvullend pakket.

Niet onvermeld mag blijven dat Wentzel bij zijn gekwak wordt geholpen door ene Sander Quack (!!), eveneens BACT-lid. Wentzel houdt angstvallig geheim wat hij daadwerkelijk uitspookt om, zo schrijft hij, de `goede naam van de therapie te kunnen behouden` en om te voorkomen dat anderen er mee aan de haal gaan. Er vallen vage woorden als aurahealing, handeninstraling op afstand, beïnvloeden en reinigen van energiesystemen en kleurengeleuter. Wentzel heeft zijn methode, met een geclaimd slagingspercentage van 80 procent, afgekeken van de naar Duitsland verhuisde Israëlier Amir Weiss met een gelijknamig instituut in het Beierse gehucht Winklarn.

Wentzel meldt, opmerkelijk genoeg, op zijn website dat er geen wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar zijn behandelmethode, die overigens al meer dan 25 jaar zou bestaan. Waar zijn claims vandaan komen, kan hij desgevraagd niet uitleggen. In de advertentie in de Telegraaf en op de website meldt Wentzel dat de methode door artsen in Israël wordt aanbevolen. Hij laat een chirurg zeggen: `Ik ben wetenschapper. Ik zie voortdurend dat de meerderheid van de behandelde rokers na het bezoek van de kliniek ontwend is en hoewel we niet weten hoe het werkt, heeft de behandeling een extreem hoog succespercentage.`

De chirurg in kwestie is emeritus-hoogleraar Jack Abrahamson uit Haifa. Hij heeft, zo is uit publicaties die in PubMed zijn terug te vinden, laparoscopie-operaties uitgevoerd. Abrahamson, via email geconfronteerd met de gebruikte citaten op de website, reageert furieus. Hij mailt Amir Weiss en AOT niet te kennen. Beiden is inmiddels verzocht alle referenties naar hem op hun websites te verwijderen. Als dat niet gebeurt, zal zijn advocaat in het geweer komen, zo belooft Abrahamson per email.

De gepensioneerde chirurg moet een getormenteerd man zijn. Zijn zoon Ehud Abrahamson is namelijk eigenaar van het gelijknamige Abrahamson Institute, in Eilat. Daar worden gelijksoortige healing- en aurafratsen uitgehaald als in Maarssen, ook tegen rookverslaving. De professor wil hierover echter – enigszins betrapt – geen vragen beantwoorden.