Lichttherapie

Normal
0

21

false
false
false

NL
X-NONE
X-NONE

MicrosoftInternetExplorer4

/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standaardtabel;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:”Times New Roman”;
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:”Times New Roman”;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}

Er bereiken ons de
laatste weken nogal wat vragen over lichttherapie. Dat heeft
waarschijnlijk  te maken met het
jaargetijde en met het aanbod van gezondheidslampen op de markt (Philips en
andere firma’s), zogenaamde energy lights, voor mensen die zich “in de winter
gewoon wat fitter willen voelen”. Of met het aanbod van wekkers die geleidelijk
naast je bed een  soort licht
verspreiden, alsof de zon opkomt, “om natuurlijk wakker te worden”.

Misschien is
lichttherapie, hoewel de methode wat uit de mode leek, ook weer een punt van
aandacht geworden omdat er in Amsterdam een promovendus (Ritsaert Lieverse,
GGZinGeest, partner van VUMC) mee in de publiciteit is getreden. Hij schreef
met anderen een artikel in Archives of General Psychiatry van januari 2011 over een
onderzoek met helder licht bij ouderen met niet seizoensgebonden depressies. In
het Amerikaanse psychiatrie-tijdschrift (en ook bijvoorbeeld in een interview
met Dagblad De Pers van 18 januari 2011) wordt beschreven dat lichttherapie in
een onderzoeksgroep van deze ouderen goed werkt en zelfs beter werkt dan
antidepressiva. De kuur (drie weken thuis elke dag een uur bij de lamp zitten)
geeft  een aantoonbare verbetering van de
depressie, een verhoging van de melatoninespiegel in het bloed en ook zou de
spiegel van het stresshormoon cortisol lager worden.
De onderzoekers gebruikten helder blauw licht (7500 lux) (niet te verwarren met UV-licht) en als placebo zwak rood licht (50 lux). In de placebogroep was er ook wel enig effect, maar gemiddeld 20% minder dan in de groep die de bestraling met helder licht kreeg. Men koos voor depressieve ouderen omdat bij ouderen de biologische klok
verstoord zou kunnen zijn zodat zij bij wijze van spreken het hele jaar door een soort
seizoensdepressie zouden kunnen hebben.

Oorspronkelijk, in
de jaren tachtig, maakte de behandeling furore bij z.g. seizoensdepressies.
Maar de grenzen tussen seizoensdepressies en gewone depressies zijn vaag. Niet
zelden is het somber worden “bij het vallen van de blaadjes” bij weinig
introspectieve mensen een folkloristische gelegenheidsverklaring van hun
sombere gevoelens die op een meer psychogene of sociogene basis ontstaan zijn.

Veel patiënten
vinden dat gedoe met zo’n lamp te veel soesa en nemen dan liever medicijnen
of zij zoeken soelaas bij
psychotherapie. De lichttherapie raakte derhalve na een tijd enigszins uit de
mode, hoewel er behandelaars waren die de methode wel bleven hanteren.

De toepassing van
licht is volgens de lampenverkopers geschikt bij lusteloosheid, menstruele
prikkelbaarheid, somberheid, concentratieproblemen, prikkelbaarheid, toegenomen
slaapbehoefte, emotionele labiliteit, jetlag, te veel eetlust, overmatig
alcoholgebruik, gebrek aan libido en wat dies meer zij. Vroeger vatte men die
klachten samen als “neurasthenie”. Al dat soort onbehagen biedt grote ruimte
voor behandelwijzen van kwakzalvers. Bovendien gaat het om elektriciteit, deels
onbegrepen biologische effecten, geheimzinnige energieën en straling. Dat is
natuurlijk ideaal om hun wanen in gang te zetten. Over
pseudolichttherapieën werd al eerder op onze site geschreven in een artikel over de praktijk Healthy Balance en over kleurentherapie. 

Concluderend: Naar het zich laat
aanzien lijkt het licht van de lampen uit de handel geen schadelijke
bijwerkingen te hebben. Maar het gebruik door mensen die niet depressief zijn en
die “zich gewoon wat fitter willen voelen” zal naar onze mening de weg volgen van de Infrafil warmtelamp en de infraroodlamp, die beide veel gebruikt werden tegen spier- en gewrichtspijn in
de tijd dat de temperaturen in de huizen ’s winters nogal laag waren en de
bedden vochtig. Of de weg die de
hoogtezon volgde (kan niet meer vanwege melanomen en andere huidcarcinomen):
een hebbeding dat na een tijdje op zolder of de in kelder eindigt omdat het te veel
gedoe gaf voor te weinig gezondheidseffect.

Referenties:

• Lieverse R, Van Someren EJ, Nielen MM, Uitdehaag BM, Smit JH, Hoogendijk WJ. Bright light treatment in elderly patients with nonseasonal major depressive disorder: a randomized placebo-controlled trial. Arch Gen Psychiatry. 2011 Jan;68(1):61-70

Normal
0
21

MicrosoftInternetExplorer4

/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standaardtabel;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:”Times New Roman”;}

Aanvulling
8 februari 2011
Via Twitter kregen wij onderstaande vraag van een volger:
“Lichttherapie effectief
bij (winter)depressie, zegt VUmc http://bit.ly/dG8MKT,
waarom spreekt Vereniging t.d @kwakzalverij dan van ‘wanen’?”

Antwoord van de auteurs
Wanen zijn niet corrigeerbare, irreële overtuigingen, die met grote emotionele zekerheid worden ervaren en veel invloed hebben op het denken en het gedrag van de betrokkene.
Licht werkt op sommige (psychiatrisch als zodanig gediagnosticeerde en ook nog eens nader geselecteerde) depressies. Dat is dus geen waan en dat hebben we ook nergens beweerd. Er werd door ons wel gesteld dat de toepassing van licht te maken heeft met onderwerpen als elektriciteit, deels onbegrepen biologische effecten, geheimzinnige energieën en straling, die ideaal zijn om bij kwakzalvers wanen in gang te zetten (zie talrijke voorbeelden op onze site). Wij doelden met het begrip “wanen” op irreële, oncorrigeerbare ideeën die grote invloed op het denken en het gedrag van kwakzalvers hebben.