Voorzieningenrechter wijst alle eisen chiropractor Langweiler af

Dat besliste eind april de voorzieningenrechter van de rechtbank in Amsterdam in een kort geding dat door de chiropractor was aangespannen tegen de vereniging en tegen haar voorzitter, Catherine de Jong. Ook een rectificatie van het stuk, zoals chiropractor-advocaat Job van Broekhuijze, namens zijn cliënt Langweiler, eiste, is niet nodig. De rechter, die alle eisen van Langweiler afwees, oordeelde ook dat de chiropractor voor de proceskosten moet opdraaien, ook die de vereniging heeft moeten maken.

Het desbetreffende artikel op de website van de vereniging meldt de uitspraak van de voorzitter van de Reclame Code Commissie (RCC) over een klacht die VtdK’s voorzitter Catherine de Jong had ingediend over een advertentie van Langweiler in het Parool. De Amsterdamse chiropractor claimt hierin dat zijn behandeling bij 85,5 procent van de rugklachten (hoge en lage rugpijn) effect heeft. De Jong vindt dat er geen goed uitgevoerde studies zijn te vinden die de claim van Langweiler zouden kunnen onderbouwen. De voorzitter van de RCC was het met haar eens en honoreerde haar klacht; ook hij vindt de advertentie misleidend.

In een kort geding dat Langweiler vervolgens tegen de RCC aanspande, oordeelde de kantonrechter van de rechtbank van Amsterdam begin maart echter dat niet alleen de voorzitter van de RCC had moeten oordelen, hij vond dat de hele RCC dat had moeten doen. De uitspraak van de voorzitter is daarom – vermoedelijk tijdelijk – van de website van de RCC gehaald.

In het verlengde van deze uitspraak spande Langweiler vervolgens een kort geding aan tegen de Vereniging tegen de Kwakzalverij en haar voorzitter om te bewerkstelligen dat ook het nieuwsstuk over deze RCC-uitspraak van de website van de vereniging zou worden verwijderd. Maar dit hoeft echter niet van de voorzieningenrechter. Hij denkt onder meer dat het maar zeer de vraag is of een voltallige RCC-commissie tot een andere conclusie zal komen dan de voorzitter. De voorzieningenrechter is – anders dan eerder de kantonrechter- van mening dat, gezien de wetenschappelijke argumenten die de VtdK heeft overlegd, niet gezegd kan worden dat de ingediende klacht van De Jong als misleidend moet worden beschouwd, zoals de advocaat betoogde. En ook is niet met voldoende zekerheid aan te nemen dat de RCC zal oordelen dat Langweiler zijn bewering dat chiropractie in 85,5 procent van de gevallen effect heeft, voldoende heeft onderbouwd, schrijft de voorzieningenrechter op 26 april in zijn vonnis. Er is daarom volgens hem geen grond de geëiste rectificatie toe te wijzen. Ook de opmerking in het webstuk op de verenigingssite dat Langweiler onterecht – en dus strafbaar – de doctorstitel gebruikt, blijft onbetwist, aldus de rechter. De Nederlandse overheid erkent de buitenlandse chiropractoropleiding en daaraan gekoppelde titulatuur niet.

De pleitnota van Serge Vlaar, de advocaat die namens de vereniging optrad, is bij dit webstuk gevoegd. In zijn pleitnota toont Vlaar aan dat er in de wetenschappelijke literatuur geen goed uitgevoerde studies te vinden zijn waaruit zou blijken dat bij (lage) rugpijn chiropractie enig effect heeft. Ook meldt hij dat in het artikel dat Langweiler aanhaalt ten bewijze van zijn 85,5 procent-claim, juist staat dat er gerandomiseerde en gecontroleerde onderzoeken (RCT’s) nodig zijn om iets over de werking te kunnen zeggen. Ook de voorzieningenrechter wijst in zijn vonnis op deze conclusie in het door Langweiler aangehaalde artikel. Dit artikel verscheen in 2008 in de Journal of Chiropractic Medicine, een blad dat alleen circuleert in eigen chiropractorenkring. Het heeft bovendien een uitermate lage Impact Index van 0,18. Het onderzoek, dat er wordt beschreven, is bovendien slechts een casestudie en geen gerandomiseerde, dubbelblind uitgevoerde studie zoals in dit tijdperk van evidenced based medicine (EBM) vereist is. Ook het tweede artikel waar Langweiler in zijn advertentie naar verwijst, concludeert dat onderzoek nodig is met een EBM-opzet (dubbelblind, gecontroleerd) voordat er iets over effectiviteit te zeggen is. Ook de voorzieningenrechter meldt dit in zijn vonnis. Het derde artikel dat de chiropractor aanhaalt in zijn advertentie, die door de RCC-voorzitter is gekwalificeerd als misleidend, gaat niet over rugpijn maar over het carpaal tunnelsyndroom. Dat is echter een andere aandoening, merkt de rechter fijntjes op.