Houden kwakzalvers hun btw-vrijstelling?

`Acupunctuur vormt onderdeel van de artsenstudie in Utrecht en Groningen en dus vormt acupunctuur een evidente verdieping op de initiële opleiding tot arts´, zo oordeelde de rechtbank Zeeland-West-Brabant in Breda half september. Ook de acupunctuurbehandelingen, uitgevoerd door arts/acupuncturist Toine Korthout, zijn daarom vrijgesteld van omzetbelasting (btw), vindt de rechtbank in een beroepszaak deze arts/acupuncturist had aangespannen tegen de belastingdienst. Korthout heeft een praktijk voor natuurgeneeskunde in Sleewijk. 

Een opmerkelijke uitspraak die tegen de huidige wettelijke afspraken in gaat. In 2012 kwam de huidige regeringscoalitie in het Lente-akkoord overeen dat alternatieve genezers, inclusief artsen die alternatieve behandelingen verrichten, omzetbelasting zouden moeten gaan betalen. De Europese Unie had daarop eerder aangedrongen, maar nu was er – mede gezien de noodzaak om het financieringstekort binnen de norm van drie procent te brengen – plotseling haast om dit te regelen. Bovendien waren ook politici geleidelijk gaan inzien dat alternatieve geneeswijzen (geneeswijzen die geen onderdeel uitmaken van in de wet BIG genoemde beroepen, zo formuleert de wetgever) geen ‘gezondheidskundige’ (lees: medische) betekenis hebben. Op deze website is hier enkele malen over geschreven. 

De belastingmaatregel ging in per 1 januari 2013. De aanslagen voor dat jaar konden medio 2014 worden verwacht. En dus ook op een stroom bezwaarschriften kon worden gerekend. De recente uitspraak van de rechtbank Zeeland is een van de eerste uitspraken hierover. De curieuze uitspraak van de rechter wijkt sterk af van de geest van de wet. `In de argumentatie van de rechter in Breda zijn flink wat juridische gaten te schieten, zijn argumentatie kan op veel punten allerminst overtuigen`, zo bekritiseerde jurist Laurens Dragstra, werkzaam op de burelen van de Eerste Kamer, op de website Kloptdatwel.nl. 

De rechtbank is positief over het fenomeen acupunctuur. Dragstra maakt in een scherp betoog duidelijk dat dit onzin is. Dragstra: `Acupunctuur is gebaseerd op de pre-wetenschappelijke gedachte dat er banen (meridianen) door het lichaam lopen waardoor levensenergie (chi) stroomt. Het bestaan ervan is nooit aangetoond. Het beste onderzoek naar acupunctuur laat zien dat een behandeling met naalden voornamelijk placebo-effecten genereert. Het placebo-effect is een wonderlijk fenomeen en sorteert met name effect bij klachten met een subjectieve dimensie, zoals pijn en misselijkheid, doorgaans slechts voor korte tijd. De onderliggende oorzaak van de pijn of de misselijkheid wordt niet weggenomen. Een placebobehandeling doodt zeker geen virussen of bacteriën, heeft geen invloed op de suikerspiegel, zorgt er niet voor dat een kortademige patiënt meer lucht krijgt en ruimt al helemaal geen kankercellen op. Acupunctuur heeft dus als theatrale placebobehandeling een beperkt toepassingsbereik en is zeker niet het panacee waarvoor haar aanhangers deze naaldenkunst houden. Die aanhangers zijn overigens onder artsen sterk in de minderheid. Nederland kent 79.695 BIG-geregistreerde artsen (cijfers d.d. 4 augustus 2014). Het aantal artsen dat acupunctuur toepast zal rond de 500 schommelen (ca. 300 leden van de Nederlandse Artsen Acupunctuur Vereniging (NAAV) en nog zo’n 200 anderen). En tot grote schrik van de NAAV neemt dat aantal alleen maar af. Kortom, de rechtbank had beter kunnen schrijven dat de wetenschappelijke waarde en effectiviteit van acupunctuur sterk omstreden zijn, en dat maar een zeer kleine minderheid van de Nederlandse artsen acupunctuur beoefent.´

In zijn verdere betoog onderbouwt Dragstra zijn conclusie dat de uitspraak niet deugt en dat de rechtbank in Breda zich uitermate slecht heeft georiënteerd over wat er zich afspeelt in de medische wereld.

Dragstra concludeert:`De gerechtelijke uitspraak gaat over de interpretatie van een bepaling uit de Wet op de omzetbelasting. Op zichzelf staat de geldigheid van die bepaling niet ter discussie. Alternatieve genezers die geen arts zijn – lekenhomeopaten, lekenacupuncturisten, chiropractors e.d. – blijven dus in beginsel gewoon btw-plichtig. Op basis van een dubieuze interpretatie meent de rechtbank echter dat de klagende arts-acupuncturist op grond van de geldende wetgeving wél voor btw-vrijstelling in aanmerking komt.´

De NAAV, dat haar lid Korthout hand-en-spandiensten gaf bij de rechtszaken, juicht in een persbericht de Bredase uitspraak toe: `Ons werk wordt nu weer gezien als gewoon “dokterswerk” met een erkende en gewaardeerde toevoeging die acupunctuur kan zijn´, aldus de NAAV.