Een kijkje in de praktijk van Valstar, orthomoleculair therapeut

Jaap besloot deel te nemen aan een wetenschappelijk onderzoek en werd na een half jaar ingeloot in de Caïro3-studie die bestaat uit twee studiearmen: de onderhoudstherapie-arm en de observatie-arm. De bedoeling van deze studie was om na te gaan of chemotherapie zinvol was. Jaap had de observatie-arm geloot. Het is begrijpelijk dat hij in de chemotherapieloze periode ‘iets’ wilde doen. In dat licht moet het bezoek op 7 september 2011 aan de alternatief arts drs. drs. Valstar, orthomoleculair behandelaar, worden gezien.

Het allereerste contact met Valstar viel niet goed bij Jaap. Hij vond Valstar chaotisch. Jaap kreeg een grote hoeveelheid Engelstalige informatie over onderzoek dat in diverse universiteiten (onder meer door de universiteit van Bagdad) was uitgevoerd met voedingssupplementen en vitamines. Deze informatie was duidelijk niet toegesneden op de soort kanker die Jaap heeft. Daarbij kwam dat Valstar onmiddellijk zei: ‘meneer u had die chemotherapie helemaal niet hoeven te volgen als u direct bij mij was gekomen’. Vervolgens schreef Valstar Jaap, die zich aanvankelijk overdonderd voelde, een mix van meer dan tien voedingssupplementen en medicamenten voor die Valstar meteen bij twee apotheken bestelde. Een van de apotheken was de Natuurapotheek te Pijnacker, de andere de ‘alternatieve’ apotheek van Durlinger in Mierlo-Hout. Dit zijn beide apotheken waar Valstar patiënten naar verwijst. Verder kreeg Jaap een vrijwel onleesbare notitie plus recept mee. Op het recept stonden onder meer Aloe vera, Shiitake, Melatonine, Carnitene, Levertraan, Allopurinol. 

Jaap moest toevallig een dag na het consult bij Valstar naar zijn eigen oncoloog. Jaap liet hem de notitie en het recept van Valstar zien met de vraag of hij dacht dat het zou helpen. De oncoloog zei hierover dat deze middelen in combinatie met de cytostatica mogelijk tot problemen zouden kunnen leiden. Voor de oncoloog stond vast dat de werking van de door Valstar voorgeschreven middelen niet is aangetoond op grond van klinisch onderzoek en hij zette daarom grote vraagtekens bij de voorschriften van Valstar. Wie Valstar via Google zoekt, zal behalve een boek over de genezende kracht van voeding, weinig wetenschappelijke publicaties van hem vinden.

Ik ben journaliste en gewend vragen te stellen. Ik vertrouwde het niet. Ik besloot Valstar na het consult bij de oncoloog te berichten dat de behandeling bij hem direct zou worden gestopt. Valstar’s verweer was lachwekkend. Dit is wat hij ons op 8 september mailde in reactie op de mededeling dat Jaap niet verder met hem wilde: ‘de oncoloog is niet deskundig zegt hij en hij geeft toch advies? Ik geef juist rct’s (randomised clinical trials, toevoeging VtdK) die openbaar ter inzage zijn, maar die negeert u en waar u uw mening op baseert geeft u niet aan en kennelijk denkt u omdat u aan vrije nieuwsgaring kunt doen, dat u deskundiger bent dan ik; u valt in uw eigen zwaard; een journalist kan 10 keer journalist zijn, maar verstand van multivariate analyse heeft die niet; dan moet je op deskundigen varen; u wilt varen op het advies van iemand die zelf zegt dat hij niet deskundig is (in casu de behandelend oncoloog, toevoeging VtdK); verder zit er in de strategie die u volgde geen melatonine, geen hogere dosis visolie etc; mijn programma wijkt echt af; het klopt dus niet wat u zegt, namelijk dat u al bezig was met voeding en dat dat eigenlijk het zelfde is.’

Wij vonden dit allemaal erg vreemd en schreven een brief naar onze ziektekostenverzekeraar Zilveren Kruis Achmea. Dit is wat onze verzekeraar op 17 oktober 2011 schreef: ‘De brief heb ik voorgelegd bij ons medisch adviseur. Hij raad u aan contact op te nemen met de inspectie van Volksgezondheid en melding te maken van deze zorgverlener. In eerdere gevallen waarin een alternatief behandelaar een patiënt afraadde om geïndiceerde zorg te ondergaan (met name oncologie) is hem/haar dit door de inspectie zwaar aangerekend, zeker bij een alternatief arts. Helaas kan alleen de beroepsgroep een zorgverlener uitsluiten. Ik dank u voor de melding naar ons toe. Ik neem de naam op als dubieus. Helaas is het nog niet mogelijk om deze zorgverlener uit te sluiten van vergoeding, hiervoor wacht ik op een melding van de beroepsvereniging’.

Het is niet waarschijnlijk dat de beroepsvereniging van Valstar, de Maatschappij ter Bevordering van de Orthomoleculaire Geneeskunde (MBOG), Valstar zal royeren. Wij zijn gelukkig de dans ontsprongen en betaalden 150 euro voor een eenmalig consult. We hebben ongetwijfeld honderden euro’s bespaard door voorgeschreven pillen en voedingssupplementen af te bestellen bij de ene apotheek en het overblijvende deel, dat thuis werd bezorgd, ongeopend retour te zenden. Trouwens: Valstar’s voorgeschreven shiitake paddenstoelen zijn zeer kostenefficiënt te betrekken bij supermarkt en groentehandel.

 
Naschrift VtdK

Op 7 september 2008 maakte de VtdK de Inspectie voor de Gezondheidszorg er op attent dat Valstar kankerpatiënten behandelt met het alternatieve middel DCA (dichlooracetaat of dichloorazijnzuur), een onwerkzaam middel dat aanzienlijke risico’s met zich meebrengt. De Inspectie tikte hem hiervoor op de vingers en wees hem op verschillende (tucht)rechtelijke uitspraken en naar de Gedragsregel “De arts en niet-reguliere behandelwijzen” van de KNMG. Deze houdt kort gezegd in, dat de alternatieve behandelaar zich niet mag mengen in de reguliere behandeling door deze af te wijzen, of deze zelfs te verbieden. Verder moet de alternatieve behandelaar overleggen met de reguliere behandelaar. Ook het geven van onjuiste of misleidende voorlichting, het hebben van een goeroe-attitude en het onbekwaam, onbevoegd en onveilig toepassen van (genees-)middelen mag niet.

Overtreedt de alternatieve behandelaar deze regels dan kan een tuchtrechtelijke of strafrechtelijke beoordeling volgen, aldus de Inspectie. Valstar heeft zich niets van de waarschuwing van de Inspectie aangetrokken. Dat blijkt alleen al uit het feit dat hij tegen de patiënt zei: ‘meneer u had die chemotherapie helemaal niet hoeven te volgen als u direct bij mij was gekomen’.

In zijn emails aan de patiënt schreef hij over de behandelend oncoloog bovendien: ‘de oncoloog is op mijn terrein voeding en kanker niet ter zake kundig’ en ‘u wilt varen op het advies van iemand die zelf zegt dat hij niet deskundig is’. Verder gaf hij de patiënt misleidende voorlichting over de werking van zijn middeltjes bij kanker (aloë vera, shiitake, melatonine, levertraan, allopurinol).

Alles bij elkaar meer dan genoeg redenen voor de Inspectie om in te grijpen, zoals de ziektekostenverzekeraar ook al terecht suggereerde. De Inspectie moet het oordeel van het Medisch Tuchtcollege maar eens vragen. Zij heeft ook de bevoegdheid de praktijk direct te sluiten, ook daarvoor zijn termen genoeg aanwezig.