Misleidende apparaten om borstkanker op te sporen

Beide producten kunnen worden besteld via websites; Nederlandse importeurs lijken er (nog) niet te zijn. Een van die producten, BE gLOVE van fabrikant IPG Pharma dat vier jaar geleden ook al eens het product heeft verkocht, is een dubbelwandige plastic handschoen. De handschoen is gevuld met minerale olie die het gevoel in de hand met een factor vijftien zou versterken. Hierdoor zouden effectiever weefselverdikkingen in de borst zijn op te sporen. Voor 24,95 Britse ponden heb je het ding binnen vijf dagen in huis, is de belofte. Een degelijke wetenschappelijke onderbouwing voor de gebruikte claim ontbreekt. Dit geldt ook voor de Breastlight (websiteprijs 86,80 pond), een led-lamp die rood licht uitstraalt waardoor afwijkingen en verdichtingen in borstweefsel (abnormaliteiten en cysten) beter zichtbaar zouden worden. De Breastlight, zo claimt de Britse fabrikant PWH Health, verbetert en vergemakkelijkt zelfonderzoek en dat vergroot de kans op het vroegtijdig vinden van afwijkingen. Ten bewijze daarvan verwijst de fabrikant naar klungelig opgezet onderzoek in een ziekenhuis in het Britse Sunderland, een gat onder New Castle Upon Tyne.

Het Britse equivalent van de Reclame Code Commissie, de ASA (Advertising Standards Authority) heeft de producent van de Breastlight begin oktober de oren gewassen. Dat studietje heeft ons niet kunnen overtuigen, aldus de ASA. PWH mag daarom niet meer claimen dat een Breastlight vroegtijdig kanker zou kunnen opsporen. Het gezondheidsministerie BASG in Oostenrijk gaat een stap verder en waarschuwt voor verkeerde interpretaties waardoor vrouwen niet in de gaten hebben dat er wat aan de hand is. Niet gebruiken dat ding, is het advies van BASG (PDF).

Voor het andere Britse apparaat, de BE gLOVE, is (nog) geen waarschuwing uitgegaan. Ook de Britse reclamecodecommissie heeft zich niet gebogen over de claims op de website van producent IPG Pharma die, ter onderbouwing van zijn claim dat borstkanker met zijn lichtje even goed is op te sporen als met een mammogram, wijst op Italiaans ‘wetenschappelijk’ onderzoek. Maar wie zich daarin verdiept, zal al gauw tot de ontdekking komen dat het hier om klinkklare onzin gaat, stelt radiotherapeut Lukas Stalpers van het AMC en bestuurslid van de Vereniging tegen de Kwakzalverij.

Stalpers noemt enkele punten:

Zo ontbreekt een biologische of fysische verklaring ‘hoe werkt het’ volkomen.

De wetenschappelijk onderbouwing ‘dat het werkt’ is erg zwak. De Italiaanse professor Stefano Verardi, die het bedrijf aanhaalt, bestaat echt. Dat wel. Hij is professor plastische chirurgie in een kliniek van een Romeinse universiteit. Zijn artikel is terug te vinden op de website van fabrikant IPG Pharma (PDF). Het is gepubliceerd in de Journal of Plastic Dermatology (2010, 6 p. 1 – 5). Dit is echter geen wetenschappelijk tijdschrift, het is het verenigingsblad van de Italian Society of Plastic, Regenerative and Oncologic Dermatology (ISPLAD). Het is een landelijk blad dat niet internationaal geïndexeerd is en dat waarschijnlijk ook niet ‘peer-gereviewed’ wordt. Dit is echter niet te achterhalen.

Steve Millburg van de internetsiteRadiology Daily heeft zich door het artikel geworsteld. Hij veegt de vloer aan met de ‘handschoen’. Millburg stelt dat in de Italiaanse studie een uiterst merkwaardige methodologie is gehanteerd. Het artikel is bovendien warrig opgeschreven, klaagt hij.

Zijn interpretatie is als volgt:

‘In de Italiaanse studie deden 130 vrouwen met een knobbel in de borst of met een vermoeden van een knobbel in de borst zelfonderzoek met de blote hand of zelfonderzoek met de handschoen. Uit de publicatie is niet af te leiden hoe die knobbels waren gevonden en/of vastgelegd. Vermoedelijk met een mammogram. Hoe en wanneer patiënten in de ene of in de andere arm (deel) van de studie terecht zijn gekomen, is in nevelen gehuld.’

Stalpers voegt toe: ‘En dan hebben we het nog niet over een ethische toetsing of een informed consent (toestemmingsformulier) van de vrouwen. De auteurs hebben het in het artikel over een cross sectional studie. De beschrijving van het onderzoek suggereert echter dat prof. Verardi, afhankelijk van hoe zijn pet stond, de ene vrouw ‘de handschoen’ gaf en de andere vrouw ‘de blote hand’. Uit de studie blijkt dat gemiddeld na achttien maanden alle vrouwen met de handschoen een knobbel hebben kunnen voelen. Zonder die handschoen lukt dat 48% van de vrouwen?! Wat dit onderzoek mogelijk laat zien, is dat een knobbel in de borst 18 maanden na het ontdekken ervan beter met de handschoen kan worden gevoeld dan met de blote hand.

Een merkwaardige constatering: bij het vermoeden van een knobbel in de borst moet je altijd een mammografie doen; dat is de gouden standaard. En dus niet 18 maanden wachten!!

Waarom in de studie een knobbel op een mammogram niet afdoende is behandeld, maar 1,5 jaar op zijn beloop is gelaten, is onbegrijpelijk? en griezelig. Het is iets dat ethisch onacceptabel is, stelt Stalpers.

Verardi heeft het in zijn artikel consequent over een knobbel (Eng: lump) in de borst, zonder onderscheid te maken of het nu gaat om kanker of om een goedaardige knobbel. Of dat verschil maakt?

Stalpers: ‘Nou en of: een levensbedreigend verschil! Die handschoen is kwakzalverij van de zuiverste soort.’