Onbewezen effecten van voeding op kanker

In een kritisch overzichtsartikel in het tijdschrift Nutrition Reviews wordt stelling genomen tegen de opvatting dat het opvolgen van bepaalde voedingsadviezen het beloop van kanker zou kunnen beïnvloeden¹. In het artikel wordt gesteld dat behandelingsmodaliteiten voor kanker veilig en doeltreffend moeten zijn. Niet alleen dat van dieetmaatregelen nimmer enige werkzaamheid is aangetoond, sommige, zoals macrobiotische regimes, zijn niet zonder risico omdat bijvoorbeeld tengevolge van een verbod op vitamine- en mineralensupplementen, deficiënties het gevolg kunnen zijn.

Ook is onzeker in hoeverre bijvoorbeeld een vegetarisch dieet de kans op kanker vermindert. De ‘American Cancer Society’ heeft een lijst opgesteld van twijfelachtige niet adequaat onderzochte behandelwijzen waaronder patentmiddelen waarvan beweerd wordt dat het eigenlijk nutriënten zijn zoals laetrile, vitamines (megadoses vitamine C), mineralen (selenium), kruidenextracten, macrobiotische diëten, koffieclysma’s etc. etc.

Ondanks dat menen sommigen dat er niettemin belangrijke placebo-effecten zijn, die er toe kunnen leiden dat de patiënten zich beter voelen en de kwaliteit van hun leven toeneemt. Dit wordt weerlegd door een in 1991 in de New England Journal of Medicine gepubliceerd onderzoek waarbij twee groepen van ruwweg 80, in demografisch en klinisch opzicht goed vergelijkbare patiënten óf alleen de standaardbehandeling, óf de standaardbehandeling aangevuld met niet goed onderzochte maatregelen kregen: autogeen immuunbevorderend vaccin (op basis van BCG), gecombineerd met een vegetarisch dieet en koffieklysma’s². Alle patiënten hadden een goed gedocumenteerde, uitgebreide kwaadaardige tumor en een geschatte overlevingskans van maximaal één jaar.

De kwaliteit van het leven, gemeten met verscheidene meetinstrumenten, was in de uitsluitend conventioneel behandelde groep aanmerkelijk beter in vergelijking met de overigen. Zij daalde in beide groepen gelijkelijk. Er was geen verschil in overleving tussen de beide groepen: de mediane overlevingstijd was 15 maanden, onafhankelijk van de aard van de behandeling.

De zwakte van het onderzoek is dat het niet gerandomiseerd was. Echter, in belangrijke opzichten waren de twee groepen goed vergelijkbaar. De lezer trekke hieruit zijn/haar eigen conclusie.

Met betrekking tot voeding en het voorkomen van kanker bestaat er een redelijke consensus: waak tegen overgewicht, eet gevarieerd (voldoende groenten en fruit, vezelrijke voeding), beperk het gebruik van vet, sterk gezouten, gerookte en met nitrieten gepreserveerd voedsel, en matig het drinken van alcohol. Van geen enkele soort voeding, noch van allerlei voedingssupplementen is bewezen dat eenmaal bestaande kanker daardoor beïnvloed kan worden.

1 Dwyer JT. Unproven nutritional remedies and cancer. Nutr Rev 1992;50:106-9.
2 Cassileih BR, Lusk EJ, Guerry D et al. Survival and quality of life among patients receiving unproven as compared with conventional cancer therapy. N Engl J Med 1991;324:1180-5.

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.