Gevaarlijke kruiden en de lever

Uit recente onderzoeken komt naar voren dat een belangrijk deel van de patiënten kruiden gebruikt, zelfs ter behandeling van leverziekten.

Van alternatieve middelen wordt vaak beweerd dat ze geen bijwerkingen hebben en dus ook niet schadelijk zijn voor het lichaam. In het verleden is maar al te vaak gebleken dat deze alternatieve middelen, en in het bijzonder kruiden, ernstige bijwerkingen en klachten kunnen veroorzaken, terwijl ook over kruiden onder de algemene bevolking vaak de gedachte heerst dat ze veilig zijn omdát ze natuurlijk zijn. Zo werd België in het begin van de jaren negentig opgeschrikt door ernstige nierproblemen bij meer dan 70 mensen die Chinese kruiden hadden gebruikt om af te vallen. Verder kunnen kruiden ook de werking van reguliere geneesmiddelen beïnvloeden. Bekend is vooral de interactie tussen sint-janskruid (Hypericum perforatum) en een bepaalde chemotherapie tegen dikkedarmkanker waardoor deze chemotherapie niet meer goed werkt (1).

De laatste jaren lijkt er in het westen een toename te zijn in de interesse in en het gebruik van kruidenmiddelen. Kruiden kunnen met name ook grote invloed hebben op en schade aanrichten aan de lever. Uit een onderzoek onder patiënten die een polikliniek voor leverziekten bezochten bleek 21% kruiden te gebruiken. Dertien procent gebruikte deze kruidenmiddelen juist voor de behandeling van een leverziekte (2). Deze percentages kunnen bij bepaalde bevolkingsgroepen, bijvoorbeeld Chinezen, nog veel hoger zijn. In de Verenigde Staten is er tussen 1990 en 1997 sprake geweest van een extreme toename van 380% in het gebruik van kruidenmiddelen (3).

Recent werden er op het Europese levercongres (EASL) resultaten bekendgemaakt van een onderzoek uit Singapore naar de oorzaak van leverfunctiestoornissen (4). Gedurende een jaar werden alle patiënten met leverfunctiestoornissen onderzocht die waarschijnlijk werden veroorzaakt door medicijnen. Uiteindelijk bleek 84% van deze patiënten traditionele Chinese middelen te gebruiken, slechts 16% had leverfunctiestoornissen door reguliere geneesmiddelen. Een andere uitkomst van deze studie was dat ‘Traditionele Chinese middelen’ vaak versneden (vermengd) werden met reguliere geneesmiddelen, zoals prednison. Er zijn zeer veel kruidenpreparaten bekend die leverfunctiestoornissen kunnen veroorzaken, waaronder kava, gamander, noni-sap en vele anderen.

Het is dan ook belangrijk om altijd te denken aan kruidengebruik als mogelijke oorzaak van leverfunctiestoornissen. De definitieve diagnose is moeilijk te stellen omdat tal van oorzaken en andere leverziekten uitgesloten moeten worden (het is een diagnosis per exclusionem). Omdat de werking van kruiden meestal afwezig of beperkt is, er weinig onderzoek wordt gedaan naar (bij)werkingen van kruiden, en omdat ze potentieel schadelijk kunnen zijn voor onder andere de lever, moet het gebruik ervan dan ook afgeraden worden, vooral bij mensen die al een (andere) leverziekte hebben.

Referenties:
1. Mathijssen RH. et al. J Natl Cancer Inst. 2002 Aug 21;94(16):1187-8.
2. Strader DB. et al. Use of complementary and alternative medicine in patients with liver disease. Am J Gastro 2002;97:2391–2397.
3. Eisenberg DM. Trends in alternative medicine use in the United States,1990–1997.J Am Med Assoc 1998;280:1569–1575.

—
@page { margin: 2cm }
P { margin-bottom: 0.21cm }
–>4. Wai CT. et al. Journal of Hepatology
2006; 44 (suppl. 2): S266.

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.