Illegale piramideverkoop Herbalife België moet stoppen

Stopt Herbalife niet dan moet het bedrijf een dwangsom van vijfduizend euro betalen voor elke overtreding, tot een maximum van een kwart miljoen euro. Herbalife gaat in beroep tegen de uitspraak.

Herbalife, ook in Nederland actief, is in België een grote speler op de markt van afslankingsproducten en voedingssupplementen. Het bedrijf, dat in 1980 werd opgericht, verkoopt zelf niet rechtstreeks aan consumenten maar maakt gebruik van een wijdvertakt netwerk van zelfstandige verkopers. In Europa, Amerika en Azië zijn inmiddels een miljoen distributeurs. Herbalife International is actief in meer dan zestig landen, met volgens een opgave van het bedrijf een bruto jaaromzet van 2,5 miljard euro. ‘Die omzet blijft steeds verder stijgen’.

De werving van nieuwe distributeurs gebeurt op verschillende manieren, bijvoorbeeld via advertenties in kranten, op websites, via flyers en op homeparty’s. Daarbij is het vaak niet duidelijk dat het om de verkoop van Herbalife-producten gaat. Wie interesse heeft om mee te doen aan het verkoopsysteem begint op het basisniveau van distributeur. De opleidingssessies die daarbij horen, zijn een ‘ware brainwashing’, laat Test-Aankoop weten. Een toekomstige distributeur moet een overeenkomst tekenen en ook een basispakket producten kopen. Tijdens de opleiding wordt duidelijk gemaakt dat het niet alleen belangrijk is producten te verkopen maar dat het minstens even interessant voor de omzet is om zelf nieuwe mensen te werven die zich ook in de verkoop van Herbalife-producten willen storten. Er is een hiërarchische structuur van distributeurs: gewone, ‘success builders’, supervisors enzovoort. Er is een ‘volumepunten’-systeem: hoe meer mensen worden geworven, des te meer punten iemand krijgt, des te hoger iemand in de hiërarchie terecht komt en des te meer er aan productverkoop wordt verdiend. Multi-Level Marketing (MLM) is een model dat veel wordt gebruikt om producten te verkopen.

De rechtbank in Brussel liet eind december geen spaan heel van de verkoopconstructie van Herbalife België. ‘Om de goederen aan een interessante prijs te verkrijgen moet de consument distributeur worden. De consument die denkt dat hij producten van Herbalife nodig heeft, ziet zich genoodzaakt om in te stappen in het systeem, anders betaalt hij onredelijk en onverklaarbaar veel voor producten’, is in het vonnis te lezen. Het systeem kent een hoge uitval. Binnen het jaar is meer dan de helft van de verkopers verdwenen en worden weer binnen het jaar weer vervangen. Verkopers die er mee ophouden, hebben alleen maar betaald aan Herbalife en aan deelnemende derden, ze hebben niets verdiend. ‘Dit kan en mag niet de bedoeling zijn van zelfstandig ondernemerschap’, oordeelde de Brusselse rechtbank. ‘Het Herbalife-systeem is derhalve strijdig met de artikelen 91 en 99 van de WMPC.’

Test-Aankoop prijst zich gelukkig met de uitspraak, na zeven jaar juridische strijd. De consumentenorganisatie trekt een parallel met onkruid met sterk vertakte wortels dat ‘eindelijk wordt verdelgd’.

Herbalife heeft in Nederland een vergelijkbaar distributiesysteem (PDF), met actieve verkopers als supervisors, World Team Leiders en leden van het President’s Team die een omzet zouden kunnen halen van 1125 euro per jaar (supervisor) tot meer dan een miljoen euro (leden van het President’s team).