Gerechtshof weg kwijt: kinesiologe hoeft geen btw te betalen

Haar zorgverlening is van hetzelfde niveau als die van een huisarts of van een fysiotherapeut, oordeelde het gerechtshof in Den Bosch in een hoger beroepszaak die de belastingdienst had aangespannen tegen een eerdere uitspraak van de rechtbank in Breda. Die had in oktober 2012 de kinesiologe in het gelijk gesteld in een zaak die ze had aangespannen tegen de belastingdienst. 

Het hof in Den Bosch meent, net als eerder de rechtbank in Breda, aan de hand van onder meer ingeleverde geschriften en notities, dat Breidenbach geschoold is op `tenminste hbo-niveau´ en dat haar behandelingen voldoende kwaliteitsgaranties hebben. Zo wordt er nauw samengewerkt met andere behandelaars in haar praktijk, betoogt het gerechtshof. De kinesiologe komt daarom in aanmerking voor btw-vrijstelling, net als behandelaars in het reguliere medische circuit. Het hof ontdekte blijkbaar niet het bij die samenwerking gaat om chiropractoren en een optoloog (die volgens eigen zeggen aan functie- en gedragsoptometrie doet), of te wel om gelijkgestemden ook met opleidingen die niet zijn erkend. Het hof is verder positief gesteld over de bewering van de kinesiologe dat huisartsen naar haar verwijzen. Of bewijzen daarvoor zijn overlegd, is onduidelijk terwijl deze mededeling bovendien meer zegt over de huisartsen dan over kinesiologie.

Het hof, en de rechtbank in Breda eerder, zijn bij hun uitspraken curieus genoeg op de stoel gaan zitten van instanties die in Nederland het wettelijk opleidingskader in de gaten houden, zoals de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO), die de kwaliteitsbeoordeling- en controle doet van het hogere onderwijs. 

Het opleidingsniveau van de kinesiologe kan, in tegenstelling tot wat het hof in Den Bosch oordeelt, de officiële toets der kritiek niet doorstaan. Kinesiologie, geknijp en gedruk aan spieren, is een handeling die niet voorkomt in het BIG-register. Drukken en knijpen, geloven kinesiologen, levert diagnostische informatie op over een`energetische onbalans´ in het lichaam en daarmee inzicht in (chronische) ziektes. Met hetzelfde knijp- en drukwerk, in combinatie met onder meer orthomoleculaire medicijnen, aura’s en acupunctuur, zijn vervolgens blokkades in meridianen (energiebanen) op te heffen, waardoor de balans kan worden hersteld. Er zijn geen wetenschappelijke studies (bijvoorbeeld placebogecontroleerde onderzoeken) die deze theorie verklaren en onderbouwen, in de verste verte niet. De desbetreffende kinesiologe legt haar behandeling uit op een reclamefilmpje van haar kliniek.

De Vlissingse heeft een diploma `profesioneel kinesiologe´ van de Stichting Topki, een kinesiologeninstituut met opleiders door het hele land. Ze heeft daar jaren geleden een vierjarige opleiding gevolgd, nota bene toen haar eigen alternatieve club, de Federatie van Opleidingen in de Natuurlijke Geneeswijzen (FONG), nog oordeelde dat deze niet op hbo-niveau was. De opleiding is aangepast en wordt sinds oktober 2012 wèl erkend door de federatie. De kinesiologe heeft een benodigde herijking gehaald door voldoende werkuren te draaien, zo liet ze het hof tijdens de zitting weten. De NVAO, het enige officiële instituut, heeft de kinesiologieopleiding echter niet goedgekeurd. De belastinginspecteur weerspreekt dan ook dat er sprake zou zijn van hbo-niveau omdat, zo laat hij weten, wetenschap (onderbouwing) ontbreekt. Het hof komt in zijn uitspraak niet verder dan de observatie dat de kinesiologe lid is van de Vereniging van Natuurgeneeskundig Therapeuten (VNT) en aangesloten is bij de Klachtencommissie Alternatieve Behandelwijze (KAB), instanties die net als de FONG toch niet meer zijn dan die bekende slagers die hun eigen vlees keuren. Het hof verwijst in zijn uitspraak ook naar een eerdere studie die Breidenbach heeft gedaan aan de Academie voor Mens en Arbeid waar ze een hbo-diploma Personeel en Arbeid heeft gehaald. Wat dat met kinesiologie van doen heeft, legt het hof niet uit. Het verwijst in zijn uitspraak, net als eerder de rechtbank, ter onderbouwing, nog naar andere opleidingen die de kinesiologe heeft gevolgd waaronder een studie bij de Academie voor Chinese Geneeswijze Qing-Bai. Deze verzorgt op vier plaatsen in het land opleidingen Acupunctuur, Kruidengeneeskunde en Massage, volgens eigen kwalificatie op hbo-niveau.  Ook hier geldt dat ook deze opleiding niet door de NVOA is erkend.  Het gebruik van de term hbo-niveau is misleidend. De NVAO heeft al diverse instanties zoals de particuliere hogeschool Saxion hiervoor op de vingers getikt.

Het zijn zaken die blijkbaar niet tot het hof in Den Bosch zijn doorgedrongen. Kinesiologie is een gezondheidswetenschap en opleidingen daarin zijn op hbo-niveau, vindt het gerechtshof dat daarmee het oordeel van officiële instanties en van de wetgeving aan zijn laars lapt.

De belastingdienst rest nu alleen nog cassatie.

Btw is de afgelopen maanden een van de meest gebruikte termen in het alternatieve circuit. Zo diende op 18 september in Den Haag een kort geding van de Artsenvereniging voor Integrale Geneeskunde (AVIG), een 400 leden tellende artsenclub van homeopaten, natuurartsen en neuraaltherapeuten. Zij maken bezwaar tegen de dit jaar ingevoerde btw-heffing van 21% op alternatief-geneeskundige diensten. De wet maakt inmiddels onderscheid tussen echte en alternatieve geneeskunde: zorgverleners met in de wet BIG erkende diploma’s en beroepen, zijn vrijgesteld van btw (mits zij zich in hun praktijk beperken tot handelingen waarmee zij hun BIG-registratie verkregen), kwakzalvers met onbewezen behandelingen en niet-erkende opleidingen niet, zij moeten btw heffen en die doorsluizen naar de belastingdienst.