Rie Prins bestookt Reclame Code Commissie met klachten

Dit is het antwoord: de brieven komen van Rie Prins, lid van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. In 2006 kreeg Prins de Gebroeders Bruinsma Erepenning van de vereniging vanwege haar strijd tegen kwakzalverij. Een niet aflatend gevecht. Naast de importeur van de Bemer 3000 moesten de afgelopen maanden nog vijf andere bedrijven bij de Reclame Code Commissie (RCC) komen vanwege niet onderbouwde medische claims van gelovers in magneetmatjes tot dwalers met ‘genezende oliën’.

Spangenberg, de importeur van het Bemer-matje, is één van hen. Hij gelooft in zijn magnetische matje dat de doorbloeding van het lichaam zou verbeteren en zo allerlei lichamelijke klachten zou verminderen. Ook dieren zoals een paard zouden ermee uit de voeten kunnen, claimt de producent. In het matje zitten zes platte spoelen die, aangesloten op het stopcontact, een magnetisch veldje creëren dat met enige regelmaat van richting verandert, dankzij een meegeleverd schakelkastje. Het veranderende magneetveldje zou – onbewezen – de bloedcirculatie stimuleren. Het veld is echter zo klein (kleiner dan van die plakmagneetjes op de koelkast) dat ijzer in bloedhemoglobine er niet van zijn plaats van zal komen, zoals het bedrijf beweert.

Desalniettemin: ‘8 minuten liggen of zitten op de Bemermat kan de doorbloeding tot in 4 miljard haarvaten verbeteren en dat met zuurstofrijker bloed. Een extra hulp voor het stimuleren van de ‘zelfgenezing”, zo prijst Spangenberg zijn matje aan in advertenties. Rie Prins uit het Zeeuwse achterland, lid van de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK), geloofde het niet. Ze diende een klacht in bij de RCC over de gedebiteerde advertentie-onzin.

De commissie oordeelde begin april, na enig beroepgesteggel: ‘Het kan best zijn dat gebruikers ervaren dat hun klachten verminderen, uit het overgelegde materiaal is echter onvoldoende komen vast te staan dat deze verbeteringen (mede) het gevolg zijn van de Bemer-mat’. Door het matje zouden lichamelijke klachten zoals rugklachten, verkrampingen in de spieren, reumatische klachten, fibromyalgie, migraine, koude voeten, diabetes – en nog een lange lijst van andere klachten – verholpen kunnen worden. ‘Deze claims zijn onvoldoende gerechtvaardigd door de stukken die de adverteerder heeft overgelegd’, schrijft de RCC in zijn uitspraak.

Spangenberg mag niet meer op een dergelijke wijze reclame maken. Een opmerkelijke uitspraak. De commissie honoreerde in de periode 2007 tot 2010 al diverse malen vergelijkbare klachten over medisch getinte teksten in advertenties van de Bemer-importeur. Advertenties die goede handel creëren: er zijn volgens Spangenberg alleen al in Nederland 1500 Bemer-apparaten verkocht. De dingen kosten drie- tot vierduizend euro per stuk. Ook in Duitsland is er grote interesse voor.

Rie Prins heeft de afgelopen maanden meerdere successen geboekt. Zo kreeg het supplementenbedrijf American Sports Nutrition in Amstelveen – dat zich ook Amiset noemt – producent van het bessenextract Berry Blaster, begin april een Red Alert aan zijn broek. Prins had bij de RCC bezwaar gemaakt tegen gezondheidsclaims die het bedrijf gebruikte in een advertentie voor Berry Blaster op de voorpagina van de Volkskrant, op 2 januari van dit jaar. Het bedrijf van David Gorbach claimt daarin, onder de kop ‘Schone Lever, Lekker Leven’, dat zijn bessendrankje ‘de reinigende werking van de lever ondersteunt, afvalstoffen doet verwijderen en de dagelijkse vetverbranding doet verhogen.’ Op de website claimt het bedrijf bovendien dat ‘volgens de huidige wetenschappelijke inzichten de mariadistel de leverfunctie helpt te ondersteunen’ en dat ‘Berry Blaster samen met een dosis groene thee-extract de dagelijkse vetverbranding stimuleert’.

De RCC was niet onder de indruk. De producent, zo oordeelt de commissie, heeft de werking, zoals ‘schone lever’ en ‘afslankproduct’, niet kunnen aantonen. Omdat het bedrijf al eerder – in 2006 – door de RCC werd veroordeeld vanwege het gebruik van niet-onderbouwde medische claims, krijgt de uitspraak een Red Alert-behandeling. Dat betekent dat de commissie de uitspraak door middel van een persbericht (en brede verspreiding daarvan) onder de aandacht brengt van het publiek.

Ook de Postorder Groep Nederland in Klaaswaal kreeg – dankzij Rie Prins – een Red Alert van de RCC, voor een advertentie voor haar Passion Pill. In de pil (niet geheel toevallig met dezelfde ruitjesvorm en paarse kleur als Viagra van farma-producent Pfizer) zitten ingrediënten als haver en ginseng die ‘lustopwekkend’ zouden werken bij zowel mannen als vrouwen, claimde het bedrijf. De schriftelijke stukken die de distributeur heeft overhandigd ter onderbouwing kon de RCC niet goed plaatsen: ‘De adverteerde verstrekt onjuiste informatie. De adverteerder heeft bovendien niet toegelicht in welke van de overhandigde stukken het wetenschappelijke bewijs staat waaruit de geclaimde werking van de Passion Pill blijkt en wat de status van dat bewijs is’, schrijft de commissie begin april in haar uitspraak.

Ook de advertentietekst die de Postorder Groep gebruikt voor haar Afslank-Slippers mag van de RCC niet meer worden gebruikt. Het bedrijf claimt dat het ‘geïntegreerde voetzool-stimulerende voetbed’ zorgt voor een ‘verbeterde stofwisseling waardoor giftige afvalstoffen efficiënter kunnen worden afgevoerd. Zo kan de verbranding van het voedsel zijn normale gang hernemen, waardoor ook de natuurlijke vetreserves worden afgebroken.’ Deze tekst heeft de commissie niet kunnen overtuigen. ‘Deze reclame gaat gepaard met onjuiste informatie ten aanzien van voordelen als de te verwachten resultaten van het gebruik van het product’, zo schrijft de commissie in haar besluit. Ook deze advertentieklacht is door Rie Prins ingebracht.

Prins diende eind januari nog een klacht in tegen een advertentie van Mira International in Almere voor een geurgel op de website. Met deze gel met essentiële oliën zou autisme behandeld kunnen worden, claimt het bedrijf. De geurgel moet in een gesloten flesje ’s nachts onder het kussen worden gelegd, een dicht flesje dat gek genoeg niet moest worden geopend.

Onzin allemaal, vindt ook de RCC. ‘Het bedrijf kan de helpende werking van geurgels bij onder meer ernstige aandoeningen als anorexia, autisme en depressie, niet hardmaken. De consument wordt op het verkeerde been gezet. De reclame-uiting is misleidend en daardoor oneerlijk’, stelt de RCC in haar beslissing. Mira krijgt van de RCC ook een Red Alert-behandeling gezien de ‘ernst van de misleiding.’

Eind april oordeelde de RCC dat het bedrijf Gano Excel in Eindhoven foute aanprijzingen doet op haar website voor haar product Gano Excel, een middel met gemalen paddenstoel. Het zou ‘het immuunsysteem verbeteren, de lever ontgiften en het hart versterken’, zo luidt de claim. De RCC is niet overtuigd van deze claim omdat de fabrikant geen overtuigende bewijsmaterialen heeft aangeleverd. Het bedrijf is niet ingegaan op het verzoek van de RCC dat alsnog te doen. De RCC maakt korte metten met Gano: ‘De gebruikte reclame-uiting is in strijd met de Warenwet en mag dus niet meer worden gebruikt. Een tekst als ‘werkt slijmoplossend bij chronische bronchitis’ is een verboden claim’, oordeelt de RCC.