Zelfgenezend stroomapparaat Stimatriph stilt geen pijn

Zonnevlecht meldt: ‘Het apparaat helpt een betere kwaliteit van leven te bewerkstelligen door verlichting te geven bij ziekten, klachten, kwalen en chronische en acute pijnen’.

De Stimatriph heeft een plaats gekregen in een uitstalkast met vele andere kwakproducten zoals ontzurende spoel- en reinigingsmiddelen voor het lichaam, ontstorende biotensoren die ongezonde aardstralen uitdoven en elektrosmogkillers die ongezonde effecten van elektronica te lijf gaan.

Ook de nieuwe Stimatriph komt tegemoet aan geloverswensen. Het apparaat, dat de reclamekreet ‘nieuwe generatie in pijnbestrijding’ met zich meezeult, geeft microstroompjes af die via elektrodematjes het lichaam ingejast worden. De verdere beschrijvingen die Stimatriph hanteert over de werking staat vol onbegrijpelijke teksten die niet terug te vinden zijn in eenvoudig basisboeken over stroom en over biologie. We lezen: ‘Het kastje produceert een bepaalde elektrische microgolf die (op celniveau) door het lichaam wordt herkend als lichaamseigen en ervoor zorgt dat het lichaam neurohormonen gaat aanmaken die het lichaam in staat stellen het lichaamseigen genezingsproces op gang te brengen. Bij de meeste ziekten, klachten, kwalen en pijn maakt het lichaam deze zenuwimpulsen die de neurohormonen moeten produceren niet of te weinig aan. Die functie wordt met de Stimatriph overgenomen. Het lichaam wordt aangezet tot de aanmaak van ATP welke het lichaam op eigen kracht leidt tot herstel en genezing.’

Voor de liefhebbers zijn er op de productwebsite nog veel meer onbegrijpelijke zinnen te vinden. Stimatriph claimt van alles. Het ‘zelfgenezende’ apparaat werkt ‘ontstekingsremmend, pijnstillend en wondgenezend en geeft verlichting bij ziekten, klachten, kwalen en chronisch en acute pijnen.’ Het product is te gebruiken bij een lange lijst van aandoeningen, ook bij ADHD en depressieve buien.

Het apparaat, dat is voortgekomen ‘uit de ontwikkelingen van de vorige eeuw’, heeft een ‘medische certificatie’, toetert Simatriph. De fabrikant doelt hier vermoedelijk op een zogeheten CE-markering die voor het product is binnengehaald. Dit Europese keurmerk hebben apparaten nodig om te mogen worden verkocht, ook medische hulpmiddelen. Het keurmerk regelt de elektrische veiligheid, zodat de gebruiker er vanuit kan gaan dat het ding geen onveilige stroomstoten zal afgeven. Het keurmerk heeft echter niets te maken met de werkzaamheid van het apparaat, zoals het bedrijf suggereert.

Wetenschappers beschouwen het apparaat als de ’therapie van de toekomst en een onderzocht en bewezen concept voor pijnbestrijding en aanverwante aandoeningen’, stelt producent Simatriph. ‘Het apparaat werkt bij meer dan 85 % van de patiënten met een blijvend resultaat van 40 % tot 95 %’, zou volgens het bedrijf ‘wereldwijd bewezen’ zijn. Een blik in deze wereldwijde wetenschappelijke literatuur levert een geheel ander beeld op. Simatriph is gewoon oude wijn in nieuwe zakken.

Die oude wijn bestaat uit zogeheten TENS-apparatuur. Dat staat voor transcutane elektrische neurostimulatie. TENS wordt weleens toegepast tijdens bevallingen thuis als (onschuldige) pijnstiller. TENS-apparatuur wordt – opmerkelijk genoeg – ook wel eens gebruikt in pijnklinieken in het reguliere circuit zoals bijvoorbeeld dat van het academisch ziekenhuis Maastricht. Al even opmerkelijk is dat zorgverzekeraars TENS-behandelingen vergoeden, vanuit nota bene de basisverzekering.

Een recente beslissing van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) is daar debet aan.

CVZ besloot eind juli 2012 dat ‘een verzekerde met chronische pijn bij zijn zorgverzekeraar een uitwendige elektrostimulator kan aanvragen om de pijn tegen te gaan. Omdat het effect van de elektrostimulator niet voorspelbaar is, heeft de patiënt pas recht op een vergoeding als tijdens een proefperiode blijkt dat het hulpmiddel in zijn geval goed werkt’.

De restrictie van CVZ is veelzeggend over de onvoorspelbare, vermoedelijk placebowerking van een TENS-apparaat. CVZ wilde in eerste instantie een behandeling met TENS-apparatuur niet meer vergoeden, geïnspireerd door een afwijzend rapport van UMC St. Radboud. Na vragen in de Tweede Kamer van de Kamerleden Henk van Gerven (SP) en Renske Leijten (SP) heeft CVZ gekozen voor een meer afwachtende houding, neergelegd in een besliste formulering: patiënten krijgen pas een vergoeding als daadwerkelijk – na maanden – is gebleken dat de behandeling aanslaat

TENS-gelovers, zoals producenten als Stimatriph en distributeurs, die belang hebben bij de verkoop van spullen, claimen veel meer: ze beloven vaak gouden, genezende bergen. Maar waarom heeft CVZ zich terecht afgevraagd, er is per slot geen enkele wetenschappelijke reden voor. De bewijsvoering voor de werking rammelt namelijk, oordeelde Skepsis al in 2001. En dat rammelen geldt nog steeds, blijkt uit recente Cochrane-reviews die concluderen dat ‘de pijnstillende werking onzeker is.’

Er zijn weliswaar honderden TENS-studies uitgevoerd maar de meeste hadden een slechte en dus onbruikbare onderzoeksopzet, oordeelt Cochrane. En die studies die nog een beetje acceptabel waren, hadden veel te weinig patiënten en leverden qua pijnbestrijding weinig significants op. ‘Er zijn daarom meer en betere onderzoeken nodig voordat er een evidenced based gebruiksaanbeveling over TENS-apparatuur aan patiënten en artsen kan worden gegeven’, concluderen Cochrane-onderzoekers. En dit geldt voor zowel een TENS-behandeling van chronische als voor acute pijnklachten.