Volkskrant stelt kwakapparaten aan de kaak

Op de site van de Volkskrant kunt u het artikel (‘Patiënt staat voor alles open’) lezen, maar dan mist u natuurlijk de fraaie illustratie van de multi-wave-oscillator (hiernaast), een typisch apparaat uit de jaren 1920. Niet op de site, maar wel in de krant staat nog een apart verhaaltje over de SwingZapper, een variant van de Zapper van Hulda Regehr Clark. Hulda Clark is zelf een schrijnend voorbeeld van een ontspoorde wetenschapper. Meer dan dertig jaar geleden deed ze aan een universiteit onderzoek aan het transport van kalium- en natriumionen in en uit de zenuwcellen van een zoetwaterkreeftje. Uit zulke kleine maar betrouwbare bouwsteentjes wordt de wetenschap nu eenmaal opgebouwd. Nu heeft ze er al verscheidene veroordelingen wegens kwakzalverij op zitten, en ze heeft een volslagen idiote theorie over ‘parasieten’. Alle ziekten zijn veroorzaakt door darmparasieten (bacteriën, virussen, kanker, allemaal de schuld van parasieten), en met haar Zapper maak je de parasieten dood, waarna het verwijderen van de virussen en wat dies meer zij gewoon een kwestie is van een weekje stug doorzappen. Allemaal onzin. Als het waar was, zou Clark vele malen met Nobelprijzen gelauwerd zijn en waren er tienduizenden wetenschappelijke artikelen over verschenen.

Broer Scholtens schat op grond van berekeningen van de verkopers dat het om vele tienduizenden klanten gaat. Die schatting zou wel eens aan de lage kant kunnen zijn. Alleen al bijna 130 niet-reguliere artsen, onder wie 80 leden van de NAAV, praktiseren elektroacupunctuur volgens Voll, Vegatest, bioresonantie, biotensor, Prognos, NES en Bicom. Die hebben die kwakapparaten (aanschafprijs in de orde van 10.000 euro) heus niet staan om ze maar tweemaal per week (13.000 behandelingen per jaar) te gebruiken. Tweemaal per dag of vaker is geloofwaardiger. Het aantal kwakzalvende niet-artsen is vele malen groter. Het lijkt niet onaannemelijk dat jaarlijks bij honderdduizenden consulten zo’n toestel wordt gebruikt.

De meeste apparaten stellen een diagnose die uiteraard ook nergens op slaat, maar die natuurlijk wel meteen aanleiding geeft tot een behandelingsvoorschrift (onzinmedicatie, te bekomen bij de behandelaar). Ik ga niet uitleggen waarom een flauwekuldiagnose onethisch is. Net zo goed als opbeurende woorden een placebo-effect kunnen hebben, kunnen enge diagnoses (uw aura is verkleurd en uw energiebalans hangt uit het lood) een schadelijk effect (‘nocebo-effect’) hebben. Ook een prominent NAAV-lid liet Scholtens weten dit soort apparaten sterk af te keuren.

Scholtens beschrijft een fenomeen van voornamelijk lachwekkende hocuspocus en hij zegt niets over de mogelijke schade. Maar we moeten niet vergeten dat de dood van Millecam mede is veroorzaakt door dergelijke apparaten. Jos K., de eerste niet-reguliere dokter die ze zag, gebruikte zo’n pseudomedisch kwakapparaat om haar gerust te stellen. De Zwitserse kliniek gebruikte zulke apparatuur om haar te ‘genezen’ (de Zoetron). Na terugkeer in Nederland werd door nog twee verschillende dokters de diagnose ‘geen kanker’ gesteld met dergelijke apparatuur. Daar kon het medium Joke D. (zich noemende J.) zich gemakkelijk achter verschuilen. René B. was ook een fervent gebruiker van de Vegatest, en op de zitting van het hof hoorde ik dat B. ook nog met de biotensor in de hand verklaarde dat er geen kanker was. Daarna vertrouwde Millecam zich ten huize van K. weer toe aan een onzintoestel (‘Lotje’). Natuurlijk was Millecam erg ziek. Dat heeft invloed op het oordeelsvermogen.

Men loopt dus niet alleen het risico een niet-bestaande ziekte te krijgen aangepraat (dat is ook schade), maar ook dat wel-bestaande aandoeningen worden genegeerd, met alle (ernstige) gevolgen van dien. Dat al dan niet terecht radeloze mensen er meer geloof aan hechten, maakt de apparaten nog verwerpelijker.

De oplossing is heel eenvoudig: niet-gecertificeerde apparaten en methoden (dus ook spiertesten, alternatieve bloedanalyses, mededelingen van onstoffelijke entiteiten en dergelijke) verbieden. Dat is ook makkelijk uitvoerbaar. Het ligt perfect in de lijn van de voorstellen van minister Klink. Hij wil een verbod op misleidende aanprijzingen voor behandelingen, maar los daarvan zou een verbod op misleidende aanprijzingen van diagnostische methoden ook heel goed passen in zijn voorstellen. Dat verbod is zelfs het makkelijkst uitvoerbaar, want de conceptlijst van verboden apparatuur is al klaar!

P.S. Ik ben wiskundige, in tegenstelling tot wat de Volkskrant beweert.