Encyclopedie: Aura

In de loop der jaren zijn er vele pogingen gedaan om aura’s voor iedereen zichtbaar te maken. De eerste die meende daarin geslaagd te zijn was de Britse arts Walter J. Kilner (1847-1920), auteur van The human atmosphere (1911). Kilner had een scherm geconstrueerd waarmee hij grijze aura’s rond lichaamsdelen kon laten zien, een verschijnsel waaraan hij diepzinnige conclusies verbond. Zijn uitvinding raakte in de vergetelheid, maar de ‘Kilner-bril’ bleef nog lang in de handel.

In 1972 stelde Charles Tart een eenvoudige test voor om na te gaan of aurazieners inderdaad aura’s kunnen zien. Neem een ondoorzichtig scherm en plaats daar zo nu en dan iemand achter (soms staat er dus niemand). Bij gebrek aan een scherm kan men de muur naast een deuropening nemen, dan heet het de ‘deurtest’. Zorg ervoor dat de paranormaal begaafde niet weet of er al dan niet iemand achter het scherm staat. Vraag hem te zeggen of er iemand staat of niet, op grond van het feit dat hij een aura achter het scherm vandaan ziet komen of niet.

Uit dergelijke tests (overigens niet door Tart zelf uitgevoerd) blijkt dat aura’s zien een kwestie van inbeelding is, of van onbegrip voor het verschijnsel van nabeelden. Als men enige tijd staart naar iets wat een sterk contrasterende achtergrond heeft, zullen door het bewegen van de ogen nabeelden gezien worden die niet helemaal samenvallen met de bekeken gestalte.

Literatuur
Cavendish, R., Encyclopedia of the unexplained. London, 1974.
Dean, G., ‘Physiological explanations of ”human auras”’, Skeptical Inquirer 1991, vol. 15 (4), p. 402-403; reactie in vol. 16 (2), p. 216.
Neher, A., The psychology of transcendence. New York, 1990.
Nanninga, R.H., Parariteiten. Utrecht, 1988.

Uit: Tussen Waarheid en Waanzin: een encyclopedie der pseudo-wetenschappen, door Marcel Hulspas en Jan Willem Nienhuys (vierde herziene druk, De Geus, 2002).