Encyclopedie: Psychologische en paranormale behandeling van kanker

De
gedachte is dat stress, depressie of onverwerkte emoties een rol
spelen bij het ontstaan van kanker of bij het uitblijven van herstel.
Het idee is verder dat je het proces ook kunt omdraaien.
Kankerpatiënten die er tegen aangaan, de vechters, hebben een betere
kans op overleving dan depressieve patiënten, zo is de redenering.

Deze
opvattingen over psychische beïnvloeding van kanker werden door
serieuze kankerbehandelaars als onzinnig aan de kant gezet. Zie hiervoor het artikel van Coyne en anderen uit 2007 (Psychotherapy and
survival in cancer: the conflict between hope and evidence, zie aangehangen pdf;  een ander artikel is: Bert Garssen (2004) Psychological factors and cancer development: Evidence after 30 years of research. Clinical Psychology Review, vol. 24 nr. 3 p.315-338. ).

Kwakzalvers hebben zich er echter met graagte op gestort. Maar je kunt niet met psychische (laat staan paranormale) middelen het kankerproces beïnvloeden. Patiënten die dit idee toch hebben, worden naast alle narigheid die ze toch al moeten doorstaan, ook nog eens opgezadeld met schuldgevoelens. Het is natuurlijk wel goed mogelijk dat mensen die angstig zijn, steun kunnen vinden bij psychotherapeuten en andere zorgverleners.Hieronder volgen zeven van deze kwakzalversmethoden om het kankerproces te beïnvloeden plus een half dozijn paranormale methoden in de trant van gebedsgenezing.

Elders op deze site staat een
algemene inleiding over kankerkwakzalverij, en lijsten met
diëten tegen kanker,
kruidenmiddelen en
andere kwakzalversmiddelen tegen kanker en met
rare apparaten om kanker te genezen en een lijst met
onbetrouwbare tests.

Kort overzicht: 

Brandon Bays
Gebedsgenezing (diverse varianten)
Guolin Qigong
Hamer
Paranormale chirurgie
Siegel
Simonton
Totale Biologie

Bays, Brandon: De Amerikaanse Brandon Bays beweert dat ze zichzelf in 1992 in zes weken genas van een tumor zo groot als een basketbal. Zulke sterke verhalen verkopen goed, zonder dat je er enig bewijs voor hoeft te leveren. Als het waar is, ging het om een vleesboom. Ze schreef er een boek over, De Helende Reis, en sindsdien is er een hele cultus ontstaan en zelfs een ‘Nederlandse vereniging van Journey Therapeuten’. Van psychotherapie is nooit een bewijs geleverd dat het enig effect had op het kankerproces. Het richt ook geen schade aan (behalve in de portemonnee), als er tenminste geen reguliere therapie voor achterwege wordt gelaten. Zie verder: Op zoek naar de Bron: Hoe Brandon Bays zichzelf genas.

Gebedsgenezing: zie het Encyclopedie-artikel hierover, met verdere links naar artikelen op deze website. In zekere zin kan men Fogo Sagrado, de Bruno Gröning-sekte, handoplegging, de harmopathie (homeopathie plus harmonie), bezoek aan Lourdes en dergelijke plaatsen, de paranormale geneeswijze, reiki en Therapeutic Touch als varianten van gebedsgenezing beschouwen vanwege de claims dat er hogere en onstoffelijke machten aan te pas komen. Meestal is er geen specifieke claim op het gebied van genezing van kanker.

Guolin Qi Gong: een van de circa 1000 vormen van Qi Gong. Het is bedacht door de Chinese vrouw Guo Lin (1906 – 1984) die ervan overtuigd was dat haar genezing van eierstokkanker (na operaties) bespoedigd was door de qigongoefeningen die ze in boeken van haar vader had gevonden. Deze vorm van qigong wordt enerzijds geadverteerd als slechts een ondersteuning van de reguliere behandeling, maar er worden anderzijds tal van pseudowetenschappelijke uitspraken over gedaan. Zo zou het immuunsysteen, de stofwisseling en de ‘hormoonhuishouding’ er allemaal door verbeteren. De propagandisten hebben ook de mond vol van de oude Chinese theorieën over blokkades van de qi die kanker zouden veroorzaken. Zij zijn dus actieve verspreiders van domheid.

Hamer: de Nieuwe Germaanse Geneeskunde van Ryke Geerd Hamer is in wezen ook een methode die uitgaat van puur psychische oorzaken van kanker. Op de site van Esowatch is vel aandacht voor Hamer: Biografie, GNM, een lijst met enkele slachtoffers (voor zover bekend zijn er zeker 140 doden gevallen), en overige informatie. Op dezelfde site is ook een Engels artikel over Hamer.

Paranormale chirurgie: voornamelijk in de Filipijnen bedreven goocheltruc waarbij de patiënt de illusie krijgt dat door de genezer met de blote handen geopereerd wordt. Zie verder elders op deze website. De patiënten moeten ook veel bidden.

Siegel: de Amerikaanse chirurg Bernie Siegel (14 oktober 1932 -) beweert dat gelukkige mensen niet ziek worden en dat iemands houding ten opzichte van zichzelf de belangrijkste factor is bij genezing en bij gezond blijven. Volgens Siegel kan een krachtig immuunsysteem kanker overwinnen, en emotionele groei, zelfaanvaarding en vervulling houden het immuunsysteem sterk. Deze ideeën heeft hij ontleend aan Simonton (zie hieronder). Wetenschappelijk bewijs is er niet voor, integendeel, het is niet waarschijnlijk dat het immuunsysteem veel effect heeft op kanker. Siegel publiceerde een artikel over 34 borstkankerpatiëntes die aan zijn programma deelnamen van gezinstherapie en persoonlijke begeleiding en visualisatietechieken. Hij onderzocht of ze na de diagnose langer leefden dan ‘vergelijkbare’ patiëntes die niet aan het programma deelnamen. (Gellert GA, Maxwell RM, Siegel BS: ‘Survival of breast cancer patients receiving adjunctive psychological support therapy: a 10-yr follow-up study.’ J Clin Oncol 1993; 11:66-69). Het bleek dat er 10 jaar na de diagnose weinig verschil was tussen beide groepen in overleving (Siegel beweerde later dat het ondeskundig onderzoek van een student was). Ander onderzoek (bijv. Matthew E. Falagas, ‘The effect of psychosocial factors on breast cancer outcome: a systematic review, Breast Cancer Research 2007), kon ook geen duidelijk effect van psychologische behandelingen vinden. Zie ook de voorlichting van de American Cancer Society: zulke methoden verlichten wellicht bepaalde bijwerkingen van reguliere therapie, maar er is geen wetenschappelijk bewijs dat ze helpen kanker of welke ziekte dan ook te genezen. Zie ook de aangehangen pdf.

Simonton: de radioloog Oscar Carl Simonton, (1942 – 2009) beweerde dat kanker beïnvloed wordt door ontspanning en visualisatietechnieken. Die zouden het immuunsysteem gunstig beïnvloeden. Proeven om dit te bewijzen ondernam hij echter niet. Hij en zijn echtgenote (een psychotherapeute) leerden patiënten hoe ze zich moesten voorstellen dat hun witte bloedlichaampjes kankercellen aanvielen. Zij schreven er met nog een medeauteur ook een book over, Getting Well Again: A step-by-step, self-help guide to overcoming cancer for patients and their families (1978). Er stonden verhalen in van patiënten die volgens de auteurs beter waren geworden door de psychologische behandeling. Maar analyse van de meest spectaculaire gevallen wees uit dat de betrokkenen hetzij geen of een langzaam groeiende kanker hadden, hetzij regulier behandeld waren of konden worden. Zie Esowatch en de opmerking over Psychologic Methods in ‘Questionable cancer therapies‘ op de Quackwatch site. Zie ook de slotopmerking hierboven bij ‘Siegel’.

Totale Biologie: de Franse arts en NLP’er Claude Sabbah (1947 -) bedacht een systeem dat voluit ‘Biologie Totale des êtres vivants décrite sous forme d’histoires naturelles comparant les trois règnes: végétal, animal et humain’ (BT) heet. Het is een variant van de Nieuwe Germaanse Geneeskunde van Hamer (zie hierboven). Op het eerste gezicht lijkt de BT een parodie van de ideeën van Hamer, maar Sabbah en zijn volgelingen zijn bloedserieus. Volgens de BT heeft elke ziekte een oorzaak in een conflict of een traumatische ervaring van voorouders (een grootvader in de loopgraven, bijvoorbeeld). Traumatiserende gebeurtenissen worden volgens een uiterst precies schema opgeslagen in de cellen, en veroorzaken zo ziekte, aldus Sabbah. Sabbah werd in Frankrijk in 1996 voor drie jaar geschorst als arts, maar in hoger beroep werd die maatregel in 1998 ongedaan gemaakt, waarna hij zichzelf uit liet schrijven. Twee andere Franse BT-artsen zijn echter uit hun vak gezet. De beoefenaars van de BT (in Frankrijk schijnen er duizenden sekteleden te zijn) gebruiken onder meer toegepaste kinesiologie om achter die trauma’s en conflicten te komen, in combinatie met een symbolische duiding van ziekten zoals: pijn in de voet betekent dat men niet weet hoe men verder moet, blaaskanker heeft te maken met het afbakenen van territorium, prostaatkanker met kleinkinderen, enzovoorts. Het conflict kan men oplossen door het op een briefje te schrijven, en dat dan in stukken te scheuren en te begraven, desnoods in de pot van een kamerplant. Wie met kanker naar een BT-therapeut gaat, laat in feite de kanker onbehandeld, want de therapeut zal reguliere therapie afraden. Er zijn dan ook, evenals bij Hamer, nogal wat slachtoffers, in elk geval enkele dozijnen. De BT is vooral aanwezig in Frankrijk, Franstalig België en Quebec. De opleiding tot BT-therapeut vereist geen voorkennis en duurt enkele weekenden. Zie Esowatch en Prevensectes.