Encyclopedie: Neuraaltherapie

Deze therapie is ontwikkeld door Ferdinand Huneke (1891-1966) en zijn broer Walter (1898-1976). De broeders Huneke maakten hun ontdekking wereldkundig in het boek Unbekannte Fernwirkungen der Lokalanästhesie (1928). De term ‘neuraaltherapie’ dateert van 1938. Neuraaltherapie is een alternatieve uitbreiding van een reguliere behandeling, namelijk vermindering van chronische pijn in gewrichten en spieren. Soms wordt de procaïne aangelengd met cafeïne, dan heet het impletol.

Het idee van de neuraaltherapie is dat storingen in een orgaan velden opwekken die elders in het lichaam afwijkingen veroorzaken. Vooral amandelen, kiezen, blindedarm, prostaat, littekens en zelfs de navel kunnen van die ziektehaarden zijn. Ook kunnen gevoelige plekken op de huid als het ware aanwijzen waar iets mis is met de inwendige organen. Allerlei curieuze ideeën van beoefenaars van *elektroacupunctuur gaan terug op Huneke.

Neuraaltherapie wordt soms gebruikt in de *natuurgeneeskunde. In Duitsland zou een op de vier artsen deze therapie toepassen, in Nederland en België zouden er 55 beoefenaars zijn. Zoals bij elke kwakzalversmethode (*kwakzalverij) wordt een enorm werkingsgebied geclaimd: elke chronische aandoening, en met name angina pectoris, astma, duizeligheid, eczeem, epilepsie, galklachten, maagklachten, hardhorendheid, hoest, ischias, reuma, staar en ouderdom. Bij deze laatste indicatie heet het middel Gerovital of vitamine H3 of KH3. Dit middel is een bedenksel van de Roemeense arts Ana Aslan. Het zou een wondermiddel zijn dat ook de ziekte van Parkinson, impotentie, maagzweren, neuritis, psoriasis, grijs haar en een rimpelige huid zou kunnen verhelpen. Het werd aangeprezen met de methode van de Bekende Patiënten (Marlene Dietrich, Charles de Gaulle, prinses Juliana, Ronald Reagan en Nikita Chroestsjov), aldus Willem Duckaert in Wonderdokters en beroemde patiënten (1983).

Volgens de neuraaltherapie kan een ernstige klacht binnen een paar seconden verdwijnen, het zogeheten secondenfenomeen. Maar dat treedt zelden op en kan net zo goed op suggestie berusten. De neuraaltherapie is tamelijk gevaarlijk, omdat er wel eens wat fout kan gaan met de injecties. De klanten kunnen overgevoelig zijn voor procaïne, en als de procaïne per ongeluk in een bloedvat terechtkomt of de naald een dieper gelegen orgaan doorboort kan verlamming, zware inwendige bloeding, hartstilstand of de dood volgen. Patholoog-anatomen die hier onderzoek naar doen, worden door neuraaltherapeuten voor lijkwetenschappers uitgemaakt, terwijl de therapeuten zelf nog de christelijke eerbied voor de doden hebben.

Literatuur

Federspiel, K., en V. Herbst, Die andere Medizin. Berlijn, 1992 (4de druk 1996).
Oepen, I., Neuraltherapie – ‘Zauberspritze’ oder diagnostisch-therapeutische Lokalanästhesie? In: Oepen, I., en O. Prokop (red.), Aussenseitermethoden in der Medizin. Darmstadt, 1986, p. 244-257.

Uit: Tussen Waarheid en Waanzin: een encyclopedie der pseudo-wetenschappen, door Marcel Hulspas en Jan Willem Nienhuys (vierde herziene druk, De Geus, 2002).

Naschrift februari 2009
Het aantal neuraaltherapeuten in Nederland is vrij goed bekend. De ledenlijst van de NVNR staat op de website van de organisatie. Er zijn 19 leden, en nog eens 19 aspirant- en studentleden en 1 erelid. Verder zijn er bijna 50 artsen die aangeven de neuraaltherapie te beoefenen. Op deze website staat nog een kort artikel over neuraaltherapie.