Brief: ‘Kinderartsen kom tot bezinning’

In de brief vraagt bestuurslid Cees Renckens de NVK om een vermanend woord richting de redactie van het Tijdschrift voor Kindergeneeskunde. Het blad, dat werkt onder auspiciën van de NVK, vulde zijn hele decembernummer aan kwakzalverij. In het nummer staan juichende artikelen op onder meer integratieve kindergeneeskunde, osteopathie, acupunctuur en hypnose bij kinderen.

Hieronder de brief:

Zeer Geachte Collega,

‘Opnieuw staat de demarcatie tussen reguliere kindergeneeskunde en kwakzalverij, zich tegenwoordig verschuilend onder termen als CAM of erger nog integratieve geneeskunde, ter discussie. Toen kinderarts Von Rosenstiel, verbonden aan het Slotervaartziekenhuis en groot voorvechtster van integratieve geneeskunde, daarover in 2010 in Medisch Contact een artikel schreef, toen distantieerde U zich in aan duidelijkheid weinig te wensen over latende bewoordingen van die werkwijze, maar kon U geen verdere maatregelen nemen omdat Von Rosenstiel geen NVK-lid was.

In het Tijdschrift voor Kindergeneeskunde van december 2011 staat een serie artikelen, voortkomend uit de werkgroep integratieve geneeskunde, waarin Von Rosenstiel een prominente rol speelt. In dit themanummer krijgt deze werkgroep een podium om onweersproken reclame te maken voor diverse alternatieve geneeswijzen als osteopathie, homeopathie, Chinese acupunctuur, antroposofische geneeswijzen etc.

Als belangrijkste argumentatie om zo’n themanummer te vullen, noemen vrijwel alle auteurs het feit dat kinderen door hun ouders zo vaak naar alternatieve genezers worden gestuurd. Dat de evidence er voor ontbreekt en dat er ook talrijke nadelen en risico’s kleven aan contact tussen kinderen en alternatieve genezers, ook als die laatste kinderarts zijn, daarover lezen we weinig.

Enkele citaten uit het blad:

‘In het algemeen reageren kinderen snel en positief op een homeopathische behandeling, zowel bij acute als bij chronische aandoeningen’. (Kusse en Sevat)’

‘Tijdens de teambespreking worden met behulp van een fenomenologische, beeldvormende methode de waarnemingen vertaald naar een gemeenschappelijk oordeel in een gemeenschappelijke (antroposofische) taal op een hoger abstractieniveau. Op dit niveau wordt vervolgens een samenhangend patroon zichtbaar, dat een verklaring biedt voor (idealiter) alle waarnemingen op het gebied van pathologie, constitutie en ontwikkeling’. (Baars, Koster, Schoorel)

‘Wanneer de qi zonder belemmering door de meridianen kan stromen, bewaart het lichaam zijn natuurlijk evenwicht en is in balans. Is dit niet het geval en gaat of yin of yang overheersen dan ontstaan er blokkades en kunnen hieruit ziekten ontstaan. Dit evenwicht kun je herstellen door het stimuleren van acupunctuurpunten. Het lichaam wordt dan aangezet in zijn zelfhelend vermogen’. (Gischler)

Bij ons leven enkele vragen: hoeveel verantwoordelijkheid draagt de NVK voor dit tijdschrift? Bent u van mening dat uw categorische afwijzing van Von Rosenstiels integratieve geneeskunde ook van toepassing is op de auteurs van deze artikelen en bent voornemens om hen, voorzover ze NVK-lid zijn, corrigerend toe te spreken?

Kinderartsen die deze beroepsopvatting aanhangen, moeten toch een risico voor de patiënt zijn, want ze zijn onkritisch en geloven de meest vreemdsoortige zaken.

Wij zullen overigens bij de redactie van het TvK ruimte vragen om de artikelen, waarvan de kwaliteit sterk wisselde, van kritisch commentaar te voorzien. Als uw bestuur dat verzoek zou willen steunen, dan moet dat wel gaan lukken.

Toch mag niet de schijn ontstaan dat er sprake is van een richtingenstrijd, waarvan de uitkomst nog ongewis is. Daarom is een vermanende uitspraak van het NVK-bestuur ook van groot belang.

Met collegiale hoogachting,

Dr. C.N.M.Renckens, vrouwenarts

Bestuurslid VtdK

Naschrift 31-01-2012: brief Vereniging voor Kindergeneeskunde

De Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) vindt het niet nodig nader in te gaan op het decembernummer van het Tijdschrift voor Kindergeneeskunde (TvK) dat  was gewijd aan kwakzalverij als osteopathie, integratieve geneeskunde, en acupunctuur en hypnose bij kinderen Kinderarts Willem Fetter, voorzitter van de NVK, schrijft dit eind januari 2012 in een brief aan de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK), die bezwaar had gemaakt tegen de uitbundige special van het TvK.

‘We hebben eigenlijk niet zo veel te meer te maken met het tijdschrift TvK’, verklaart voorzitter Fetter zijn afstandelijke houding. Weliswaar werkt het tijdschrift onder auspiciën van de NVK maar dat ‘impliceert geen inhoudelijke verantwoordelijkheid’. Wat deze aanduiding in het colofon van het tijdschrift wel betekent, schrijft de NVK-voorzitter niet in zijn brief. In zijn antwoord aan de Vereniging tegen de Kwakzalverij meldt Fetter dat de NVK tot eind 2011 een collectief abonnement had op het TvK, zonder dat zijn vereniging overigens invloed had op het redactionele beleid en de inhoud van het tijdschrift.

Leden die tot voor kort het TvK thuis kregen, ontvangen vanaf maart 2012 het nieuwe wetenschappelijke tijdschrift Kinderarts & Wetenschap. TvK heeft vanaf januari van dit jaar geen naamsverbondenheid meer met de NVK, schrijft Fetter. TvK komt in het volgende nummer bovendien met reacties van diverse kinderartsen. Ook de Vereniging tegen de Kwakzalverij is in de gelegenheid gesteld haar zorgen over de alternatieve bijlage van december te uiten. ‘Dit vinden we een goede zaak’, eindigt Fetter zijn brief.