De inspecteur ontwaakt

Actieblad januari 2002 jaargang 113, nr.1.

Kwakzalverijbestrijders worden in Nederland niet bepaald verwend met begrip en steun van overheid, rechterlijke macht en andere gezaghebbende instanties. Met name de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst (KNMG) laat het altijd jammerlijk afweten, juist als een stellingname tegen de ergerlijke praktijken van alternatieve medici dringend geboden is.

Terwijl haar eigen gedragsregels, nota bene, het toepassen van diagnostische en therapeutische methoden, met voorbijgaan aan wat in de medische wereld algemeen aanvaard is, expliciet verbieden. Maar er gloort een sprankje hoop dat het ‘Staatstoezicht op de Volksgezondheid’ zijn leven gaat beteren.

Enige tijd geleden werd in het Actieblad tegen de Kwakzalverij aandacht geschonken aan de internet-site van de Nederlandse Vereniging Kritisch Prikken (NVKP) waarin onder het hoofd “laat je informeren over vaccineren” een aantal antroposofische artsen, homeopaten en andere pseudo-deskundigen ‘voorlichting’ geeft aan ouders van jonge kinderen over alles wat met inenten samenhangt. De algemene strekking van hun betoog is dat vaccineren geen gunstige, maar uitsluitend schadelijke, vaak zelfs levensgevaarlijke effecten heeft en bovendien overbodig is omdat een aantal van de te voorkomen ziekten heel goed homeopathisch of natuurgeneeskundig is te behandelen. Waarschijnlijk beducht voor schadeclaims adviseert men de lezers niet met zoveel woorden om hun kinderen niet te laten inenten, maar beperkt men zich tot flink bang maken met ongefundeerde horrorverhalen of schromelijke overdrijving van de bekende neveneffecten.

In onze onschuld dachten we destijds dat de verspreiding van deze onzin, hoewel niet ongevaarlijk als ‘voorlichting’ aan ondeskundige jonge ouders, zich beperkte tot dubieuze internet-sites en krantjes als die van de NVKP. Helaas was dit relatieve optimisme niet gerechtvaardigd, nu blijkt dat de alternatieve ideeën ook hier en daar zijn doorgedrongen in de reguliere jeugdgezondheidszorg. Maar gelukkig wordt de Inspectie voor de Gezondheidszorg eindelijk wakker!

Half september 2001 wendt de Inspecteur-Generaal zich in een uitgebreide brief tot directies van GGD’en en alle thuiszorgorganisaties met jeugdgezondheidszorg 0-4 jaar in het takenpakket. In de inleiding worden nut en succes van het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) geschetst. Vervolgens wordt een ongewenste ontwikkeling gesignaleerd: “In toenemende mate bereiken de Inspectie signalen, dat binnen de jeugdgezondheidszorg afwijkende standpunten worden uitgedragen aan ouders wat betreft de toe te dienen vaccinaties en/of de tijdstippen waarop vaccinaties moeten worden gegeven. Ik wil u er op wijzen, dat dit voor de Inspectie ontoelaatbaar is. Het RVP is een evidence-based, duidelijk omschreven programma, waarvoor landelijke richtlijnen bestaan… enz.” Na een beschrijving van de correcte uitvoering van het RVP volgt een uiteenzetting over keuzevrijheid van ouders: “Er is in Nederland voor ouders geen verplichting tot het vaccineren van hun kind in het kader van het RVP. Ouders hebben dus het recht een andere keuze voor hun kind te maken. Het is echter wel de plicht van medewerkers binnen de jeugdgezondheidszorg ouders van deugdelijke en wetenschappelijk verantwoorde informatie te voorzien…. Helaas is er met name vanuit het alternatieve circuit op vrij ruime schaal informatie beschikbaar, die veelal is gebaseerd op wetenschappelijk niet verantwoord onderzoek, dan wel op conclusies die niet uit wetenschappelijk onderzoek getrokken mogen worden of op verbanden die niet op basis van deze onderzoeken mogen worden gelegd. Tot op heden is niet wetenschappelijk aangetoond dat er verband bestaat tussen vaccinaties en ziekten zoals astma, allergieën, diabetes en kanker. Het vermeende verband tussen BMR-vaccinatie en darmziekten dan wel autisme is inmiddels afdoende weerlegd…. Tot op heden is ook geen enkele werkzaamheid aangetoond van homeopathische behandeling dan wel homeopathische vaccinaties ten aanzien van de ziekten waartegen in het RVP wordt gevaccineerd. Ouders die willen afwijken van het programma dienen te weten, dat ze daarmee de veiligheid van hun eigen kind(eren) en die van andere kinderen in gevaar brengen….” In het laatste deel van de brief worden de eisen geformuleerd die de Inspectie stelt aan de uitvoerende organisaties met betrekking tot het RVP:

1. De organisatie onderschrijft het RVP;
2. De organisatie ziet erop toe dat de medewerkers die het RVP uitvoeren dit op de correcte doen;
3. De medewerkers handelen ook anderszins conform de uitgangspunten van het RVP.

Voor medewerkers die afwijkende opvattingen over het RVP aan ouders uitdragen en/of handelen conform deze afwijkende opvattingen, is binnen de jeugdgezondheidszorg geen plaats….” De Inspecteur-Generaal besluit met de veelbelovende volzin: “De Inspectie zal de komende tijd dan ook het toezicht gaan verscherpen op het naleven van de hierboven geformuleerde richtlijnen.” Hulde!