De Leef Bewust-winkel van kersenplukker Mike Verest

‘Nederland het gezondste land ter wereld maken, dat is onze missie!’, schrijft holistisch ‘gezondheidsdeskundige’ Mike Verest. ‘Holistische Gezondheid, Zelfheling en Levensgeluk,’ schrijft hij aanmatigend op zijn website. We lezen: ‘Lᴇᴇғ Bᴇᴡᴜst Nᴇᴅᴇʀʟᴀɴᴅ® helpt mensen hun zelfhelend vermogen te (her-)activeren. Wees je eigen beste dokter’. Hij legt het uit in een recente podcast. Leef Bewust Nederland is het platform dat Verest de afgelopen twaalf jaar heeft opgebouwd, Leef Bewust Lifestyle® is zijn handelsmerk. Verest houdt van bluffen, van zichzelf en van quasi-wetenschap. Hij heeft het ®-tekentje achter zijn handelsnaam gezet, in het Europese merkenregister van het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP) is dit merk echter niet terug te vinden.

Verest is actief op sociale media als Instagram, TikTok en Facebook. Succes kan hem niet worden ontzegd. Zijn Instagram-pagina heeft 104.000 volgers. ‘Inmiddels bereiken we 2 miljoen mensen per maand. Dit is geweldig nieuws! Nederland wordt wakker’, schrijft Verest op zijn LinkedIn-pagina, na ‘alles’ te hebben op geteld. Op zijn Facebook-pagina Leef Bewust – 132 duizend volgers – legt hij bijna elke dag een ei vol ‘wijsheid’, vaak met filmpje. De Brabantse kruidendokter hoort zichzelf graag praten, blijkt uit de vele filmpjes die hij op de sociale media heeft gezet, bijvoorbeeld op zijn Facebook-pagina.

Verest heeft het niet op met de reguliere geneeskunde. Op (een van) Facebook-pagina’s geeft Verest een inkijkje in zijn logica: ‘Geloof je dokter niet! Een dokter gaat naar een medische school om medicijnen te studeren, leert over ziekten, schrijft later medicijnen voor en wordt een MD, medische dokter genoemd. Het is dus géén dokter die naar een voeding- en kruidenschool gaat om eeuwenoude medicijnen te studeren, leert over gezondheid en voedingsrecepten uitschrijft en wordt ook geen voedingsdokter genoemd. Waarom dan een voedingsadvies van je dokter aannemen?’

Enigszins strijdig met de disclaimer op zijn website. ‘Leef Bewust raad je altijd aan een (natuurgeneeskundig) arts te raadplegen als je gezondheidsklachten hebt.’

Aversie tegen reguliere geneeskunde

Verest haat de farmaceutische industrie en gewone dokters. We citeren uit een blog op zijn website: ’Wist u dat grote farmaceutische bedrijven euro 35.000 per jaar per praktiserende arts besteden om de arts er toe te bewegen hun producten voor te schrijven. De medicijnen die de dokter voorschrijft maar liefst 16.400 % dodelijker zijn dan terroristen.’

Verest levert geen onderbouwing voor deze onzinsmaad. Over de VtdK schrijft hij in een blog: ‘Is het niet vreemd dat de ‘minister van Volksgezondheid’ en andere ‘waakzame’ organisaties zoals  de ‘Vereniging tegen de Kwakzalverij’ zich enkel en alleen kritisch uiten tegen producten die ter genezing worden aangeboden die NIET uit een of andere farmaceutische fabriek komen? 

Verest beweerde meer dan twee jaar geleden in een uitzending van OP1 dat tijdens de coronacrisis op de intensive care meer dan de helft van de mensen een slechte leefstijl zou hebben.  Een onnozele gok van een man die zich niet laat vaccineren omdat hij vertrouwt op een gezonde leefstijl; vaccineren om anderen uit de wind te houden, vond hij maar een vreemde gedachte. Zijn betoog leverde de OP1-redactie in 2022 een nominatie op voor de Meester Kakadoris van de VtdK, vanwege het ruim baan geven aan een kwakzalver. Verest beschuldigde de reactie van OP1 van manipulatie, liet hij de dag na de uitzending weten in een filmpje op zijn Facebook-pagina.

Tegen vaccinaties

Op zijn Facebook-pagina liet ‘natuurdokter’ Verest, met gevoel voor actualiteit, eind maart zijn licht schijnen over de gevaarlijk afnemende vaccinatiegraad in Nederland: ‘PANIEK om de mazelen, verplicht prikken weer onderwerp van gesprek. Veel mensen willen dit niet horen, maar de overheid de macht geven om mensen tegen hun wil in te ‘prikken’ is een stuk gevaarlijker dan de mazelen.’ Verest is tegen vaccineren en verwijst voor de wetenschappelijke onderbouwing hiervan naar dwaallicht Door Frankema. Het zal je wetenschappelijke bewijsvoering maar zijn. ‘Antivaxxtrol’ was de betere kwalificatie die we acht jaar geleden gebruikten voor haar op deze website.

Het is te hopen dat zijn volgers op de sociale media niet teveel naar Verest zullen luisteren en hun gezond verstand gebruiken. De adviezen van hem zijn vaak gebaseerd op cherry-picking: het selectief winkelen, alleen dat zien wat uitkomt, vaak ook nog eens alleen zoekend in quasi-literatuur. Een recent voorbeeld, zijn hijgerige advies eind maart op zijn facebook-pagina vooral gember te nemen, speciaal geprepareerd: ‘het is een medicijn te noemen om af te vallen, bij diabetes 2, maagproblemen, infecties en kanker.’ In zijn betoog staan enkele verwijzingen naar muizenproeven of laboratoriumexperimenten, patiëntenstudies staan er niet bij; of wel een  advies ver weg van de dagelijkse werkelijkheid. En dan laten we het begrijp ‘concentratie’ gemakshalve achterwege. Vaak moeten er bij planten/kruiden dagelijks kilo’s worden gegeten om, in dit geval gember, voldoende stof binnen te krijgen voor een werkzaam effect.

Zoutwaterdrinker Verest is een fan van het drinken van rauwe melk en aanhanger van regelmatige detoxkuren, is slikker en verkoper van voedingssupplementen, is tegen het gebruik van plantaardige, gezonde oliën als olijfolie, raadt dagelijks het eten van heel veel eieren aan, is een gelovige in het zogeheten oerdieet, een eetpatroon met volgens de echte wetenschap veel teveel ongezond verzadigd vet. Hij heeft het desondanks potsierlijk over ‘geneeskrachtige voeding’, schrijft hij op een van zijn Facebook-pagina’s. ‘We zijn dus evolutionair afgestemd op dierlijk voedsel. Laat je niks anders wijsmaken.’

Natuurdokter

Het zijn vreemde adviezen. Het opleidingsrugzakje van ‘natuurdokter’ Mike Verest is magertjes als het gaat om medische of voedingskennis. Zijn LinkedIn-pagina vermeldt een hbo-opleiding communicatie vijftien jaar geleden, een cursus bij een Amerikaanse kinesioloog, een zevendaagse loopexpeditie in de Pyreneeën met Iceman Wim Hof en een vakantie-uitje naar een tao-meester in Thailand. Samen met Leef Bewust-eigenaar -tha Martina bezocht hij 37 landen over vijf  continenten om ‘meer te leren over natuurlijke geneeswijzen, plantmedicijnen, Ayurveda, Sjamanisme en meditatie. Hij deed er ‘planten- en kruidenkennis’ op.

Het zijn geen topopleidingen en niet gerelateerd aan (gezonde) voeding. Op basis van vage tao-kennis met daarover een ayurvedisch sausje meent Verest adviezen van het Voedingscentrum misleidend te kunnen noemen terwijl die zijn gebaseerd op stapels wetenschappelijke studies en opgesteld door voedingswetenschappers. Bescheidenheid is hem vreemd.  De ‘natuurdokter’ lapt goed onderbouwde voedingswetenschap aan zijn laars. 

Mike Verest tikt als een bezetene de hele dag stukken in de vorm van blogs op zijn website, op zijn Facebook-, TikTok- en Instagram-pagina. Alle onzin fileren laten we aan anderen over. Drie jaar geleden deed Factcheck Nederland dit al eens over zijn onjuiste en misleidende beweringen over de toen genomen coronamaatregelen als vaccinatie, handwassen en avondklok.

Adviezen?

We houden het hier ter illustratie bij enkele voorbeelden.

• Eten van eieren

Verest op zijn website: ‘Als het aan mij ligt, wordt de nieuwe richtlijn: eet minimaal drie (rauwe) eieren per dag’. Op zijn Facebook-pagina doet hij er nog een eitje bij: ‘Eet 4 eieren per dag! Is dat niet gevaarlijk? Zeker niet en vooral vrouwen zullen hier baat bij hebben’. Op zijn website Leef Bewust schrijft hij, onder het kopje leugens van de voedingsindustrie: ‘Eieren zijn de werkelijke superfoods van deze wereld! Eet zoveel eieren als je wilt op een dag. Ze zullen je géén hartziekten (of andere ziekten) geven. Ze verbeteren je gezondheid, geven energie en zorgen voor brandstof gedurende de dag.’

Het Voedingscentrum denkt hier anders over: ‘Het eten van 2-3 eieren per week past in een gezonde voeding. Ei is een aanvulling op vis, peulvruchten of vlees. Je kunt met ei ook een keer vlees vervangen. Vegetariërs kunnen 3-4 eieren per week eten.’

• Kokosolie

De kokosolie-hype is niet aan Mike Verest voorbijgegaan. ‘De voordelen van kokosolie zijn niet te ontkennen. Het is een werkelijk wondermiddel!’, schrijft hij op zijn  website. Verest poetst er zelfs zijn tanden mee omdat het ‘beter’ is dan tandpasta. Het advies van het Voedingscentrum staat hier diametraal tegen over: ‘Kokos komt van de kokosnoot. Kokosvet, kokosolie bevat het meeste verzadigd vet van alle vet- en oliesoorten. Het verhoogt het risico op hart- en vaatziekten. Het advies is om kokosproducten en kokosvet alleen bij uitzondering te eten. Dit is in lijn met de richtlijn van de Gezondheidsraad vooral te kiezen voor zachte margarines en halvarines, vloeibare bak- en braadvetten en plantaardige oliën met veel onverzadigde vetzuren.’ 

• Magnetron

Mike Verest adviseert de magnetron niet te gebruiken omdat deze ‘je hart ‘verstijft’; onderzoek bevestigt bovendien dat de voedingswaarde van het voedsel ‘wordt vernietigd,’ beweert hij op zijn website. Wat verstijven is, legt hij niet uit. Verest baseert zich op het geloof van één persoon, het Canadese stralingsdwaallicht Magda Havas. https://magdahavas.com/category/covid-19/ De van origine botanicus heeft, zo is te vinden in PubMed, 18 publicaties op haar naam staan die echter niet gaan over magnetrononderzoek, de meeste zijn opiniestukken over hypersensitiviteit.

Het Voedingscentrum is het niet eens met kwakzalver Mike Verest: ‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er geen reden is om je zorgen te maken over mogelijke schadelijke stoffen die vrijkomen als je eten opwarmt in een magnetron. Het opwarmen van eten in de magnetron is net zo veilig als opwarmen in een pan of in de oven.’ 

Matthijs Dekker, levensmiddelentechnoloog aan de Wageningen University, bevestigde dit iets meer dan een jaar geleden nog eens in een uitzending van het consumentenprogramma Kassa. ‘Er zijn geen schadelijke effecten gevonden van het eten van voedsel dat bereid is in de magnetron. Door de straling gaan er geen voedingsstoffen verloren’, legt hij uit. De kritische Amerikaanse organisatie Center for Science in the Public Interest (CSPI) schoffelde de magnetronmythe overigens twintig jaar geleden al onder de grond, onderbouwd. 

• Voedingssupplementen

Mike Verest schrijft op zijn website in een blog over 11 supplementen die kunnen helpen met een ‘energie-boost’, aanvullend op een ‘uitgebalanceerd dieet en bewegen’. Als eerste op deze lijst staat het kruid Ashwagandha. Verder supplementen als vitamine B12, ijzer, kreatine, rode bietenpoeder, melatonine, co-enzym Q10 enzovoort.

Het RIVM waarschuwde begin maart voor het gebruik van kruidenproducten als Ashwagandha, het eerste supplement op de lijst van Mike Verest, vanwege het grote risico op gezondheidsschade. Artsen in Nederland en in andere landen hebben vergiftigingen gemeld bij gebruikers ervan, het betreft vooral leverschade. 

Het antwoord van ayurveda-gelovige Mike Verest op deze RIVM-waarschuwing: ‘Dit is dus weer een typisch geval van een storm in een glas water. Natuurlijk kan dit kruid bijwerkingen geven, het is een medicijn! Ashawagandha wordt al duizenden jaren met succes ingezet tegen diverse kwalen’, schrijft hij op zijn website. 

Het Voedingscentrum is duidelijk: slikken van  voedingssupplementen is nergens voor nodig. Het expertisecentrum schrijft op zijn website: ‘De meeste mensen krijgen voldoende voedingsstoffen binnen door gevarieerd te eten. Alleen speciale groepen die extra voedingsstoffen nodig hebben, zoals zwangere vrouwen (foliumzuur en vitamine D), jonge kinderen (vitamine D) en ouderen (vitamine D) hebben baat bij gebruik van voedingssupplementen.’ 

Desinformatie

Verest kreeg zijn onwetenschappelijke hang naar (multi)vitamines eind maart voor zijn kiezen. In een uitzending van het  praatprogramma Beau beschuldigden twee artsen lifestylecoaches, met Mike Verest als het lichtende voorbeeld, van desinformatie. Voor zijn advies voedingssupplementen te slikken als multivitamine-capsules is geen enkel bewijs, betoogden de twee artsen, conform de visie van het Voedingscentrum en ook nog eens herhaald door de artsenwebsite thuisarts.nl

Verest liet het er niet bij zitten, de volgende dag meldt hij in een filmpje op facebook dat de twee artsen in de Beau-uitzending onzin verkondigden. Ter onderbouwing verwijst hij naar een publicatie uit 2020 van enkele Britse artsen waaruit zou blijken dat het slikken van multivitaminen chronische aandoeningen buiten de deur zou houden. Ook hier weer cherry-picking. Er is veel af te dingen op de publicatie. De studie duurt een maand. Of dit slikmaandje van Bayer Supradyn-capsules te vertalen is naar chronische effecten, is meer dan twijfelachtig. En – Verest is vermoedelijk niet zo ver gekomen met lezen – aan het eind van de publicatie staat dat onderzoek is betaald door de Zwitserse supplementenproducent Bayer Healthcare, onderdeel van het door Verest zo verfoeide farmaceutische ‘complex’.

Voedingssupplementen vormen een belangrijk onderdeel van het verdienmodel van Mike Verest. In zijn Leef Bewust-webwinkel is een beperkt aantal (dure) voedingssupplementen te koop waaronder het zogeheten VIP-pakket. Mike Verest legt dit op zijn website uit: ‘Het is voor ons een bewuste keuze om geen honderden supplementen aan te bieden. Door testen en toetsen van diverse samenstellingen hebben we nu 6 producten kunnen ontwikkelen waar we ook echt 100% achter staan. De combinatie van deze 6 krachtige supplementen legt de basis voor een gebalanceerd gezondheidsprotocol!’ 

Alles in één VIP-pakket’, schrijft Verest. ‘Geen € 173,60 maar nu € 119 per maand.’ Het pakket bestaat uit vier potten met capsules en twee flesjes oliën. De verschillende capsules zijn gevuld met kurkuma, probiotica, een mengsel van gemalen paddenstoelen (de meest krachtige als Chaga, Cordyceps, Shiitake, Reishi en Maitake, sinds de oudheid onderdeel van elke gezondheidsprotocol, meldt Verest).  Ook is er een zogenoemde vetverbrander ingestopt, een mix van choline, gemalen frambozen, cafeïne, zwarte peper, vitamine B6 en chroom. De twee flesjes in het VIP-pakket zijn gevuld met CBD (cannabidiol) en met een gesynthetiseerde variant daarvan. Het advies: ‘Start het gebruik ALTIJD met 1 druppel onder de tong voor de spiegel’. Zijn producten zijn top. ‘Onze HHC olie wordt zeer goed ontvangen! Blij dat we er zoveel mensen mee kunnen helpen.’ En dat niet alleen: ‘CBD-olie kan veilig gebruikt worden bij honden en katten’, meldt Verest. 

Cannabis

Waarom een ‘gezondheidsfreak’ als Verest cannabis in zijn dieet doet, is een raadsel.  Zijn Kurkuma Booster is zijn meest verkochte product. ‘Helaas mogen wij geen uitspraken doen over de gezondheidseffecten van kurkuma op het lichaam. Onderzoek dit vooral voor jezelf!’, schrijft Verest op zijn website.  Om vervolgens los te barsten. ‘Het consumeren van kurkuma, het meest krachtige gouden kruid ter wereld, verbetert de immuunrespons. De werkzame stof curcumine heeft antioxiderende en ontstekingsremmende effecten.’

Kurkuma is (eigenlijk was) een hype. Er is weliswaar veel onderzocht aan kurkuma maar veel bruikbaars heeft dit niet opgeleverd. Emeritus-hoogleraar farmacochemie, Henk Timmerman, tot voor kort bestuurslid van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, toonde zich in 2016 in een artikel op deze website uiterst kritisch. Hij deed veel onderzoek naar curcumine, de werkzame stof. In het lab werden op geïsoleerde organen en in proefdieren interessante farmacologische eigenschappen vastgesteld, zoals pijnstillende en een anti-ontstekingsactiviteit, aldus Timmerman maar als geneesmiddel bleek het onbruikbaar omdat het direct afbreekt als het via de mond wordt ingenomen. De toevoeging van zwarte peper wat volgens Mike Verest die afbraak zou remmen, verandert hier niets aan, zegt Timmerman desgevraagd. Goede humane studies ontbreken hiervoor. 

Inkomsten

Verest verdient zijn geld vooral met de verkoop van video’s, online-cursussen en werkboeken over ‘holistische gezondheid’ waarin hij zijn ideeën over voeding, ‘detox’, training, zelfheling, ademhaling, mindfulness, meditatie en ‘zingeving’ aan de man brengt. Internet-detoxfeestjes die hij organiseert koppelt hij aan de verkoop van spullen daarvoor. ‘Je leert verschillende ‘detox-manieren om het lichaam te ontgiften van zware metalen en andere gifstoffen’. Aan deze detox-‘challenges’ doen volgens Verest meer dan 11.000 mensen mee: inloggen is gratis, de aanschaf van voedingssupplementen kost geld.

Het advies is twee tot maximaal 4 keer paar jaar detoxen. Zo’n ‘lever- en galblaas’-reiniging bestaat uit het drinken van veel appelsap in combinatie met een magnesiumsulfaatoplossing, een mix van olijfolie en grapefruitsap. Zo’n kuurtje duurt niet meer dan 24 uur, promoot Verest. Hij laat zich bij deze ‘wondertherapie’ inspireren door de Duitse detox-goeroe Andreas Moritz. Zijn therapie werd meer dan tien jaar geleden neergesabeld in het blad Skepter en op de Skepsis-website Kloptdatwel. Een paar jaar daarvoor, in 2007, kwalificeerde een Australische chirurg  op de Amerikaanse anti-kwakzalverij-site Quackwatch deze detox-aanpak als zinloos gedoe.

Het Voedingscentrum stelt dat ontgiften niet veel zin heeft en geen gezondheidsvoordeel heeft. Het centrum schrijft: ‘Detoxen heeft niet genoeg wetenschappelijke onderbouwing en wat er aan (wetenschappelijk) onderzoek is gedaan, is vaak van slechte kwaliteit. De meeste manieren van detoxen zijn niet schadelijk, behalve methoden waarbij het lichaam met klei of actieve kool wordt ontgift’, waarschuwt het Voedingscentrum. Mike Verest zit hier echter niet mee. ‘Met groene kleine klei kun je op een goedkope manier je lichaam een diepe reiniging én heling geven’, is de aanbeveling op zijn website, geschreven door Gretha Martina, zijn vrouw en mede-eigenaar van Leef Bewust.