Geen medicijn is opgewassen tegen de koortsdroom die Gezondheidsbeurs heet

Dat kwakzalverij in de vorm van holistische natuurgeneeskliniekjes en orthomoleculaire influencers weelderig groeit, is tot daar aan toe. Deze varianten van welzijnskletsica zijn namelijk ergens nog te behapstukken. Uitwassen van een verre van perfect zorgsysteem, waarvan de wildgroei met man, macht en wetgeving hopelijk op termijn in te perken blijkt.

Een beursvloer vol metafysische healingsnuisterijtjes en vitaliteitsgeneuzel, onder de titel ‘Gezondheidsbeurs’, is van een andere orde. Men is het hier te lande de normaalste zaak van de wereld gaan vinden, dat kwetsbare mensen jaarlijks de zakken worden leeg geklopt op een veredelde slangenoliemarktplaats. Ze zijn bijvoorbeeld zoekende naar een oplossing voor hun chronische kwaal, maar tenzij ze last hebben van rugpijn door te volle zakken, keren ze ongenezen en onverrichter zake huiswaarts.

Dit circus wordt voorzien van media-aandacht en een zweem van legitimiteit door types als Arie Boomsma en Gwen van Poorten; gezondheidsinfluencers die zo nu en dan beweren zich te beroepen op gangbare medische wetenschap, maar nog geen kwakzalver zouden herkennen als ze op camera met een wichelroede voor hun kop geslagen zouden worden.

Pseudowetenschappelijke poppenkast

Wanneer je een dergelijke pseudowetenschappelijk poppenkast moedwillig bezoekt, zonder je kritische denkvermogen achter te laten bij de garderobe, val je van de ene holistische verbazing in de andere inconsistente lezing. Om een hoek bij de ingang springt een standje in het oog waar prachtige sieraden staan uitgestald, van het merk Energetix. Magneetsieraden die je helpen in balans te blijven.

Voor de kraam helpt een man twee vrouwen op leeftijd met een zogeheten balanstest: ‘Als je je tv in een niet geaard stopcontact stopt, ontploft de tv. Deze sieraden helpen de energie wegvoeren.’ Even later, tegen dezelfde dames: ‘De sieraden stralen constant energie uit.’ Weer even later rekenen de dames een naar wat het lijkt een magnetische armband af. Wat vooral schuurt, hoe we murw geslagen collectief de schouders op zijn gaan halen voor dit soort gewiebelde en onsamenhangende denkbeelden. Gelukkig is er een chiropractor in de zaal.

Bij een lezing over de iTeraCare, een föhn met kristallen erin die alles geneest, leren we dat straling gezondheidsproblemen veroorzaakt. De oplossing: de betreffende quantumföhn, die alle zorgen wegneemt… met straling. De zaal slikt het als zoete koek en dan hebben we het nog niet eens gehad over de theorie dat de quantumföhn watermoleculen op een lijn zet, waardoor het vocht makkelijker in je cellen trekt. Louter serieus knikkende, gladgestreken gezichten wanneer de verkoopster in kwestie zonder blikken of blozen vertelt haar huisdieren alleen nog ingestraald water te geven.

Quatumföhn

Op AliExpress wordt de betreffende föhn aangeboden voor 25 euro, Praktijk Harreman vraagt 500 euro. Dat prijsverschil wordt verklaard door het ‘grotere vermogen’ van de Harremanversie. Het gaat echter om exact dezelfde apparaten. De moed blijft je verder en verder in de schoenen zakken door dit onvermogen van mensen om zin van onzin te onderscheiden en zich zo uitleveren aan volstrekte lariekoek.

Gelukkig valt er ook wat te lachen, wanneer Wilma Harreman demonstreert hoe ze dagelijks haarzelf quantumföhnt: ‘Gewoon even over het hele lichaam.’ Als je niet beter zou weten, zou je denken dat ze uitbeeldt dat ze aan het douchen is. Even later weer een verkneukelmoment, als de lezing over zelfverwezenlijking niet door kan gaan, doordat de spreekster ziek is.

Ik loop langs onzin-uit-kraampje waar een mevrouw met een turqoise schroevendraaier mensen in de huid prikt, omdat ‘de huidlagen te strak staan’. Ook zie ik een stand van de Nationale Postcodeloterij. Het duurde even voordat ik snapte waarom zij er waren. Gezondheid correleert met rijkdom, zo moeten de opportunistische initiatiefnemers hebben gedacht. Ook zij halen de schouders op over wat er verder allemaal aan desinformatie de zaal in wordt geslingerd en hoe ze bijdragen aan de normalisatie hiervan.

Op het hoofdpodium vindt een gesprek plaats met Mark Schadenberg, die zichzelf Erfelijk Familie Trauma Coach noemt. Uit nader onderzoek blijkt dat hij zichzelf elke twee jaar een nieuwe expertise toedicht. Van militair, naar voedingsexpert, naar slaapcoach, naar traumatherapeut en nu familieopstellingendeskundige. Familietrauma an sich is de moeite waard behandeld te worden, door een daadwerkelijk specialist.

Mark de hypnotherapeut

Mark weet er binnen een minuut al epigenetica in combinatie met energieën in te fietsen samen met de claim dat iedereen geboren wordt met een pakket trauma’s. Ook de manier waarop hij behandelt, lijkt heel even hout te snijden, als hij praat over visualisaties. Maar twee kritische vragen uit het publiek later blijkt: Mark is gewoon hypnotherapeut. Toch krijgt hij geen enkele tegengas van de interviewster op het podium, die er puur is neergezet om een beetje mee te keuvelen. De onverschilligheid is haast traumatisch te noemen.

Zo ook bij een lezing over hypnose, waarbij mevrouw niet alleen denkt de hele zaal te hypnotiseren en af te helpen van hun onzekerheid, maar ook nog cursussen aanbiedt die betaald kunnen worden met het STAP-budget. Een chiropractor die met een paar in een frame gespannen touwtjes je rug afleest, een lezing over spirituele blokkades, voedingssupplementen in de vorm van paddestoelen, Scientology en dianetics en een tafeltje waar voedingsdeskundigen en therapeuten worden gezocht om algenolie te verkopen. Spirituele parfums. Een steen die helpt bij menstruatieklachten. Anything goes. Even voel ik me Alice in Wonderland die uit het konijnenhol probeert te kruipen.

Gelukkig is daar Nick van Ruiten, die me wakker schudt met zijn kwaadaardige praatje over gezondheid. Het is een soort brugklasser die zijn spreekbeurt voor biologie niet goed had voorbereid en om af te leiden van de inhoud, een complottheorie uit zijn mouw schudt: lobbyisten in Europa willen dat we minder Vitamine D slikken.

Nick de supplementenproducent

Zelf is Nick van Ruiten, verrassing, supplementenproducent. Zijn supplementen zijn zo op maat gemaakt, dat als je die van hem koopt, je al je andere supplementen weg kan gooien. Die van hem werken namelijk samen middels chemische synergie. Handig! Mijn tip: als je dan toch Vitamine D supplementen koopt, die in de winter hard nodig zijn, koop deze dan in ieder geval niet van zijn bedrijf Free Choice. Een ding spreekt in ieder geval in Nicks voordeel: hij is niet onverschillig.

Tegen het einde van de dag is de grootste massa verdwenen de rook een beetje opgetrokken, wat de bezoeker die er nog wel is in staat stelt een blik te werpen achter de coulissen, voorbij de hysterie en onsamenhangende verkooppraatjes. Zo wordt weer pijnlijk duidelijk hoe treurig het hele tafereel is.

De echte verliezers zijn hier de kinderen van een handvol lulkoekenbakkers, die de hele dag onder een partytent toe moeten kijken hoe papa zijn iets te enthousiast ingekochte lading vulkanisch amethist probeert te verpatsen om de hypotheek te kunnen betalen. Dit leert ons, om maar een beetje positief af te sluiten, dat de afzetmarkt voor slangenolie gelukkig nog altijd beperkt is. Door licht te blijven schijnen op dit pseudowetenschappelijk welzijnscircus, blijft dat hopelijk zo. En maken we het wellicht verschil tegen onverschilligheid. Is er eigenlijk een medicijn tegen kolderitis?