Gemalen salie van Famosan en Ymea werkt niet

In het Gebu van april heeft de redactie beweringen op de website van A. Vogel tegen het licht van de wetenschap gehouden. Gebu heeft in de literatuur geen onderbouwing voor de overgangsclaims kunnen vinden. Famosan, zo beweert producent A. Vogel, helpt bij opvliegers en nachtzweten. Het product, meldt de fabrikant, is ontwikkeld volgens de laatste wetenschappelijke inzichten. Het is “sterk geconcentreerd” en bevat als belangrijkste stof een “krachtig extract” van bladeren van de salieplant (Salvia officinalis), die groeit in de tuinen van kruidenbedrijf Biohorma in Elburg. De paars bloeiende salieplant, vooral bekend uit de Italiaanse keuken, komt oorspronkelijk uit de Balkan en uit landen rond de Middellandse Zee. De redactie van Gebu ontdekte in PubMed slechts één onderzoekje naar de werking van gemalen salieplantbladeren, uitgevoerd onder Zwitserse vrouwen in de menopauze (gemiddeld 56 jaar). Ze slikten twee maanden achtereen salie-tabletten en mochten van tijd tot tijd op vragenlijsten invullen of ze er wat aan hadden bij het terugdringen van opvliegers: 64 procent van de vrouwen reageerde positief en meldde na afloop een vermindering van het aantal opvliegers. Maar wat zegt dit, vraagt de Gebu-redactie zich af. De onderzoekers gebruikten in hun studie namelijk geen controlegroep van niet-slikkers, een eis die mag worden gesteld aan goed onderzoek. En misschien is het nog wel pikanter dat deze studie werd uitgevoerd door de bekende slager zelf, A. Vogel Bioforces, de Zwitserse producent van A. Vogel-producten. Bovendien is bekend, zo waarschuwt de redactie, dat bij de behandeling van opvliegers placebo-effecten een grote rol spelen. Ook nemen bij de meeste vrouwen overgangsklachten spontaan af bij toenemende leeftijd, zonder dat er iets specifieks aan gedaan wordt. 

Conclusie: A. Vogels’ Famosan belooft veel maar een onderbouwing is nergens te vinden. Vrouwen zijn goedkoper uit als ze in de Overgang-standaard kijken van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Producent A. Vogel is om commentaar gevraagd. In een reactie meldt de woordvoerster dat er naar de werking van salie “meerdere studies” zijn gedaan. Als ultiem bewijs hiervan stuurt ze een kopie mee van het artikel waar het Geneesmiddelenbulletin juist zo veel kritiek op had.

Producent A. Vogel van Famosan is overigens niet de enige die gemalen saliebladeren in zijn overgangspillen stopt. Ook het Belgische Omega Pharma, een van de grootste zelfzorgpillenproducenten in Nederland, stopt salie in zijn overgangstabletten Ymea Totaal, ook een middel dat niet van de reclameblokken op televisie is weg te slaan. “Helpt extra krachtig bij opvliegers, nachtelijk transpireren en overgangsklachten”, claimt het bedrijf.

Beide producenten, Ymea en Famosan, stoppen naast saliebladeren ook gemalen wortels van de zilverkaars in bijna al hun tabletten. Zilverkaars is een wit/geelbloemige borderplant die ook door het leven gaat als actaea of Cimicifiga racemosa. Ook voor de anti-overgangswerking hiervan zijn geen wetenschappelijke bewijzen te vinden in de vorm van goed uitgevoerde gerandomiseerde studies. In het verleden zijn verschillende malen waarschuwingen uit gegaan dit kruidenproduct niet te gebruiken omdat er vermoedens zijn van leverschade. 

Het ligt voor de hand een klacht in te dienen bij de Reclame Code Commissie (RCC) vanwege de misleidende advertenties van deze fabrikanten van overgangsproducten. Succes verzekerd.