Harry Mens, wandelende reclamezuil voor Amino Alliance-poeder

Amino Alliance is de productnaam van het voedingssupplement waarvoor Harry Mens met enige regelmaat reclame maakt in zijn RTL7 zondagmorgenprogramma Business Class. ‘Hèt Amino Supplement van Nederland’, klopt het bedrijf zichzelf op de borst op zijn website. ‘Puur, simpel, effectief’, staat in het bedrijfslogo van het poeder. Harry Mens slikt het poeder naar eigen zeggen al twee jaar ‘voor het slapen’ gaan. Hij komt nu ‘soepeler’ de trap op, laat hij in een van zijn recente uitzendingen weten.

Er zijn meer BN-ers en quasi-BN-ers die het product slikken onder wie acteur en tv-presentator Ferry Doedens en ex-zwemkampioene Inge de Bruijn. Ook Telegraaf-paragnost/waarzegger Liesbeth van Dijk slikt het poeder en doet haar zegje erover, is te zien op een YouTube-filmpje. De BN-ers maken op een gênante manier reclame voor het product in het programma van Mens en recentelijk ook in het RTL4-programma Nederland Ontdekt op zondagmiddag.

Amino Alliance sponsort beide programma’s en in het verlengde daarvan de BN-ers die uiteraard ‘zeer tevreden’ zijn over gebruik ervan, vertellen ze. De tv-uitzendingen zijn ook terug te vinden op de website van het marketingbedrijf Besef.nl dat is gelieerd aan Amino Alliance.

Amino Alliance is sinds een jaar het geregistreerde merk van BonChef BV in Nijkerk, een bedrijf dat een reserveringssysteem voor restaurants in de lucht houdt. Via dit systeem kunnen gasten 24/7 reserveren bij een restaurant. BonChef sponsort tv-programma’s van de commerciële omroepen. Het verband met de verkoop van het amino-voedingssupplement is onduidelijk.

Aminozuren

De productnaam refereert aan de verschillende aminozuren in het poeder. Het gaat om L-arginine, L-pidolaat, L-glutamine en L-lysine. Voor de smaak is de zoetmaker palatinose aan het poeder toegevoegd. Het slikadvies is simpel: dagelijks een zakje, kort voor het naar bed gaan. Merk je dat het niet werkt dan kan de dosis worden verhoogd tot twee zakjes per dag, adviseert het bedrijf op zijn Instagram-pagina. Hoe je erachter komt dat het product al dan niet werkt, staat er niet bij. Het bedrijf weet dit eigenlijk ook niet en schrijft in een Q&A-lijst op zijn website dat het product na enkele dagen al kan werken, maar dat dit ook pas kan na enkele maanden kan zijn. Een wat vreemde constatering als je ook moet besluiten ‘dan maar’ een dubbele dosis te nemen.

Het poeder is op de website van het bedrijf te bestellen, de prijs bedraagt 50 euro per maand (32 zakjes). Het poeder is ook te koop bij Bol.com en bij Amazon.com.

Amino Aliance heeft het in zijn reclame-uitingen op bijvoorbeeld zijn website over ‘activeert je natuurlijke energie; helpt het immuunsysteem, goed voor botten en kraakbeen; van belang voor vorming van collageen; goed voor het concentratievermogen; speelt een belangrijke rol voor het functioneren van het zenuwstelsel; gunstig voor de bloedvaten en voor soepele en elastische aderen.’

Het bedrijf zou graag ook de claim ‘goed bij Long Covid’ willen gebruiken. Het heeft namelijk ‘van verschillende gebruikers te horen gekregen dat ze flink zijn opgeknapt na het gebruik van Amino Alliance’, citeren we de bedrijfswebsite.

Testpanel

Amino Alliance wil ‘om een goed en objectief beeld te krijgen’ een testpanel opzetten van mensen met covid-gerelateerde klachten dat ‘gedurende een maand gemonitord gaat worden’ op de werking van het poeder. Belangstellenden kunnen zich aanmelden via een formulier op de website, het bedrijf maakt vervolgens een selectie. Geselecteerden moeten een uitgebreide vragenlijst invullen en krijgen na een maand slikken een telefoontje ‘om samen te bespreken hoe je het product hebt ervaren’, lezen we. Een waardeloos onderzoekje met een twijfelachtige opzet al was het alleen maar omdat een controlegroep ontbreekt.

Het bedrijfsleven heeft regels en richtlijnen opgesteld voor reclame-uitingen voor gezondheidsproducten. De Keuringsraad Openlijke Aanprijzing Geneesmiddelen (KOAG) en Keuringsraad Aanprijzing Gezondheidsproducten (KAG) is de regelgevende/controlerende instantie. In een databestand van de keuringsraad is te zien welke claim wel en welke niet mag, bij welk(e) product (verbindingen/stoffen). De KOAG/KAG heeft, zo is in die lijst te zien, geen gezondheidsclaims goedgekeurd voor aminozuren.

De gezondheidsclaims die het bedrijf gebruikt refereren niet aan de aanwezige aminozuren maar aan vitamine C. De claims zijn door de KOAG/KAG gecontroleerd en goedgekeurd voor vitamine C, bevestigt het bedrijf desgevraagd via e-mail. Om dat te mogen heeft Amino Alliance een snufje vitamine C (12 milligram) aan de amino-mix toegevoegd. Dit gebeurde na een klacht bij de Reclame Code Commissie (RCC) over de gebruikte, valse claims.

Gezondheidsclaims alleen door Vitamine-C

Amino Alliance pocht in reclames over de geweldige trits aminozuren in het poeder, heeft zijn merknaam er aan verbonden maar de aanprijzende gezondheidsclaims hebben betrekking op een ietsepietsje vitamine C (calcium-ascorbaat) in het poeder. De hoeveelheid vitamine C in het poeder is net voldoende om de gebezigde gezondheidsclaims te mogen gebruiken. ‘Nu met verbeterde formule’ en ‘we omarmen de kracht van vitamine C’, zijn desalniettemin hijgende zinnetjes die het bedrijf in reclames gebruikt.

In een zakje zit niet meer dan een paar sinaasappelpartjes, berekende Rob van Berkel. De kritische diëtist diende het afgelopen jaar met succes klachten in bij de RCC over reclame-uitingen van Amino Alliance; Van Berkel doet er op zijn website Over voeding en Gezondheid verslag van.  De RCC heeft Van Berkel op nagenoeg alle punten gelijk gegeven. Amino Alliance heeft naar aanleiding van de RCC-uitspraken de afgelopen weken veel claimteksten verwijderd of vervangen door vage, nietszeggende teksten. Zo is de bewering ‘geen bijwerkingen’ verwijderd omdat het bedrijf de RCC geen bewijsvoering hiervoor heeft kunnen overleggen.

Het bedrijf is er echter nog niet. Op Bol.com staan onder het kopje ‘Etiketinformatie’ gezondheidsclaims die niet zijn toegestaan zijn zoals: ‘Amino Alliance voorziet het lichaam van extra aminozuren. Het heeft een positief effect op de bloeddruk, prestatie, slaap, welzijn en geheugen.’ Deze tekst is ongetwijfeld aangeleverd door Amino Alliance en vraagt om een actie van KOAG/KAG en voor een (nieuwe) klacht bij de RCC.

Arginine – en de andere aminozuren – slikken is overigens nergens voor nodig. Noten, zaden, vlees, vis, gevogelte, eieren, zuivel, cacao en soja zijn rijk aan arginine. Door af en toe deze eiwitrijke voedingsmiddelen te eten, krijg je er voldoende van binnen.

Voedingssupplementen zijn – op enkele kleine specifieke groepen als zwangeren – niet nodig als er gevarieerd wordt gegeten, adviseert het Voedingscentrum.

Belangenverstrengeling Diederik van Nederveen

De amino-mix is sinds 2009 op de markt, eerst in de VS waar eigenaar/initiatiefnemer Diederik van Nederveen tot voor kort woonde. Van Nederveen is een van de presentatoren van het RTL4-programma Nederland Ondekt; hoe onafhankelijk kun je zijn als programmamaker? Hij acteerde zo’n twintig jaar geleden in enkele Hollywood-films, meestal in spierbundel-rollen en als stuntman.

De poedermix is het ‘gedachtengoed’ van de oom van de acteur, de gepensioneerde Leidse hoogleraar organische chemie Arne van der Gen. Hij maakte de receptuur voor de naar eigen zeggen ‘innovatieve’ aminozuurmix. Zijn receptuurkennis is niet groot; in het databestand PubMed zijn 38 wetenschappelijk publicaties van de Leidse emeritus-hoogleraar te vinden maar geen daarvan heeft iets te maken met het aminozuur arginine.

Het idee voor een aminozuur-supplement is ontstaan na het bestuderen van Nobelprijs winnend onderzoek, pocht het bedrijf op zijn website. Een flauwekultekst. De Nobelprijs Geneeskunde waarop wordt gedoeld ging in 1998 naar drie wetenschappers die het reactiemechanisme ontrafelden van het aminozuur L-arginine in het lichaam, met name de rol van het signaalmolecule stikstofmonoxide. De mogelijke werking, het uit elkaar vallen van het aminozuur arginine in het poeder, heeft hier weinig mee van doen. Het bedrijf heeft de verwijzing naar de Nobelprijs aanzienlijk aangepast, na een klacht van de eerder genoemde diëtist Rob van Berkel bij de RCC.

Valse gezondheidsclaims

Het bedrijf Amino Alliance is trots op zijn poeder, niet alleen omdat het product is verbonden aan een ‘echte’ wetenschapper, Van der Gen, maar ook omdat het is ‘ontwikkeld op basis van double-blind studies’, stond tot voor kort op de website van het bedrijf. De aanbeveling is verwijderd nadat de Reclame Code Commissie (RCC) klachten over gezondheidsclaims van het bedrijf had gehonoreerd als zijnde ‘vals’. De hele pagina met ‘de wetenschap’ achter het aminozuurpoeder is inmiddels verdwenen. We lezen nu: ‘Deze pagina kan niet gevonden worden.’

Omdat op de pagina wetenschap – toen die nog bestond – geen link stond naar ‘double blind’-studies heeft de webredactie Amino Alliance – het bedrijf BonChef – gevraagd op welke studies werden bedoeld. BonChef noemt in een antwoord e-mail naar slechts één (!) gerandomiseerde dubbelblind placebogecontroleerde patiëntenstudie uit 1996 van de universiteit van Minnesota. Het betreft een onderzoekje naar de effectiviteit van arginine-pillen bij een kleine groep (van 15) patiënten met hartfalen, met als maat de bloeddoorstroming/bloeddruk, gemeten in onderarm. Uit de studie blijkt dat de arginine-groep na zes weken slikken een ietsepietsje voordeel heeft ten opzichte van de placebogroep. Een waardeloze studie, de onderzochte groep patiënten met hartfalen is niet bepaald een ‘gezonde, gemiddelde bevolking’, de doelgroep van Amino Alliance. Een dag nadat de webredactie de e-mail van Amino Alliance ontving, verwijderde het bedrijf de webpagina ‘de wetenschap’.

Op de verwijderde ‘wetenschapspagina’ verwees het bedrijf ook naar een oud opiniestuk van de Johns Hopkins universiteit in Baltimore. Onderzoekers van de universiteit betwijfelen het nut van voedingssupplementen en noemen slikken zelfs risicovol. De verwijzing naar deze kritische opinie is merkwaardig, het amino-poeder van Amino Alliance valt immers ook in de categorie voedingssupplementen. Het standpunt van de Amerikaanse universiteit is overigens dichter bij huis te vinden, op de website van het Voedingscentrum. 

Amino Alliance meldt op zijn website dat ‘Amino Alliance is goedgekeurd door het Nederlandse Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT). De Dopingautoriteit heeft na onderzoek in het laboratorium op 6-7-2023 vastgesteld dat ook topsporters het product mogen gebruiken.’ Het is onnozele borstklopperij. Deze goedkeuring heeft niets te maken met de effectiviteit van het aminozuurproduct, de NZVT bevestigt alleen dat het poeder, na analyse, geen ingrediënten bevat die op de dopinglijst staan. Koekoek.