Influencer Annic ten Duis in zee met alternatieve ‘hormoonexpert’

De nieuwe website Mamaworden.nl is op het eerste gezicht een onschuldige plek op het internet met informatie en ervaringsverhalen voor vrouwen met een kinderwens. Wanneer je echter door de artikelen heenklikt, wordt snel duidelijk dat de auteurs weinig op hebben met evidence based medicine. Zo is er bijvoorbeeld te lezen dat een verminderde vruchtbaarheid veroorzaakt kan worden door schimmels in de darmen of elders in het lichaam die progesteron zouden afbreken. 

De website, met vooral medische informatie, is een initiatief van ondernemer/adviseur/coach en vlogger/online-influencer Annic ten Duis (op Instagram goed voor bijna 92.000 volgers) en zelfbenoemd fertiliteit- en hormoonexpert Linda Reinhardt. Op YouTube staan enkele vlogs van Ten Duis, onder meer over haar website.

Aan Ten Duis, met volgens haar zelfgemaakte Linkedin-pagina van begin mei onder meer een column in het modeblad Marie Claire, kleeft niets medisch wat opleiding betreft. Reinhardt noemt zich op bovengenoemde website verloskundige, (jeugd)verpleegkundige (BIG geregistreerd), kraamzorg en gediplomeerd op het gebied van fertiliteit, voeding en hormoonbalans. In het BIG-register staat zij geregistreerd als verpleegkundige. 

Feit en fictie

Op Mamaworden.nl worden artikelen met overduidelijk alternatieve theorieën klakkeloos afgewisseld met feitelijke artikelen over de biologische processen rondom de bevruchting en zwangerschap. De lezer moet zelf maar inschatten wat reguliere, onderbouwde geneeskunde betreft en wat onder alternatieve zienswijze valt.

Opvallend is het artikel met de titel “Feit of fabel: ontdek alternatieve geneeswijzen om je kans te vergroten”. Zouden de auteurs hier laten zien dat zij eerlijk en transparant zijn? Zouden zij de lezers hier laten weten dat er géén bewijs is dat alternatieve geneeskunde helpt bij het zwanger worden? Nee, natuurlijk niet. Sterker, ze beweren dat zaken als acupunctuur en EMB-bloedtesten (EMB = Energetisch Morfologische Bloedtest) de gezondheid, vruchtbaarheid, cyclus en menstruatie kunnen verbeteren.

Er is meer: behalve foutieve informatie verspreiden aan vrouwen die zwanger willen worden, heeft deze website een serieus verdienmodel. Onderdeel van de website is een webshop, waar je eerdergenoemde EMB-bloedtesten kunt bestellen.

De website schrijft: ‘Heb je een kinderwens voor de toekomst, probeer je al enige tijd zwanger te worden of ben je al langer bezig en zit je in een medisch traject? Dan is het heel erg belangrijk om te weten hoe het is gesteld met jouw gezondheid.’ En daar kom je dus achter door het kopen van een EMB-bloedtest, is de aanbeveling. Zo’n EMB-bloedtest kost € 150. En als je de uitslag goed wilt begrijpen en interpreteren, is het advies een eBook te kopen à 15 euro.

‘Levend Bloed Analyse’-test

Bij die EMB-bloedtest, die ook door het leven gaat als ‘Levend Bloed Analyse’, wordt een druppeltje bloed onder een microscoop bekeken. Op basis van de ontstane (toevallige) vormpjes, te zien op een beeldscherm, wordt de medische diagnose gesteld.

Er wordt op de website heel veel beweerd over deze bloedtesten. Bloed verkregen uit een simpele vingerprik zou een schat aan informatie opleveren: het maakt onder andere tekorten (vitamines, mineralen) inzichtelijk die bij regulier bloedonderzoek niet ontdekt zouden worden, het geeft informatie over de energetische belasting en meridiaanverstoringen en het zegt zelfs iets over het stressniveau van onze organen en de vaccinatiestatus van ons lichaam, aldus de website. Verder staat daar: ‘De uitslagen van een EMB-bloedtest kijken verder dan de gestelde referentiewaarden in het ziekenhuis. Daarnaast wordt er niet alleen getest op tekorten, maar is het een zeer uitgebreide test wat een compleet beeld van jouw gezondheid laat zien.’

Er is geen enkele wetenschappelijke onderbouwing voor deze beweringen. De Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde zette in 2013 al een waarschuwing op haar website, onder het heldere kopje ‘Levend bloed analyse is onzin’.

Een EMB-test die je koopt in de webshop, moet je opsturen naar laboratorium Wiersma, waar het bloed wordt onderzocht. Dit lab in Bosch en Duin is volgens Mamaworden.nl van dokter Wiersma. Google vertelt echter iets anders. Het gaat hier om Edwin Wiersma. Hij is geen dokter. Wiersma heeft verpleegkunde en verloskunde gestudeerd en heeft een scala aan alternatieve opleidingen afgerond. In het BIG-register staat Edwin Wiersma geregistreerd als verpleegkundige en verloskundige. Een artsentitel heeft hij dus niet.

Kortom: de website is een bedenkelijke mix van feitelijke informatie en alternatieve theorieën, waarbij het voor de leek absoluut niet duidelijk is welke informatie evidence based medicine betreft en bruikbaar is binnen de reguliere geneeskunde en welke informatie past onder de noemer kwakzalverij.

Kritische reacties

De lancering van de website mamaworden.nl werd eind april gepromoot via de Instagram-pagina van Annic ten Duis. Alhoewel de reacties onder het lanceringsbericht in eerste instantie voornamelijk bestonden uit lyrische felicitaties van collega’s, druppelden er – gelukkig – gestaag ook kritische reacties binnen.

In eerste instantie werden lezers met heldere vragen door Annic ten Duis netjes verwezen naar de ‘Meest gestelde vragen’-pagina op de website (waar de antwoorden op de gestelde vragen overigens niet te vinden zijn). Het duurde echter niet lang voordat alle reacties met een enigszins kritische ondertoon binnen enkele ogenblikken na plaatsing vakkundig verwijderd werden en kritische volgers geblokkeerd werden. Kort daarna gingen de openbare Instagram-pagina’s van zowel Annic ten Duis, Linda Reinhardt als van Mamaworden.nl “op privé”.

De website verdedigt zich door te stellen dat de adviserende orthomoleculaire hormoonexpert BIG-geregistreerd is (overigens als verpleegkundige, red.) en meer dan dertien jaar ervaring heeft in haar vakgebied en dat klanten die zich zorgen maken over de testresultaten zich tot hun huisarts moeten wenden.

Het is zorgelijk dat online-influencers (de “beroemdheden” van deze tijd) met een groot bereik zich verbinden aan – en dus reclame maken voor – vormen van kwakzalverij zoals EMB-bloedtesten. Zeer bedenkelijk wordt het wanneer scherpe en terechte reacties en vragen worden verwijderd en kritische volgers monddood worden gemaakt. Van transparantie is geen sprake. Schrijnend is het wanneer je bedenkt dat de doelgroep vrouwen met een kinderwens betreft, vaak kwetsbaar en makkelijk beïnvloedbaar.