KNMG: `OM en IGZ moeten kwakzalvers sneller aanpakken´

De arrestatie en rechtszaak tegen een mevrouw uit Oud-Beijerland, die zalf tegen huidkanker verkoopt, is aanleiding voor de artsenvereniging, de publiciteit te zoeken voor haar KNMG-standpunt. Het gaat om kwakzalfster en schoonheidsspecialiste Rineke van den Berg die zwarte kruidenzalf met daarin agressief zinkchloride verkoopt, als panacee voor huidkanker. Donderdag 8 mei moest ze in Rotterdam voorkomen en kreeg als eis een voorwaardelijke taakstraf opgelegd van 120 uur. De website schreef eerder over haar.

De zwartezalf-mevrouw is niet de enige om zie de KNMG zich ongerust maakt. `Er zijn meer mensen die een ´medisch sausje´ over hun dienst en product gieten en zo de schijn wekken dat hun product tot stand is gekomen met de kennis en kunde van de medische stand´, laat de KNMG in haar verklaring weten. ´Mensen die medische zaken aan de man brengen, terwijl ze geen arts zijn, kunnen dat nu zomaar doen´, aldus KNMG-directeur Lode Wigersma in een interview 8 mei op BNR Nieuwsradio. 

De KNMG vindt dat die vrijheid beperkt moet worden en dat de wet daarvoor moet worden aangepast. Een arts is gebonden aan duidelijke regels en kan hierop worden aangesproken. Maar patiënten worden niet beschermd tegen mensen die de schijn wekken medische kennis te hebben en patiënten daarmee op het verkeerde been zetten´, waarschuwt de KNMG in haar verklaring. `In de wet zit wel een noodrem (artikel 96 wet BIG), maar die kan het OM alleen inzetten als iemand medische handelingen verricht die schade veroorzaken of een grote kans op schade geven. De KNMG vindt dat al in een eerder stadium ingegrepen moet kunnen worden om mensen beter te beschermen.´

De KNMG sluit zich aan bij eerdere uitspraken van minister Edith Schippers van Volksgezondheid die in mei 2013 al, in antwoorden aan de Tweede Kamer, haar verbazing uitte over het feit dat in Nederland kwakzalvers juridisch moeilijk zijn aan te pakken. 

Het EO-programma Dit is de Dag Reportage gaf die zelfde week (6 mei) een ontluisterend inkijkje in de wereld van de kwakzalverij, een grote wereld: één op de vijf kankerpatiënten maakt gebruik van alternatieve therapieën, meldt EO-verslaggever Jos de Jager.

Zijn reportageploeg maakte opnamen in de kliniek van Jacob Duursma, ook geen onbekende van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. De IGZ en het OM hebben zijn Natuur Geneeskundig Centrum Energy Healing in Veldhoven onderzocht, maar tot sluiting of een rechtszaak is het nooit gekomen. In de ontluisterende EO-uitzending komen vijf uitbehandelde kankerpatiënten aan het woord die in behandeling zijn bij Duursma. De vijf vrouwen weigeren adviezen op te volgen van hun reguliere behandelende specialisten en geven zich over aan ridicule therapieën met onder andere resonantieapparaten. Ze mediteren in de rondte, inclusief sessies bij volle maan, eten brandnetels en slikken op voorschrift van Duursma, dagelijkse tientallen pillen, meestal voedingssupplementen, gekocht in de winkel van Duursma zelf, een winkel die Skepsis al eens uitgebreid heeft doorgelicht. 

Zijn patiënten laten, zonder blikken of blozen, weten, inmiddels enkele duizenden euro’s te hebben uitgegeven aan behandelingen bij Duursma, die in de EO-reportage meldt `geen gebakken lucht te verkopen.´ De vijf vrouwen geloven in zijn kulbeweringen en niet-bewezen behandelingen. Een van de vrouwen illustreert hoe dit radeloze geloof in Duursma tot stand komt: `Je gaat toch dood, waarom zou ik deze therapieën niet proberen.´

In de EO-uitzending laat Hans Gelderblom, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie, weten hoe het echt zit: `Die alternatieve therapieën gaan niet helpen, de meeste mensen met uitbehandelde uitzaaiingen komen te overlijden.´