KNMG trekt accreditatiepunten nascholing Integrative Medicine in

Artsenfederatie KNMG heeft de accreditatiepunten voor de alternatieve nascholingscursus/basisopleiding Integrative Medicine (IM) ingetrokken. “De cursus voldoet niet aan alle accreditatiecriteria die in onze regelgeving zijn vastgelegd”, schrijft KNMG-coördinator van accreditatiebureau ABC1 aan de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK).

De vereniging had bezwaar gemaakt tegen de vier accreditatiepunten die het accreditatiebureau had toegekend voor de introductiedag van de cursus half oktober. “U realiseert zich niet dat het bij de zogenaamde ‘integratieve geneeskunde’ gaat om het binnensmokkelen van alternatieve geneeswijzen in de reguliere medische zorg”, waarschuwde Nico Terpstra, voorzitter van de VtdK, in zijn brief aan het accreditatiebureau van het KNMG.

De nascholingscursus wordt georganiseerd door de Academy for Integrative Medicine (AIM), een instelling met een uiterst alternatieve inslag. Terpstra in zijn brief: “Op haar website beweert deze AIM dat de werking van een aantal niet-reguliere behandelingen afdoende is bewezen. Brutaalweg stelt de AIM dat dat bijvoorbeeld voor Chinese acupunctuur en homeopathie al opgaat! De sprekers van het door u geaccrediteerde congres zijn, op een uitzondering na, allemaal van alternatieve snit. Ons advies is duidelijk: trek deze accreditatie van zeer ondermaatse ‘nascholing’ in een dwaalleer zo spoedig mogelijk in. Een accreditatiebureau van de KNMG behoort zich niet in te laten met deze alternatieve genezers. Er is een precedent: in 2012 trok het ABAN zijn aanvankelijk toegekende accreditatie (zes punten) voor het congres ‘Heel de Mens. Integrative Medicine in de praktijk’ in, verwijzend naar het controversiële karakter van onderwijs in complementaire of alternatieve geneeswijzen.”

De alternatieve achterban van cursusorganisator AIM strooit ook met punten. De Artsen Vereniging Integrale Geneeskunde (AVIG) geeft vijf accreditatiepunten, de Nederlandse Vereniging voor Antroposofische Artsen (NVAA) twee punten. Terpstra in zijn brief aan het KNMG: “Uw argwaan had ook moeten zijn gewekt door de 5 punten nascholing die de AVIG (artsenberoepsverenigingen voor o.a. homeopathie, natuurgeneeskunde, orthomanuele geneeskunde en antroposofische geneeskunde) toekende: deze club voelt zich zeer verwant met de AIM.” 

Academisch niveau?

De IM-nascholing 2018/2019 is opgebouwd uit tien cursusdagen met lezingen op ‘academisch niveau’ over alternatieve behandelingen over onder meer spiritualiteit, reiki, ademhaling, ‘mind body medicine’ en ‘intuïtieve ontwikkeling’. Het is een opleiding met hoogwaardige docenten en de nieuwste wetenschappelijke inzichten, belooft de folder.

De cursus wordt gehouden in het Kontakt der Kontinenten in Soesterberg. De laatste cursusdag is 14 juni 2019, het examen voor het verkrijgen van een aantekening Integrative Medicine is 7 september 2019. De studiekosten voor de hele opleiding bedragen 2950 euro (inclusief twee stagedagen, koffie, thee en lunch). Cursusdagen kunnen ook afzonderlijk worden gevolgd, à raison van 195 euro per dag. 

De lezingen worden gegeven door IM-specialisten waarover op deze website van de vereniging al verschillende malen kritisch is geschreven. Het gaat hier onder meer om Inès von Rosenstiel, kinderarts van het inmiddels failliete Slotervaart-ziekenhuis (ze werd in 2007 door de vereniging geroyeerd als lid), oerdieet-gelovige Frits Muskiet, acupuncturist/huisarts Babette Blokhuis, mindfulness-trainer/huisarts Bram Tjaden uit Zeist en enkele collega-antroposofen die zijn gelieerd aan het Louis Bolk Instituut in Driebergen. Ook een reiki-therapeut en een ‘ijsman Wim Hof’-gelovige maken hun opwachting.

‘Gecertificeerd’ EFT-therapeute (Emotional Freedom Techniques) Karlien Bongers, al enige tijd niet meer als arts BIG-geregistreerd, is de belangrijke trekker van de opleiding. Bongers schreef in 2011 een boek over IM waarin ze uitgebreid aandacht besteedde aan kwakzalverijbehandelingen zoals aromatherapie, acupunctuur, healing, homeopathie, magneten, kruiden en muziek; elke wetenschappelijke onderbouwing van deze IM-alternatieven ontbreekt. 

Een vijftigtal artsen heeft de opleiding al succesvol afgerond, meldt de folder van organisator AIM. Deze instantie werd begin 2015 opgericht, in navolging van activiteiten in de VS van het American Consortium for Academic Health Centers for Integrative Medicine (CAHCIM). De Amerikaanse website Science-Based Medicine vat de activiteiten van dit IM-consortium kort samen als “fantasie-wetenschap”.

Vooral antroposofen

In het bestuur en in de raad van advies van de AIM zitten vooral antroposofen, sommigen zijn gelieerd met het Louis Bolk Instituut in Driebergen. Verder doen mee: een homeopathische arts, een NLP-coach en – niet onvermeld mag blijven – ‘healer’ Martine Busch van het beruchte Utrechtse Van Praag Instituut, dat gespecialiseerd is in handoplegging. Ook kwakzalverpsychiater Rogier Hoenders en biofotonengelovige Roel van Wijk maken deel uit van de AIM-organisatie. Deze website schreef verschillende keren kritisch over hen.

KNMG keurde de aanvraag voor accreditatiepunten voor de introductiedag, en daaropvolgende cursusdagen, in eerste instantie goed. De klacht van de vereniging VtdK werd afgewimpeld. De KNMG-clustercoördinator schreef begin oktober in een e-mail aan de VtdK: “Naar aanleiding van uw verzoek hebben wij de aanvraag en bijbehorende documenten/bijlages nogmaals kritisch bestudeerd. Op grond van onze beoordelingscriteria zien wij echter geen reden om de accreditatie in te trekken. Onze overwegingen daarbij zijn dat deze aanvraag zeer zorgvuldig is bestudeerd en intern besproken met de collega-accrediteurs en er geen zwaarwegende nieuwe argumenten van uw kant zijn om ons (vooraf)oordeel te wijzigen.”

De VtdK schreef na deze afwijzing een tweede brief aan het KNMG, met vergelijkbare strekking maar veel korter geformuleerd. Voorzitter Terpstra: “Met droefenis namen wij kennis van uw afwijzende brief inzake ons verzoek. We willen u wijzen op de AIM-zin ‘Een van de uitgangspunten van de integrative medicine is evidence based medicine’. U neemt die brutale uitspraak kritiekloos over. Ik verzoek u om die zin nog eens goed op u te laten inwerken, na lezing van Pijler 4 van de Integrative Medicine. Het is toch ondenkbaar dat uw accreditatiecommissie met deze zin de mening van uw achterban van o.a. huisartsen en medisch specialisten vertolkt? Wij hopen vurig dat uw commissie geen gewoonte gaat maken van het erkennen van kwakzalversmethoden als zinvolle nascholing!”

Ter toelichting: Integrative Medicine is gebaseerd op vier pijlers. IM-expert Inès von Rosenstiel formuleert in haar masterclass Nieuwe Zorg Pijler 4 als “IM combineert reguliere geneeskunde met aanvullende technieken die bewezen effectief en veilig zijn.” Een uiterst dubieuze stellingname.

Haar compagnon en mede-cursusdocent Karlien Bongers omschrijft overigens in haar IM-boek van 2011 en op haar website Pijler 4 anders: “Er wordt gewerkt in een zogenaamde ‘healing environment’, waarbij de omgang met elkaar en de omgeving waarin gewerkt wordt, bijdragen aan het algemeen welbevinden.” 

Of de brieven van de VtdK enig effect hebben gehad?

Het accreditatiebureau ABC1 van het KNMG kwam begin november terug op zijn besluit. “Na een visitatiebezoek aan de introductiedag half oktober”, schrijft de ABC 1-coordinator in een e-mail aan de vereniging: “De conclusie van onze visitatie is dat de bijeenkomst niet voldoet aan alle accreditatiecriteria zoals die in onze regelgeving zijn vastgelegd. De accreditatie is dan ook ingetrokken voor eventueel geplande volgende bijeenkomsten met hetzelfde programma.” Of de aangekondigde negen modules in de opleiding tot arts-IM geaccrediteerd zullen worden is nog niet bekend. Hopelijk heeft het accreditatiebureau inmiddels gezien welk vlees men in de kuip heeft.

N.B. Eerder meldden wij op deze site dat de vier accreditatiepunten voor de introductiedag van 13 oktober waren teruggenomen, maar dat is niet juist: de deelnemers kunnen die dag nog blijven meetellen als KNMG-erkende nascholing.