Krullaards trilmatje doet niets met bekkenstand

Neem de firma Krullaards van fysiotherapeut Rob Krullaards, oprichter van KPR International Limited in Hongkong, franchisegever en vooral verkoper van de Krullaards Perfect Reset-plaat (KPR). Er zijn in Nederland zeventien KPR-centra met zo’n plaat in huis. Een behandeling daarmee – we citeren de firma – “zet het bekken recht en normaliseert de wervelkolom. Om deze stand vast te houden zijn doorgaans drie behandelingen nodig.” À raison van 360 euro.

We lezen verder: “Veel rug- en nekklachten worden veroorzaakt door een verkeerde stand van het bekken ten opzichte van de wervelkolom. De Krullaards Perfect Body Reset therapie zet u weer recht en kan u zo helpen om van uw pijnklachten af te komen. Met onze therapie zijn al ruim achtduizend mensen met succes behandeld. Hun bekken staat weer recht en ze zijn pijnvrij”, belooft Krullaards claim.

De stoelzitters achter de klachtentafel van de RCC moeten keurig in rij geknikt hebben toen de “ingevlogen” advocaten van Krullaards op 11 juni vergelijkbare teksten voorlazen tijdens de behandeling van een klacht die tegen enkele “weg pijn”-claims op de website van het matjesbedrijf was ingediend.

Blijkbaar heeft de juridische goegemeente van de RCC niet begrepen dat hier de bekende slager wel erg eenkennig zijn eigen vlees aan het keuren was geweest. Het zijn namelijk de fysiotherapeuten in die zeventien Krullaards-winkels geweest die zelfgemaakte vragenlijsten hebben geturfd, een eigen selectie hebben gemaakt over welk antwoord wel en welk niet zou worden meegeteld, om vervolgens te concluderen dat de door hen gebruikte Krullaards-methode erg tof is: “in 90 procent van de gevallen”.

Ook zou uit metingen van een deelgroep van 1338 personen blijken dat de gemiddelde scheefstand zou zijn afgenomen van 1,4 cm naar nihil (0,1 cm), na de KPR-behandeling, heeft Krullaards de RCC laten weten tijdens de klachtenbehandeling. Voor de goede orde: het meten van de gemiddelde scheefstand heeft een foutenmarge van minstens vijf millimeter, laat de wetenschap desgevraagd weten.

Het succes van het slagersgeweld is te lezen in de recent (begin juli 2015) gepubliceerde uitspraak van de RCC over een ingediende klacht tegen Krullaards-claims:

“Naar het oordeel van de Commissie heeft adverteerder de juistheid van de uitingen voldoende aannemelijk gemaakt door het aangevoerde ‘empirische’ bewijs, bestaande uit de feitelijke meet- en behandelgegevens van de fysiotherapeuten die de KPR-behandelingen uitvoeren, en de schriftelijke en mondelinge verklaring van dr. V. van Gelder over (zijn ervaringen met) de werkzaamheid van de KPR-behandeling”, schrijft de RCC in de uitspraak op haar internetsite.

De raad wees, op grond van deze constatering, de ingediende klacht over misleidende teksten op de Krullaards-website af en vond het niet nodig het ingediende slagersgeneuzel kritisch te benaderen en te verifiëren. In 2014 vond de RCC een klacht tegen diezelfde Krullaards nog wel terecht. Toen claimde het bedrijf in een advertentie in het lokale Leids Nieuwsblad `Uw lage rug- of nekklachten binnen seconden verholpen? Het kan nu in Leiden.´ De commissie oordeelde in juni 2014 dat het bedrijf die seconden-belofte niet waar kon maken. 

Het bedrijf verwijderde vervolgens die “seconden” van zijn website en verving dit door “minder dan zes minuten”. Op de website staat nu: “Na nauwkeurige metingen en onderzoek wordt er op de plaat in minder dan zes minuten een rechte bekkenstand gerealiseerd en daarmee een genormaliseerde stand van de wervelkolom. Eventueel beknelde geraakte zenuwen kunnen weer vrij komen. De oorspronkelijke pijnklachten zijn in veel gevallen vrijwel direct verdwenen.”

Laten we enkele beweringen van de plaatfirma tegen het licht gehouden. Krullaards heeft een patent op een doos met elektrische snoeren, een trilplaat en twee handsteunen. Dat patent US2014378277 is eind december 2014 gepubliceerd. Dit betekent overigens niet dat iemand heeft gecontroleerd of het ding werkt; er is alleen geconstateerd dat niemand anders iets vergelijkbaars heeft gepatenteerd.

Op Krullaards website lezen we hoe patenthouder Robert Leonard Krullaards, eens naar eigen zeggen een tennisser in de Nederlandse A-top, aan zijn matjesidee is gekomen. “Nadat bleek dat veel rug- en nekklachten voortkomen uit een scheefstand van het bekken, ging Rob Krullaards met dit gegeven aan de slag en werkte ruim twaalf jaar aan een nieuwe therapie. Hij zocht daarbij naar een effectieve aanpak om mensen van de klachten af te helpen. Hierbij deed hij samen met specialisten van de afdeling Neuroscience van het Erasmus Medisch Centrum onderzoek naar oorzaak, gevolg en behandeling van nekklachten en publiceerde hij hierover.”

Met die geclaimde publicaties blijkt het echter reuze mee te vallen. In PubMed, een databestand met relevante medische studies, is zegge en schrijven één artikel te vinden van Krullaards. Het stuk uit 2009 werd gepubliceerd in de International Journal of Biomedical Science, een blad dat niet tot de grote bladen kan worden gerekend, is met enig eufemisme te concluderen. Het blad IJBS heeft geen impact index gekregen, laat de redactie in de VS desgevraagd weten. Een impact index is een maat voor de wetenschappelijke kwaliteit van een blad.

Krullaards schreef het stuk in IJBS met twee inmiddels emeritus-hoogleraren van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. De twee, Chris Snijders en Gert-Jan Kleinrensink, zaten tot voor kort beiden in de wetenschappelijke adviesraad van het Krullaards-bedrijf. Kleinrensink heeft echter recentelijk zijn naam laten schrappen; hij antwoordt niet op vragen hierover. Snijders zit nog wel in de raad. Hij gelooft dat de methode werkt “uit eigen waarneming”, laat hij via e-mail weten. ”Er moet nog veel worden onderzocht”, bevestigt hij. Snijders hoopt dat een universiteit verder onderzoek ter hand zal nemen. Die universiteit en dus dat onderzoek zal er echter niet komen: er is geen enkele wetenschappelijke interesse in het matje. En het feit dat een bedrijfsarts goede ervaringen heeft met de methode (patiënten er heen gestuurd?, bedrijfsarts??), is wetenschappelijk van geen enkele betekenis. Een e-mail met vragen hierover beantwoordt ook bedrijfsarts Van Gelder niet.

Krullaards is, ondanks de abominabele kwaliteit van het blad, beretrots op zijn enige wetenschappelijke artikel daarin en liet het bestaan dan ook niet onvermeld bij de zitting in juni van de RCC over de matjesclaims. Maar wat het artikel te maken heeft met zijn wondermatje is een raadsel. Het Krullaards-artikel uit 2009 gaat over een al net zo’n wonderlijk apparaat, de sensorpen. Deze “pen” werd in 2002 met veel tromgetroffel geïntroduceerd als antistress-middel, en als middel tegen RSI. De sensorpen waarschuwt voor stress en voor (naderende) spanning in de nekspieren. Het artikel beschrijft een experiment met twintig motoragenten van de politie Haaglanden die na een motordienst van twee uur de sensorpen gebruikten om schouderspieren en arm te ontlasten, schrijft Krullaards.

Het pennetje had effect, aldus het artikel. Zelfs de RCC heeft zich laten overtuigen dat de “werking wetenschappelijk is aangetoond”, lezen we in de uitspraak van juli 2015. Maar is dat zo? Heeft de RCC het artikel gelezen? En veel effect? Welnee, de kwalificatie in het enige artikel dat er over het “pennetje” bestaat (dat van Krullaards in IJBS) is “bescheiden werking”. En dus is het geen wonder dat van de pen niets meer is vernomen; ook heeft geen andere onderzoeker sindsdien de moeite genomen er naar te kijken. 

Terug naar de trilplaat. Die geeft “sensorische” prikkels aan het lichaam af die voor spierontspanning zorgen, zo stelt Krullaards. “In combinatie met bepaalde beenbewegingen neemt dit de scheefstand van het bekken weg. Steunzolen helpen vervolgens om de nu ingenomen juiste stand te behouden”, zo legt Krullaards uit. En dat ook nog eens met “duurzame resultaten”, claimt het bedrijf.

Medici geloven echter niet dat met de KPR-therapie scheefstand van het bekken kan worden weggenomen. Om te beginnen is er geen enkel artikel in de wetenschappelijke literatuur over te vinden, niet over de effectiviteit van het matje, niet over bijvoorbeeld gecontroleerde studies die er mee zijn uitgevoerd, niet van Krullaards en niet van iemand anders.

En daarom ter overdenking: In 2013 oordeelde het gerechtshof in Den Haag, in een proces dat kwakzalver/manueel therapeute Maria Sickesz had aangespannen, dat ook handelingen van alternatieve genezers getoetst moeten worden aan de norm van evidence based onderzoek (EBM), de standaard in de reguliere geneeskunde. 

Krullaards voldoet hier in de verste verte niet aan: er is geen serieuze patiëntenstudie uitgevoerd en/of in de literatuur te vinden. De RCC zou ook zo’n EBM-lat moeten hanteren.

Praktiserende artsen, gewezen op het trilmatje en de aangehangen claims, nemen de kwalificatie kwakzalverij in de mond. “Ongelooflijke kletskoek. Ik zou niet weten hoe je bekkenscheefstand met een trilmatje kunt verhelpen”, zegt Albert van Kampen, hoogleraar orthopedie van het Radboud Medisch Centrum in Nijmegen. Van Kampen heeft enkele publicaties op zijn naam staan over het meten van bekkenscheefstand, meestal veroorzaakt door een (van nature) beenlengteverschil. “Dat hef je niet op met trillingen. Die zullen zeker (tijdelijk) ontspanning in gestresste spieren kunnen geven, maar een beenlengteverschil wordt daarmee niet opgeheven. Scheefstand is niet terug te voeren op spierzwakte. De helft van de mensen heeft enige scheefstand overigens en merkt daar niets van. Echte scheefstand hoef je niet te meten, die zie je zo.”

Wilco Peul, hoogleraar neurochirurgie van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in Leiden en gespecialiseerd in rugoperaties, is al net zo categorisch. “Dit is ridicuul en waarlijk onzinnig om hiermee patiënten met veel leed valse verwachtingen ten aanzien herstel mee te geven”, is zijn reactie. “Hoe komt het toch dat mensen zich van alles laten aansmeren.”

Naschrift januari 2016

Krullaards moet claims voor zijn matje matigen

Het College van Beroep van de Reclame Code Commissie (RCC) vindt Krullaards claim op zijn website “Krullaards Perfect Body Reset therapie zet u weer recht” misleidend. Het bedrijf, met zeventien franchisevestigingen in Nederland, mag deze claim niet meer gebruiken voor zijn “trilmatje”, is de uitspraak die half december is gepubliceerd.

Het College neemt  hiermee de eerder genomen beslissing van de commissie over. Krullaards mag echter twee andere claims, die overigens veel gelijkenis vertonen met de niet toegelaten claim, blijven hanteren: “scheefstand bekken kan worden opgeheven” en “in minder dan zes minuten kan een rechte bekkenstand worden gerealiseerd.” Het College van Beroep sluit zich hiermee aan bij de eerdere uitspraak van de commissie waartegen klager in beroep was gegaan.

Het Krullaards-matje dat met behulp van trillingen spieren (tijdelijk) probeert te ontstressen heeft een lange gang gemaakt langs de RCC. Een eerste klacht over de onbewezen en misleidende claims van het bedrijf op zijn website werd begin juli 2015 niet gehonoreerd. Half november honoreerde de RCC (in dezelfde samenstelling ) een deel van een tweede (vergelijkbare) klacht wel, een deel van de klacht werd echter niet toegekend.

Klager ging hier tegen in beroep met als belangrijkste bezwaar dat de aangeleverde onderbouwing van Krullaards bestaat uit oordelen van fysiotherapeuten van de Krullaards-groep zelf. Uit dat materiaal zou moeten blijken dat het “trilmatje” zou werken. Klager vindt dat claims en beloftes niet op deze manier  onderbouwd kunnen worden. Het is de bekende slager die zijn eigen vlees keurt. Er is brede consensus dat dit een onnozele onderbouwing is.

De RCC vond dat niet en oordeelde in beide uitspraken dat Krullaards de “geclaimde effectiviteit van de KPR-methode voldoende aannemelijk heeft gemaakt met de overlegde meet- en behandelgegevens van de fysiotherapeuten.”

Het College van Beroep neemt afstand van haar commissie en is het met klager eens dat het geen waarde heeft als “slagers hun eigen vlees” gaan keuren.  Het resultaat daarvan kan niet veel voorstellen. We citeren de uitspraak: “Het College van Beroep acht met name het feit dat de betrokken fysiotherapeuten zelf de resultaten van de door hen met de Krullaards Perfect Reset Plate (het “trilmatje”, red.) uitgevoerde behandelingen als positief hebben geregistreerd een aspect dat meebrengt dat niet uitsluitend op die registraties kan worden afgegaan.”

Waarna het College van Beroep een merkwaardige hersenkronkel ontwikkelt en nu opeens wel geloof hecht aan brieven en juichverhalen van twee overgebleven leden van de adviescommissie van het bedrijf Krullaards, een bedrijfsarts en een emeritus-hoogleraar met vooral theoretische spierkennis. Hun observaties blijken opeens voldoende en toetsbaar bewijs te leveren voor de twee overgebleven claims.

Een weinig doordachte uitspraak. Het gaat hier om wat in het jargon als n=1 bewijs door het leven gaat, een fenomeen waarop het College van Beroep overigens door klager is gewezen. Epidemiologen vinden zo’n n=1 bewijsvoering van nul en generlei waarde, een bewijs dat maar beter direct in de prullenbak  kan. Iedereen kent per slot van rekening wel iemand met een oom die zijn hele leven minstens twee pakjes sigaretten per dag heeft gerookt en die pas op zijn 88ste is overleden. Er is echter niemand die vervolgens gelooft dat roken gezond is. Het College van Beroep van de RCC blijkbaar wel. Met die  twee adviseurs, in dienst van Krullaards, is het namelijk niet anders. Het zijn dokters die weleens een positieve ervaring hebben gezien bij een patiënt die op het Krullaards-trilmatje heeft gestaan. Een nietszeggende observatie. De twee adviseurs zijn bovendien ook nog slagers die hun vlees staan te keuren, zij het in een iets andere witte jas, en een esculaap om de nek.