Kwakzalver Maria Sickesz overleden

Arts Sickesz had een praktijk in Den Haag, die inmiddels is overgenomen door haar kinderen Lotus en Willem, beiden fysiotherapeut. 

In 2000 zette de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) Sickesz op de zevende plaats van haar lijst van twintig ‘Grootste Kwakzalvers van de 20ste eeuw’. De Haagse arts gebruikte haar manuele therapieën niet alleen voor nek-, schouder- en rugklachten maar gebruikte ze vooral bij psychiatrische ziektebeelden als autisme, schizofrenie en manisch-depressieve psychosen, die ze daarmee meende te kunnen genezen. 

Sickesz meende dat de vereniging onrechtmatig had gehandeld en eiste rectificatie op straffe van een dwangsom van tienduizend euro per overtreding. In 2013 oordeelde het gerechtshof in Den Haag dat de handelingen van Sickesz wel degelijk vallen in de categorie “kwakzalverij” en dat dit gerust gezegd mag worden. Ook handelingen van alternatieve genezers moeten getoetst worden aan de norm van evidenced based onderzoek (EBM), vond de Haagse rechter. De handelingen van Sickesz waren (zijn) dat niet. Ze heeft geen enkele wetenschappelijke publicatie over haar techniek op haar naam staan. 

Het Haagse hof bekrachtigde met deze principiële uitspraak een eerder vonnis (van 3 augustus 2005) van de rechtbank in Amsterdam en de VtdK hoefde definitief niet te rectificeren. Manueel-therapeut Maria Sickesz is niet in cassatie gegaan tegen de uitspraak van het Haagse gerechtshof. Het hof oordeelde in een al meer dan tien jaar lopende zaak die de manueel-therapeute Sickesz had aangespannen tegen de VtdK en haar toenmalige voorzitter Cees Renckens. De zaak werd tot in de Hoge Raad uitgevochten.  

In Nederland past naar schatting een zestigtal artsen de orthomanuele behandelwijze toe. Sickesz was een uiterst omstreden arts en lag niet alleen onder vuur van de VtdK. Ook haar eigen kring van artsen nam afstand van haar ideeën. Zo distantiëerde de vereniging NVOMG (Nederlandse Verenging van artsen voor OrthoManuele Geneeskunde) zich in 2009 van uitspraken van Sickesz. In een persbericht benadrukt het bestuur “dat de NVOMG zich nog steeds distantieert van de uitspraken van mevrouw Sickesz dat aandoeningen als depressie, schizofrenie of Alzheimer met orthomanuele behandeling te genezen zouden zijn.”

Columnist Bob Smalhout publiceerde op 9 mei een lovende zaterdagcolumn in De Telegraaf over de orthomoleculaire genezeres onder de kop “Mayta Sickesz, een eigenzinnige arts”. Hierin schrijft hij dat over het werk van Sickesz door vele vooraanstaande medici laatdunkend wordt (werd) geoordeeld. Hij legt de schuld daarvoor bij het “bedenkelijk optreden” van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Smalhout, die zelf door Sickesz voor rugpijn is behandeld (naar eigen zeggen, met succes), schrijft vervolgens: “Deze instanties eisten (de VtdK en de Maatschappij voor Geneeskunde (???, red.) een goed opgezet, gecontroleerd, dubbelblind prospectief onderzoek naar de activiteiten van dokter Sickesz. Zij werd door de medische autoriteiten tot ‘alternatieve arts’ verklaard. Dat is in het huidige medische circuit zo’n beetje het ergste wat je over een dokter mag zeggen.”

De VtdK is kritisch over de opvattingen van Smalhout. Zo heeft hij in het verleden kwakzalvers als chelatiearts Peter van der Schaar, genezeres Jomanda en ook Sickesz bejubeld. In 2006 schreef hij op verzoek van Maria Sickesz een getuigenis à decharge in de rechtszaak die ze had aangespannen tegen Renckens en de VtdK. Smalhout roemde daarin haar prestaties.