Leugens niet meer toegestaan in reclame voor homeopathie

Dit verbod, dat al per 1 juli ingaat, komt voort uit de recente uitspraak van de Raad van State. Die stelde dat ook van homeopathica de werking moet worden aangetoond voordat er met indicaties reclame voor mag worden gemaakt.

Alle fabrikanten van de 243 geregistreerde zelfzorg-homeopathica moeten nu kiezen tussen het schrappen van verwijzingen naar indicaties (spierpijn, hooikoorts, griep, hoesten, eczeem etc.) op bijsluiters en in reclame-uitingen of het aandragen van fatsoenlijk wetenschappelijk bewijs. Brandbrieven van de Nederlandse Vereniging van de Farmaceutische Industrie van Zelfzorggeneesmiddelen Neprofarm en de landelijke patiëntenvereniging antroposofische gezondheidszorg Antroposana richting Den Haag bleven zonder merkbaar effect. Daarmee lijkt er een eind te komen aan de toegestane leugens over effecten van ultraverdunde kwakzalversmiddelen uit de school van Hahnemann.

Homeopathica hebben enkele decennia een uitzondering gevormd op het normale handelsverkeer en bij het registreren van geneesmiddelen: daar werden en worden (volkomen terecht) op straffe van maatregelen door Reclame Code Commissie (RCC) of het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) onhoudbare claims geweerd. De homeopathie stond letterlijk en figuurlijk boven de wet, een voortvloeisel van oneigenlijke tolerantie van alternatieve geneeswijzen, zoals die in de jaren ’70 en ’80 (van de vorige eeuw) in ons land op gang kwam. De huidige minister van Volksgezondheid, Edith Schippers, komt de eer toe die klok weer een beetje te hebben teruggedraaid. Ons land is hiermee weer een stukje beschaafder geworden. En nu maar kijken hoe snel de homeopathiefabrikanten hun reclame zullen (en kunnen) aanpassen.

Het commissie-overleg in het Tweede Kamer leidde op 20 juni tot een discussie in het programma Sportzomer op Radio 1 tussen Rob Koene, bestuurslid van de Vereniging tegen de Kwakzalverij en Bernard Mauritz van de producentenfirma Neprofarm (Zet op 12.00 uur: na ongeveer 17 minuten in de uitzending begint de discussie).

Enkele uitspraken:

Rob Koene: ‘Een prima beslissing. De zaak loopt al sinds 2004. Homeopathische middelen mogen geen geneesmiddel worden genoemd omdat de werking ervan wetenschappelijk niet is bewezen. En dus mag er niet meer op de verpakking en in de bijsluiter worden verwezen naar een specifieke ziekte of afwijking.’

Bernard Mauritz: ‘Op de verpakking van homeopathische middelen staat juist dat werking niet wetenschappelijk is onderbouwd, er is dus geen sprake van misleiding van de consument. Het is overigens niet zo dat het niet onderbouwd is, het is niet onderbouwd op de reguliere wijze zoals normale geneesmiddelen. De consument kan straks geen keuze meer maken. We zitten nu klem, we hebben geen plan. We doen daarom een beroep op de minister.’

Koene: ‘Verwarrend voor de consument. Op de ene kant van de verpakking staat dat het ergens tegen zou werken, aan de andere kant staat dat het wetenschappelijk niet bewezen is.’