Zeven genomineerden op longlist Meester Kackadorisprijs 2018

Uit een redelijk aantal meldingen heeft de jury van de Meester Kackadorisprijs 2018 de volgende longlist van zeven kandidaten vastgesteld, die in alfabetische volgorde hieronder worden geïntroduceerd. Het is daarmee qua lengte een gemiddelde longlist. Zoals bekend is de prijs bestemd voor ‘instellingen, personen of ondernemingen die in belangrijke mate hebben bijgedragen aan de verspreiding in daad, woord of geschrift van de kwakzalverij in Nederland’ (het complete reglement staat hier). Alle genomineerden zijn inmiddels per e-mail op de hoogte gesteld van hun kandidatuur. De winnaar zal op zaterdag 6 oktober voorafgaand aan het middagsymposium worden bekend gemaakt, waarna deze – mits aanwezig – in de gelegenheid zal worden gesteld een korte apologie uit te spreken. De jury en het bestuur danken de leden die kandidaten voor de Meester Kackadorisprijs 2018 hebben voorgedragen.

Longlist genomineerden Meester Kackadorisprijs 2018:

Prof. mr. dr. Martin Buijsen (1963)

Prof Martin Buijsen is hoogleraar gezondheidsrecht in Rotterdam. Hij studeerde rechtsgeleerdheid en wijsbegeerte aan de Erasmus Universiteit, de Katholieke Universiteit Leuven en University College London, en promoveerde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Buijsen geeft leiding aan de interfacultaire sectie Recht & gezondheidszorg. Zijn onderzoek bestrijkt het hele domein van het gezondheidsrecht, waarbij hij zich niet beperkt tot het nationale recht. Centraal staan evenwel juridische vraagstukken op de terreinen van de zorgverlening, de zorgfinanciering en de zorgverzekering.

Van iemand met zo’n profiel mag worden verwacht dat hij enig inzicht heeft in de medische problemen van mensen met ingebeelde modeziekten als ME/CVS, chronische whiplash en – thans hyper actueel – chronische Lyme. Buijsen verklaarde zich vorig jaar in het tv-programma Eenvandaag voorstander van betaling door zorgverzekeraar VGZ van de hoge kosten die een patiënte met ‘chronische Lyme’ in België had gemaakt. VGZ werd in eerste instantie veroordeeld tot betaling, maar dat vonnis werd in december 2017 door een hogere rechter vernietigd. De patiënte moet zelf betalen en zal het geld van haar crowdfunding gebruiken om de proceskosten te betalen.

Buijsen ziet kennelijk niet in, dat niet elke klacht iemand tot een patiënt maakt en is blind voor de manier waarop gewetenloze artsen in landen als België en Duitsland deze beklagenswaardige categorie lijders misleidt en financieel uitkleedt.

Rapper lange Frans

Lange Frans is bijgelovig en heeft last van de straling om hem heen. Die hinderlijke invloed verwerkte hij o.a. in een rap met als kernboodschap ‘straling overal, doet je koppie zeer’. Die is te vinden op zijn plaat Kukeleku. Hij wil met zijn teksten zo mensen bewust maken van het feit dat ze gezonder moeten gaan leven en daar zelf iets aan kunnen doen, door bijvoorbeeld ‘s nachts wifi uit te zetten (doet hij zelf ook).

Hij heeft ook een floww apparaat aangeschaft, waarvan de maker (de firma Floww, die in Radar  genadeloos  onderuit is gehaald) nog steeds beweert dat het straling omzet in ‘natuurlijke frequenties’. Lange Frans treedt uitgebreid op in website reclame van Floww.

Wilfred Genee

Radio- en tv-presentator en sportjournalist Wilfred Genee raadt, met vrouw Lily gezeten in een A.Vogeltuin vol bloeiende rode zonnehoed, mensen die gezond willen blijven aan gezondheidsproducten van A.Vogel te kopen. Bij besteding van meer van € 20,00 krijgt de koper het door Genee en zijn vrouw geschreven gezondheidsboek ‘Vullen of voeden’ ter waarde van € 21,95 cadeau. Citaat: “Samen met A.Vogel willen we Nederland nóg bewuster laten leven. We hebben een gezamenlijke passie voor natuur, voeding en gezondheid. En door krachten écht te bundelen, kun je veranderingen tot stand brengen!”

Behalve deskundigen komen in het boek ook de BN’ers Tooske Ragas, Bridget Maasland en Dennis van der Geest aan het woord. Wilfred Genee (1967) treedt al jaren lang samen met Van der Gijp en Johan Derksen in het veelbekeken Voetbal Inside. Toch is hij geen naïeve idioot, want hij is officieel afgestudeerd meester in de rechten.

Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN)

De Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) is genomineerd omdat de ‘Faculteit Economie en management’ een minor neuro linguïstisch programmeren (NLP) aanbiedt. Deze wordt gegeven door de ‘internationaal geaccrediteerde trainer’ drs. Yvonne Bouman. Zij is echter niet bekend bij de (inter)nationale clubs van NLP. Al zou ook dat maar weinig helpen.

Ondanks protest onzerzijds heeft de waarnemend ‘Faculteits’directeur Gisela Albers niet besloten de minor te schrappen, maar verdedigt zij het aanbod juist: de behaalde minor zou een student een certificaat opleveren dat getuigt van zijn beheersing van deze communicatietechniek en geeft hem toegang tot buitenHANse vervolgopleidingen. Ons wordt contact aangeraden met ene Jaap Hollander, van de wetenschapscommissie, dan wel het bestuur van de NVNLP over NLP, met wie wij dan in discussie zouden kunnen gaan over de wetenschappelijke onderbouwing.

De keuze om de pseudowetenschap van het NLP als leerstof aan te bieden staat niet alleen: reeds jaren verzorgt de HAN ook een opleiding ‘complementaire zorg’. Er zijn mensen die vinden dat de HAN zich hiermee als een echt kwakzalvershol kwalificeert.

Gelre ziekenhuizen, locatie Zutphen

Ziekenhuizen moeten in deze neoliberale maatschappelijke context met elkaar concurreren en doen er alles aan om het hun patiënten – door sommige artsen zelfs cliënten genoemd – naar de zin te maken. Overal dienstwillige vrijwilligers, gratis koffie tijdens het wachten, avondspreekuren, meer keuze in de maaltijden etc.

Daartegen bestaat natuurlijk weinig bezwaar, maar erger wordt het als een ziekenhuis patiënten gaat lokken, die aan het zogenaamde electro-hypersensitiviteits syndroom (EHS) lijden, door hen aan te bieden dat zij zich op poli of afdeling kunnen verplaatsen of kunnen gaan liggen binnen een stralingsbaldakijn, dat veel van die gevreesde elektromagnetische velden kan tegenhouden. Dan wordt de patiënt gesterkt in zijn fobie en zal denken dat zijn ziekte echt bestaat.

Kwalijk is ook dat men in de locatie Zutphen van het Gelre ziekenhuis kritiekloos de informatie overneemt van de EHS-patiëntenvereniging. Een representatief citaat: ‘We horen het niet, we proeven het niet, we zien het niet en we ruiken het niet. Maar sommigen onder ons bespeuren het wel: elektromagnetische velden. (…) Zo ook de straling door DECT/WIFI/GSM die ook in ons ziekenhuis aanwezig is’.Daartoe heeft het ziekenhuis enkele jaren geleden dit stralingsbaldakijn aangeschaft.

NVM-mondhygiënisten

Begin juli 2018 heeft de ministerraad ingestemd met het besluit van minister Bruno Bruins (Medische Zorg) om mondhygiënisten vanaf 1 januari 2020 zelfstandige bevoegdheden te geven. NVM-mondhygiënisten steunt de inzet van het kabinet en de minister om het experiment te starten en mondhygiënisten voor een periode van vier jaar de bevoegdheid te verlenen op het gebied van het boren van eerste beginnende gaatjes, het maken van röntgenfoto’s en het toedienen van verdoving. Hiermee kan de mondhygiënist, aldus de NVM, als leidende zorgprofessional in de preventieve mondzorg haar taken effectiever en efficiënter inzetten voor de patiënten.

NVM-mondhygiënisten is de beroepsorganisatie voor mondhygiënisten in Nederland. Zij werd opgericht in 1967 en telt thans ruim drieduizend leden. NVM-mondhygiënisten wil borg staan voor professionele, preventieve mondzorg. Dit doen zij – in hun eigen woorden – door de belangen van mondhygiënisten en consumenten zo goed mogelijk te behartigen.

Het nu aangekondigde experiment laat zien dat het arbeidsterrein van de mondhygiënisten zich straks niet meer beperkt tot preventie, maar ook curatief werk gaat inhouden. Deze toegenomen verantwoordelijkheid voor de veiligheid en effectiviteit moet natuurlijk aantoonbaar gedragen worden door adequate opleiding en nascholing. Als de NVM-leden aan de eisen voldoen dan worden zij opgenomen in het openbare kwaliteitsregister KRM.

Over de beoordeling van het cursusaanbod door de KRM-medewerkers bestaat bij de VtdK ernstige twijfel. Sinds enkele jaren en meermalen per jaar worden cursussen en workshops van de orthomoleculaire mondhygiënist Yvonne Kort ruimhartig geaccrediteerd. Deze vrouw heeft ook een boek geschreven Gezond begint in je mond, waarin volgens hoogleraar tandheelkunde Fridus van der Weiden (‘Geef gefundeerd advies voor goede mondzorg’, AD 6 juli 2018) de nodige onzin in voor komt. Zo bieden natuurlijke suikers geen voordeel boven kunstmatige en heeft spoelen met zoutwater, baking soda, kamillethee, tea tree olie, saliewater of kurkuma geen bewezen nuttig effect.

En er waren nog veel meer punten van kritiek. Omdat de NVM aan Kort een podium biedt in plaats van haar te royeren wegens kwakzalverij is de NVM genomineerd voor de Mr K prijs 2018. De acceptatie van de kwakzalvende Kort staat niet alleen: vorig jaar organiseerde de NVM nog een congres voor startende mondhygiënisten waar de orthomoleculair mondhygiëniste Tessa Pellenkoft flink aan het woord kwam, uiteraard met accreditatie. Even kritiekloos werd ook haar scriptie over orthomoleculaire geneeswijzen en mondhygiëne in het NVM blad afgedrukt.

Verenso

Verenso is de naam van de Vereniging van Specialisten Ouderengeneeskunde. Deze wetenschappelijke vereniging geeft haar leden in overweging om in geval van probleemgedrag van demente patienten ‘tactiele prikkels toe te passen als acupressuur of therapeutic touch’. Op de website van deze vereniging kan men deze meest recente richtlijnen vinden.

Aanraking kan zinvol en effectief zijn, maar dan natuurlijk niet in de vorm van alternatieve behandelwijzen, gebaseerd op volslagen verouderde theorieën c.q. mythes, die op geen enkele manier te rijmen vallen met welk modern inzicht van anatomie of fysiologie dan ook, want dan slaat men de plank volledig mis. Neem als voorbeeld de paranormale ‘geneeswijze’ therapeutic touch: het aftasten en beïnvloeden van een onbewezen ‘energieveld’.

Dat is niets anders dan klinkklare kwakzalverij! Daarenboven is therapeutic touch nou juist géén tactiele prikkel: de handen blijven op 5-10 cm afstand van de patiënt, volgens de beoefenaren de juiste afstand om ‘energieblokkades’ weg te nemen en de ‘energie van de patiënt weer in balans te brengen’.

Leden van Verenso deden navraag bij de functionarissen, die in de Verenso verantwoordelijk zijn voor deze aanbevelingen en deze waren niet gevoelig voor kritiek en beweerden dat e.e.a. berustte op RCT’s, toegegeven met ‘een geringe bewijskracht’.

Deze onkritische opstelling van Verenso staat niet op zichzelf, maar past bij het toekennen van nascholingspunten voor het bijwonen van het propagandasymposium van Deepak Chopra in Amsterdam (2015) en het als spreker op het Verenso-jaarcongres oktober 2017 opvoeren van een fysiotherapeut/acupuncturist. Ook dit congres leverde de deelnemers accreditatiepunten op.

Eerdere winnaars sinds de instelling van de prijs:

2003 Zilveren Kruis Achmea
2004 Paul van Dijk, huisarts te Zaltbommel
2005 René Steenhorst, Telegraafjournalist
2006 Directie ZonMW
2007 GroenLinks
2008 NCRV
2009 Nederlandse Vereniging Kritisch prikken
2010 Triodos Bank/Foundation
2011 Pols, dekaan Erasmus MC
2012 Halbe Zijlstra, staatssecretaris OC&W
2013 Consortium zorgverzekeraars
2014 Pauline Meurs, voorzitter ZonMw.
2015 Bart Combée, directeur Consumentenbond
2016 KNMvD (dierenartsen)
2017 KNOV (verloskundigen)