Mobiele telefoons en SAR SHIELD

Daar stonden we wel even van te kijken: een reclame van een stralingsbeschermer voor mobiele telefoons gestuurd aan de webredactie van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, om zo te zeggen naar het hol van de leeuw. Maar na enig nadenken hebben we geconcludeerd dat SAR SHIELD Nederland eenvoudigweg een kritische bespreking wilde hebben van het door hen aangeboden product. Dat hebben we dus gedaan.

“SAR SHIELD maakt einde aan schadelijke straling mobiele telefoons” was de titel van het persbericht dat we ontvingen. We citeren enkele passages uit dit bericht:

“… De afgelopen maanden hebben de (mogelijke) schadelijke effecten van het gebruik van mobiele telefoons op de gezondheid veel aandacht gekregen. Zo zouden bij de mobiele beller verlies van het korte termijn geheugen, hoofdpijn en concentratiestoornissen optreden. Daaraan ten grondslag liggen uitgebreide wetenschappelijke onderzoeken die de straling van mobiele telefoons in verband brengen met diverse ziekten, waaronder verschillende vormen van kanker, Alzheimer en Parkinson…”

“… Het Canadese bedrijf SAR SHIELD introduceert een unieke methode om de schadelijke straling door mobiele telefoons vrijwel volledig te laten verdwijnen. De straling richting de gebruiker van de mobiele telefoon wordt met behulp van een SAR SHIELD – beschermingschild met 89% geabsorbeerd…”

“…SAR SHIELD is ontwikkeld met behulp van de P.A.M. SYSTEM technologie en is gepatenteerd. Deze technologie wordt ook gebruikt in de lucht- en ruimtevaart om straling te absorberen en te verminderen, bijvoorbeeld om een Stealth vliegtuig onzichtbaar te maken voor radar (radar werkt ook met stralingen). De materialen gebruikt in SAR SHIELD absorberen en verminderen de straling van een mobiele telefoon zonder die straling terug te kaatsen in de omgeving…”

“…Een SAR SHIELD kost € 19,95 incl. BTW en is eenvoudig op de mobiele telefoon aan te brengen. Het heeft een onbeperkte gebruiksduur en heeft geen negatieve invloed op de kwaliteit van de verbinding. Het SAR SHIELD is geschikt voor gebruik met ieder type en merk mobiele telefoon…”

“…Samenvattend biedt SAR SHIELD gebruikers van mobiele telefoons de mogelijkheid om zich tegen minimale kosten optimaal te beschermen tegen de gevolgen van straling. Gezond zijn en gezond blijven is dan ook waar het bij SAR SHIELD om draait…”

Wat is er waar van de beweerde gevaren voor de gezondheid?

Op de website van SAR SHIELD kan men een dokument met 24 wetenschappelijke studies downloaden. Daarin staan de “wetenschappelijk bewezen resultaten van de effecten van straling door mobiele telefoons”. Wat daarvan betrouwbaar is valt niet uit te maken, want er worden alleen wat namen en instituten genoemd zonder literatuurverwijzingen. Naast de vele ziekten die al in het persbericht staan, worden hier ook nog vermeld: oogkanker, hersentumoren, allergieën, beschadiging van het immuunsysteem, chromosoomafwijkingen en verminderde spermaproduktie (tenminste, als je als echte man de telefoon in je broekzak draagt). In het persbericht wordt ook gesuggereerd dat de Gezondheidsraad gewaarschuwd zou hebben tegen het stralingsgevaar.

Om dat te controleren hoeft men slechts op de site van de GR te zoeken. Op 11 januari 2005 had de Engelse National Radiological Protection Board (NRPB) het rapport “Mobiele telefoons en gezondheid 2004” uitgebracht. Naar aanleiding hiervan heeft de Gezondheidsraad op 14 januari 2005 een brief geschreven aan de Staatssecretaris van VROM. Wij citeren hieruit enkele passages:

“…Het rapport van de NRPB is een actualisering van een rapport dat in 1999 is uitgebracht door de International Expert Group on Mobile Phones…”

“…De NRPB stelt in zijn rapport dat mobiele telefoons de afgelopen jaren een zeer wijde verspreiding onder de bevolking hebben gekend, maar dat deze niet gepaard is gegaan met aangetoonde negatieve gezondheidseffecten. Voor wat het Verenigd Koninkrijk betreft, zijn er volgens de NRPB geen harde bewijzen dat mobiele telefoons schadelijk zijn voor de gezondheid. Voor Nederland geldt dat ook (Gezondheidsraad: Mobiele telefoons; een gezondheidskundige analyse. Den Haag: Gezondheidsraad, 2002; publicatie nr 2002/01).

“…De Gezondheidsraad concludeert op grond van deze gegevens dat geen uitspraken gedaan kunnen worden over een oorzakelijk verband tussen het gebruik van een mobiele telefoon en het optreden van negatieve gezondheidseffecten.” Klik hier voor volledige brief

Kan een SAR-schildje de straling van mobiele telefoons tegenhouden?

De afkorting SAR staat voor Specific Absorption Rate. Er zijn al veel van dergelike stralingsschilden voor mobiele telefoons in de handel. Wij hebben gekeken of er in de medisch wetenschappelijke literatuur iets over hun werkzaamheid te vinden is. In PubMed vonden we in totaal één studie over dit onderwerp. De schrijvers van het artikel hadden op theoretische gronden al het vermoeden dat de schildjes niet werkzaam konden zijn. Desondanks testten zij 9 verschillende schildjes in een goed gecontroleerd onderzoek. Zij vonden geen verschillen in absorptie tussen de metingen met en zonder stralingschildje op de telefoon. Hun conclusie luidde: “These results indicate that the small shields are ineffective in reducing the exposure of the head to radio frequency energy emitted by a mobile phone”.

Conclusie

Er zijn dus geen aanwijzingen dat het gebruik van mobiele telefoons gevaren oplevert. De beschermingsschildjes die voor dit denkbeeldige gevaar te koop worden aangeboden blijken in deugdelijk wetenschappelijk onderzoek niet werkzaam te zijn.

Literatuur

Oliver JP, Chou CK, Balzano Q. Testing the Effectiveness of Small Radiation Shields for Mobile Phones. Bioelectromagnetics 2003;24:66-69.

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.