Pijn in de buik van virtuele hypnose-‘maagband’

Beter, beter, nog beter, vinden hypnotiseurs de virtuele ‘maagband’ die ze plaatsen bij obese patiënten met een te hoge BMI. Vijf sessies zijn voldoende, de winst is groot. De helft van de mensen heeft baat bij een reguliere maagband, de hypnotische ‘maagband’ is met 82,3 % een stuk effectiever, claimt Hypnose Instituut Nederland (HIN) van Edwin Selij in Wormerveer. Hij heeft zichzelf benoemd tot de koning van de Nederlandse hypnose, tot ware hypnose-autoriteit. Zijn winkel zou volgens hem het nr. 1 hypnose-instituut in Europa zijn. 

De virtuele, hypnotische ‘maagband’ is een enorme hype. De Britse hypnotherapeute Sheila Granger legde in 2010 de basis ervoor. Arts/kwakzalver Roy Martina introduceerde haar gedachtenspinsel enkele jaren geleden in Nederland. Vijf jaar geleden meende hij zelfs in staat te zijn de ‘maagband’ op afstand te kunnen plaatsen, schreven we op onze website. Martina leidde hier, voordat hij naar de Verenigde Staten ging – pas op, hij is inmiddels weer terug !!! – tientallen ‘hypnotiseurs’ op in het virtuele knip- en plakwerk.

De Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) werd afgelopen maand enkele malen door huisartsen gewezen op deze vorm van kwakzalverij. Verder kwam er een waarschuwing voor deze gekkigheid van een patiënt bij wie meer dan vijftien jaar geleden een reguliere maagband werd geplaatst. Met succes, schrijft hij tevreden.

Er is veel werk aan de winkel, de virtuele ‘maagband’ stapt in een gat in de markt. Morbide obesitas leidt in toenemende mate tot een operatieve ingreep, concludeerde het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) in een recent onderzoek. De keuze voor bijvoorbeeld een maagband of een gastric bypass om af te komen van het overgewicht is sinds 2013 toegenomen van 17 op de 10.000 Nederlanders naar 22 die in 2017 bij de chirurg terechtkwamen voor een behandeling wegens morbide obesitas. Het gaat dus om meer dan dertigduizend maagband-operaties per jaar. 

Hypno-hype

De hypno-hype is eenvoudig boven water te krijgen. Tik in de Google-zoekmachine ‘virtuele maagband’ in en er rolt een trits websites uit van hypnotiseurs die de behandeling aanbieden. De hypnoseconcurrentie is groot, de kwakzalvers bluffen elkaar de tent uit. Er zijn er die zich onderscheiden met kreten als Certified Practioner omdat ze een officiële certificatie en registratie kunnen overleggen van de Britse ‘uitvinder’ Granger. Janine Pietens van Prakrijk Parola in Blauwestad in Groningen is er zo een.

Ze claimt de enige te zijn in Noord-Nederland. Ze klaagt: “Er zijn zoveel hypnotherapeuten die niet de officiële maagbandopleiding van Sheila Granger hebben gekregen.”

Er zijn blijkbaar veel beunhazen. “Wij zijn de hypnotherapeuten van Nederland”, pocht de website van Hypnose Zorg Nederland, een organisatie – hoofdkantoor in Roermond – waarbij een twintigtal ‘hypnocoaches’ (zo noemen zij zich, red.) zijn aangesloten. Ze kregen er ook hun opleiding.

Sjoerd Somers is oprichter van de organisatie, hij heeft iets bedrijfskundigs gedaan. Hypnotiseren kan hij blijkbaar niet, valse claims rondstrooien wel. We lezen op zijn website: “De maagband is wetenschappelijk erkend als doeltreffende behandelmethode. Bij het aanbrengen is er geen chirurg of operatieteam nodig”, belooft Hypnose Zorg. Zijn claim: “Onder hypnose ‘programmeert’ de hypnotherapeut je onderbewustzijn zodanig dat je al bij een kleine hoeveelheid eten een voldaan gevoel krijgt. Vier sessies zijn meestal voldoende. Ervaringen van cliënten tonen aan dat afvallen onder hypnose voor 92% effectief is.”

Vergoed

Er zijn in Nederland honderden hypnotherapeuten, ongeveer vierhonderd van hen zijn lid van de Nederlandse Beroepsvereniging van Hypnotherapeuten (NBVH). Ze doen bijna allemaal aan ‘maagbandverkleining’. Hun behandeling wordt (tot een maximum van enkele honderden euro’s per jaar) vergoed uit een van de aanvullende pakketten van de zorgverzekeraar. Opmerkelijk is dat de meeste verzekeraars de behandeling vergoeden, als de hypnotherapeut maar lid is van de NBVH. De leden van de beroepsvereniging zouden zijn opgeleid op HBO-niveau, claimt de vereniging. Waar dat op slaat, is onduidelijk. NBVH misbruikt – als zo veel alternatieven – de officieel vastgelegde kwalificatie hbo-niveau. 

Het stikt in Nederland van de hypno-opleiders. We noemen er een paar. Academie Hypnos in Bussum bijvoorbeeld, voor al uw na- en bijscholing. Daar kun je al meer dan twintig jaar voor ruim drieduizend euro een ‘master’-opleiding ‘medische hypnose’ volgen, een erkende beroepsopleiding, geaccrediteerd door het CPION (Centrum voor Post Initieel Onderwijs Nederland). Een van de lesonderdelen is de virtuele ‘maagband’.

Het van origine Vlaamse hypnose-instituut Hypnose Praktijk is ook uitgestroomd over Nederland. Het instituut heeft een vijftigtal “officieel erkende” therapeuten opgeleid die verspreid over Nederland en Vlaanderen “praktiseren” in het volgens eigen zeggen “grootste netwerk van hypnosepraktijken in de Benelux.” De opleiders van het instituut kraaien op hun website: “De virtuele maagband is een doorslaand succes.” Een een-dagscursus Pro Training Virtuele Maagband kost bij het Vlaamse instituut 339 euro.

Kosten

Met het plaatsen van een ‘maagband’ heb je de kosten er direct uit. De meeste hypnotherapeuten vragen voor het plaatsen van een virtuele ‘maagband’ 500 tot 600 euro. “Deze vorm van psychotherapie pakt de oorzaken van overgewicht aan”, legt hypnotherapeute Alice de Wit van praktijk Tussen de Wilgen in Rijpwetering/Utrecht uit. Ze volgde een opleiding bij Academie Hypnos.

Bij hypnotherapeute Beathe Bruins in het Drentse Zuidwolde ben je 575 euro kwijt voor een ‘maagband’. Ze werd opgeleid door het instituut HIN van de eerdergenoemde hypnose-koning van Nederland, Edwin Selij in Wormerveer.

Hypnose, volgens de beroepsvereniging NBVH, een soort “dagdromen”, is gemakkelijk aan te leren, meent Selij’s HIN dat met enige regelmaat seminars organiseert waar HIN-trainers mensen het “vak” leren. Deze zijn meestal in no time uitverkocht.

Half oktober staat er een weekendseminar gepland in de grote zaal van het Postillion Hotel in Bunnik waar de grote meester, Edwin Selij zal optreden. Het is dit jaar zijn laatste seminarshow Hypnose 2.0, meldt hij. In twee dagen leert Selij je tijdens het seminar hoe “je mensen kan hypnotiseren, sterker je kan het gewoon”, is zijn belofte.

Sessies

Er is een soort totaalpakket voor de hypno-maagband. In de eerste sessie – onder hypnotische trance – gaat de therapeut op zoek naar de oorzaak van het dikker worden, in sessie twee wordt kennis gemaakt met een denkbeeldige chirurg en anesthesist, in sessie 3 wordt de daadwerkelijke maagverkleiningsoperatie uitgevoerd. “Het is een perfect alternatief voor de echte, levensbedreigende operatie, zonder enige complicatie”, pocht Edwin Selij. Van hem “mag je alles blijven eten wat je wilt”.

Over de “successen” van de virtuele ‘maagband’ is in PubMed niets zinnigs aan studies te vinden. Nederlandse hypnotiseurs verwijzen voor de onderbouwing naar de Britse ‘uitvinder’/hypnotiseur Sheila Granger. Haar naam is echter ook niet in PubMed te vinden.

Edwin Selij, met in zijn kielzog verschillende hypnotherapeuten die bij hem werden opgeleid, hebben het over een slagingspercentage van 82,3 procent. Gevraagd naar de wetenschappelijke onderbouwing van die claim, komt hij niet verder dan het cynische advies: “Google is uw beste vriend hierbij. Die zou ik raadplegen.”

We vroegen ook enkele hypnotiseurs hun boude beweringen op hun websites te onderbouwen. Enkelen verwezen hiervoor naar hun opleider, Edwin Selij. Enkelen haalden – betrapt – de niet-onderbouwde claims direct van hun website. Het waren claims waar de Reclame Code Commissie (RCC) wel raad mee zou hebben geweten. Tip voor RCC: kijk even naar de website van hypnotherapeute Suzann Kuijpers met een praktijk in Malden waar dat effectiviteitspercentage van 82,3 procent nog steeds wordt genoemd.Claims

Het concurrerende instituut Hypnose Zorg Nederland komt ook niet over de brug met studies waaruit zou blijken dat hun “wetenschappelijk erkende” behandeling enig effect heeft. Hun antwoord op onze vragen: “Diegene die verantwoordelijk is voor onze claims is met zomerreces.”

Veel hypnotherapeuten schrijven – ten bewijze dat hun hypno-maagband zou werken, dat de officiële Britse gezondheidszorg deze methode “zou hebben toegevoegd” aan hun vergoedingssysteem. Marijke Brouwers bijvoorbeeld met de kliniek IntoFlow in Aarle-Rixtel.

Net als therapeute Wesselinde van de Beeten van Helder Coaching in Veghel, die overigens ook met paarden werkt. Ook hypnotherapeute Anja Disseldorp in Waalwijk schreef dit op haar website. Ze had de claim gelezen op de website van uitvinder Sheila Granger, schrijft ze – desgevraagd – aan de webredactie. Ook zij haalt de bewering vervolgens direct van haar website.

De verwijzing heeft ze terecht verwijderd, het was een leugentje om bestwil. Een woordvoerder van de Britse organisatie NICE, die de Britse overheid adviseert over te vergoeden behandelingen, e-mailt ons dat NICE nooit enig advies over de virtuele maagband heeft uitgebracht.

Spuiten en Slikken

Het zijn de hypnokwakzalvers zelf die onzin over hun hypnoband de wereld in slingeren. De zelfbenoemde koning Selij trad enkele jaren geleden – zonder enige kritische noot van de redactie – op in het BNN-programma Spuiten en Slikken. Hij speelde verder de hoofdrol in enkele al even kritiekloze programma’s op RTL5, in bijvoorbeeld Bizarre Eters en Hypnose.

In een erg warrig podcast-interview beweert Selij dat zijn instituut elk jaar honderden mensen opleidt tot hypnotherapeut, tot en met ‘master-niveau’. De komende jaren wil hij meerdere hypno-vestigingen in Nederland openen. Zijn motto: de hele wereld moet aan de hypnose. 

Selij kwam op een vreemde manier in de quasi-medische hypno-wereld terecht. Hij volgde een jaartje een opleiding aan de Haagse Hogeschool om vervolgens – drugsverslaafd – meer dan tien jaar te werken als bouwvakker. Hij maakte vervolgens reiki- en NLP-uitstapjes (Neuro Linguïstisch Programmeren) om op zijn dertigste in de hypnose terecht te komen waar hij zich opwerkte tot eigenaar van het “grootste hypnose instituut van Europa”.