Rob Smits, de orthomoleculaire infuuskoning van NovioMedic

Er waart een alternatieve, orthomoleculaire geest rond in het bedrijf NovioMedic van huisarts Rob Smits. Zijn bedrijfje in het Limburgse Nederweert kwalificeert zichzelf bluffend als een Innovatief Medisch Centrum. Een centrum waar één man de scepter zwaait, Rob(ert) Smits. De website van NovioMedic pocht echter: ‘Het team van NovioMedic bestaat uit (inter)nationale specialisten met een specifiek vakgebied (onduidelijk wie dit zijn, red.), alle behandelingen staan onder toezicht van een arts – lees Smits, red. – en zeer ervaren verpleegkundigen.’

Het eenkoppige doktersteam is duur, het uurtarief bedraagt 150 euro. En ook de (voorgeschreven) behandelpakketten zoals Immuun Extra en Balans, in de vorm van infusen en in potten met capsules (te verkrijgen in de webwinkel van het bedrijf), zijn met honderden euro’s pittig aan de prijs. En dat voor iets waarvoor geen wetenschappelijke onderbouwing is. Slechts enkele zorgverzekeraars vergoeden de behandelingen/consulten uit een van hun aanvullende pakketten. NovioMedic is een van die alternatieve klinieken waar de inspectie IGJ met grote argusogen naar zou moeten kijken vanwege de kwakzalverij-activiteiten.

De klachten waar NovioMedic zich in heeft ‘gespecialiseerd’ worden veroorzaakt door verouderingsprocessen of door een ‘disbalans’ in gezonde leefgewoonten (stress, slechte eetgewoonten, te weinig beweging), legt NovioMedic uit op zijn website. ‘Wij zijn gespecialiseerd in het onderzoeken en aanpakken van complexe en diverse ziektebeelden; we maken gebruik van innovatieve behandelmethodes op basis van infuusgeneeskunde, natuurgeneeskunde, voedingsadvies en lifestyle-advies.’

De orthomoleculaire aanpak – het voorschrijven van veel voedingssupplementen zoals vitamines, aminozuren, plantenextracten en mineralen, stoffen als glutathion en dure anti-lichamen – voert bij NovioMedic de hoofdtoon. Niet in de vorm van capsules of tabletten maar meestal in de vorm van hoog geconcentreerde infusen, direct in de bloedbaan. Deze infusen zouden (snel) helpen, genezend werken.

Behandelingsmogelijkheden

Het gaat bijvoorbeeld om een burn-out of een chronische vermoeidheid (CVS), om kanker en hartfalen, zo is te lezen in een lange lijst van behandelingsmogelijkheden. De modeziekte Lyme (de chronische variant) – interessant qua verdienmodel – staat ook op deze lijst. Recentelijk is Covid-19 er aan toegevoegd. Mensen die met het corona-virus besmet zijn geweest kunnen met een ‘speciaal ontwikkelde’ infuusmix (Immuun Extra, prijs 195 euro) bij NovioMedic ‘hun vitaliteit terugkrijgen’. ‘U bent bij ons aan het juiste adres,’ laat NovioMedic weten.

Ook voor neuropsychologische klachten zoals aanhoudende vermoeidheid, depressieve stemmingen en verslavingen, kun je in Nederweert terecht. In deze categorie valt ook het (zeldzame) en enigszins onbegrepen PAN/PANDAS-syndroom, een auto-immuunziekte met een bacteriële infectie als mogelijke oorzaak. In Nederland (en Europa) zijn er maar enkele dokters (lees: waaronder Smits) die patiënten met PANS/PANDAS diagnosticeren en behandelen, is de bewering op de website. NovioMedic heeft er een speciale infuusmix voor ontwikkeld, zo claimt het bedrijf.

De behandelingen bij NovioMedic rieken naar kwakzalverij en worden omgeven met niet onderbouwde borstklopperij. De dure infuustherapieën, die er voor alles en nog wat worden ingezet en vaak tien tot twintig maal worden herhaald, hebben geen wetenschappelijke basis, in de vorm van bijvoorbeeld placebogecontroleerde studies. Het is meer geloof dan medische wetenschap.

De bewering van NovioMedic op zijn website dat ‘zowel traditionele als innovatieve wetenschappelijk bewezen inzichten worden gebruikt voor hun afweerversterkende aanpak’, is bluf.

Infuus

Huisarts Smits was tot 2015 mede-eigenaar van de in 2016 failliet gegane Linus Pauling Kliniek in Waalre waar vergelijkbare (onbewezen) infuustherapieën (onder meer vitamine C) werden gegeven aan onder meer uitbehandelde (radeloze) kankerpatiënten. 

De weg naar kwakzalverij is kort. NovioMedic laat gespecialiseerde tests uitvoeren bij ProHealth, het laboratorium van Theo Scheepers, gevestigd in hetzelfde pand in Nederweert. Zijn lab test op zaken als voedselintoleranties en darmflora, wat vaak resulteert in voor reguliere specialisten onbegrijpelijke uitslagen; testen naar kankertumoren bijvoorbeeld zijn, net als veel van zijn andere testen, niet gecertificeerd. Ook Scheepers is bekend bij de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Op deze website en in het tijdschrift van de vereniging zijn artikelen over hem terug te vinden. 

NovioMedic heeft naast Smits een tweede eigenaar/bestuurder, blijkt uit gegevens van de Kamer van Koophandel. Ook immunoloog Virgil Schijns, bij Diergeneeskunde in Utrecht afgestudeerd/gepromoveerd, is sinds 2013, via zijn eigen bedrijfje, bestuurder/eigenaar van NovioMedic. Een foto van wetenschappelijk adviseur Schijns was tot half januari op de website van NovioMedic te vinden, met als bijschrift ‘specialist’.

Op het kiekje was de niet BIG-geregistreerde Schijns te zien in een smetteloze witte jas, staande tussen twee infuusstandaarden, kijkend naar de camera. In een poging zijn betrokkenheid onder het tapijt te vegen werd half januari de foto verwijderd, twee dagen nadat de webredactie aan zowel Schijns als aan NovioMedic vragen had gesteld over de betrokkenheid van wetenschapper Schijns bij de infuus-geneeskunde van NovioMedic.

Weghalen

Het direct weghalen van de foto is een aanwijzing dat ook serieus onderzoeker Schijns zijn wenkbrauwen is gaan fronsen bij zoveel onwetenschappelijk behandelingen in een centrum waar hij aan meewerkt. De immunoloog lijkt namelijk een serieuze wetenschapper. In het databestand PubMed is een zeventigtal artikelen van hem als (mede-)auteur) te vinden.

Schijns werkte tot 2008 als R&D-baas en medicijn- en vaccinontwikkelaar bij het diergeneesmiddelen bedrijf Intervet in Boxmeer, tot 2007 onderdeel van het Akzo Nobel-concern. Hij is sinds 2013 niet alleen actief als adviseur bij NovioMedic maar ook als bestuurder/onderzoeker bij het farmaceutische bedrijf ERC (Epitopoietic Research Corporation (ERC) in het Belgische Isnes, onder Brussel. ERC ontwikkelt onder meer een vaccin tegen hersentumoren, alvleesklier- en eierstokkanker, gebaseerd op immuuntherapie.

Schijns werd in november vorig jaar benoemd tot onderzoeksdirecteur van Intravacc in Bilthoven. Dit vaccinbedrijf was tot voor kort gelieerd aan het RIVM. De Nederlandse overheid is voorlopig de enige aandeelhouder van Intravacc, op weg naar een toekomstige privatisering. 

De jarenlange adviseurs- en beheerdersrol bij NovioMedic is niet de enige faux pas van Virgil Schijns. De immunoloog beweegt zich met enige regelmaat in orthomoleculaire kringen. Vorig jaar oktober nog was Schijns docent op een vierdaagse cursus Orthomoleculair Kinderconsulent van opleidingsinstituut OrthoLinea. Hij was daar de enige serieuze docent tussen een trits aan alternatieve, orthomoleculaire (zelfbenoemde) therapeuten. 

Intravacc en Schijns

Zijn nieuwe werkgever Intravacc zit er niet mee, lijkt het. ‘Immunoloog/viroloog Schijns heeft meer dan 25 jaar ervaring – academisch en klinisch – op het gebied van oncologie en infectieziekten en heeft meer dan 100 wetenschappelijke publicaties op zijn naam staan’, laat de perswoordvoerder van het bedrijf desgevraagd weten.

En dan komt het: ‘Schijns vindt het belangrijk om regelmatig buiten de ‘ivoren toren’ van de wetenschap te treden en zijn kennis met een breed publiek te delen. Het publieke debat is immers gebaat met robuuste wetenschappelijke kennis. De bemoeienis van prof. Schijns met NovioMedic beperkt zich tot het, op verzoek, verzorgen van lezingen over immunologie’, laat het bedrijf weten.

Zijn nieuwe werkgever lijkt vervolgens toch enig gezond verstand tentoon te spreiden. ‘Vermelding van Schijns op de website van NovioMedic als ‘wetenschappelijk adviseur’ geeft geen goed beeld van de realiteit. Inmiddels is deze informatie dan ook van deze website verwijderd’, bevestigt de perswoordvoerder van Intravacc per e-mail.

Het bedrijf vergeet gemakshalve – of omdat het dit nog niet weet – dat de bemoeienis van prof. Schijns verder gaat dan een paar lezinkjes hier en daar in den lande. Schijns is volgens de gegevens van de Kamer van Koophandel sinds 2013, via zijn Nijmeegse bedrijfje S-Holding, mededirecteur (zelfbevoegd) van NovioMedic. De hoogste tijd dus voor Schijns om helemaal bij NovioMedic op te stappen.

Huisarts Smits, met in zijn kielzog immunoloog Schijns, is al enige jaren in beeld bij de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK). Twee jaar geleden werd de vereniging door een geïnteresseerde website-lezer attent gemaakt op de orthomoleculaire infuus-aanpak van het bedrijf NovioMedic. De webredactie stelde naar aanleiding daarvan per e-mail enkele vragen aan het bedrijf in Nederweert, onder meer over de wetenschappelijke onderbouwing van hun infuusbehandelingen.

Telefoongesprek

Dit resulteerde in een telefoongesprek met eigenaar/huisarts Rob Smits, die direct aan het begin van het gesprek de toon zette. Zijn eerste zin luidde: ‘Houdt u er rekening mee dat dit telefoongesprek wordt opgenomen,’ aldus de dreigende Smits, met naast hem zittend adviseur Virgil Schijns. Er kwamen tijdens het gesprek geen antwoorden op de gestelde vragen. Aan het eind van het korte telefoongesprek in oktober 2018 wilde Smits – die het woord voerde – nog wel even kwijt dat hij niet van kwakzalverij wil worden beschuldigd. ‘Dat zou smaad zijn’, aldus Smits.

Voor de duidelijkheid, behandelingen van NovioMedic vallen onder de definitie die de vereniging hanteert voor kwakzalverij. Die luidt: ‘Handelen dat niet gefundeerd is op toetsbare en voor die tijd logische dan wel empirisch-houdbare hypothesen en theorieën.’ De definitie werd in 2009 door de Hoge Raad onderschreven.

De vereniging werd eind vorig jaar opnieuw benaderd door een geïnteresseerde website-lezer met (sceptische) vragen over de infuus-aanpak van NovioMedic. De lezer heeft inmiddels antwoord gekregen.

‘Voor een behandeling van een ernstige aandoening als PANDAS/PANS kunt u beter uit de handen blijven van dit behandelcentrum NovioMedic’, heeft bestuurslid Michiel W. Hengeveld. emeritus-hoogleraar/afdelingshoofd psychiatrie bij het Erasmus Medisch Centrum, de e-mailschrijver geschreven.