Symposiumverslag 2016: ‘Btw voor kwakzalvers?’

Alternatieve genezers hoeven toch geen btw te betalen. Dat is het gevolg van rechterlijke uitspraken begin dit jaar. Zo oordeelden rechters – tot en met de Hoge Raad – dat een varkenshouder/magnetiseur en een arts/oor-acupuncturist geen btw hoefden te heffen over hun behandelingen. Dit in tegenstelling tot de belastingwet met ingang van januari 2013 die btw-vrijstelling van kwakzalvers juist tot het verleden wilde laten behoren. De vereniging besloot daarom om tijdens het symposium op 1 oktober 2016 uitgebreid in te gaan op nut en misbruik van btw-vrijstellingen, te kijken naar de argumentatie c.q. de dwalingen van rechters, en tot slot te brainstormen over hoe het tij te keren. Hieronder vindt u het programma met een korte tekst én video om de presentaties terug te kunnen zien:

13.30 uur: Uitreiking Meester Kackadorisprijs 2016 aan Dierenartsenvereniging KNMvD.  

BTW-geschiedenis 

14.00 – 14.30 uur: Het doel en de geschiedenis van de BTW-vrijstelling voor medische diensten, door Prof. dr. René van der Paardt, hoogleraar verbruiksbelastingen Erasmus Universiteit, Rotterdam.

Van der Paard: ‘Inkomstenbelasting is eenmalig en verschilt per persoon. De btw daarentegen is voor iedereen gelijk. Door geen of weinig btw te heffen op essentiële levensbehoeften zoals eten, drinken (met uitzondering van alcohol), onderwijs, kunst en medische zorg, blijven deze toegankelijk voor iedereen. Kwalitatief goede gezondheidszorg is noodzakelijk en wordt daarom in de hele EU vrijgesteld van btw. Luxe, en niet-noodzakelijke producten of diensten worden daarentegen wel volledig belast met 21%.’

Bekijk de uitleg van prof. Dr. René van der Paardt hier:

En hier het vervolg:

Rechters met onvoldoende medische achtergrondkennis

14.30 – 15.00 uur ‘Edelachtbare, zo bevordert u de kwakzalverij, door Dr. Cees Renckens, erevoorzitter Vereniging tegen de Kwakzalverij en gynaecoloog np.

In 2007 kondigde het kabinet aan in de toekomst btw te zullen gaan heffen op alternatieve geneeswijzen. Het verweer van alternatieve genezers was dat BTW een aderlating voor hen zou betekenen: voortaan zouden hun klanten 21% meer moeten betalen en dat zou de klandizie geen goed doen, vreesden zij terecht. Alternatieve genezers dienden een tiental bezwaarschriften in en zij wonnen die procedures in acht van de tien gevallen, aldus Cees Renckens, oud-voorzitter van de vereniging.

De gronden waarop de procedures werden gewonnen, demonstreren dat rechters in de meeste gevallen over onvoldoende medische achtergrondkennis beschikken. Dat is op zich geen probleem, ware het niet dat zij vaak niet beseffen dat zij er daarom goed aan zouden doen medische experts uit te nodigen om de claims en argumenten van alternatieve genezers van een verhelderende uitleg te voorzien. Renckens: ‘Tien jaar geleden spraken collega’s en ik op een symposium van schaderegelaars. Daarbij ging het over modeziekten en functionele aandoeningen zoals chronische whiplash. Opvallend daarbij is het grote contrast tussen het ontbreken van objectieve bevindingen en de hevigheid van de klachten. Aan het eind van de dag werden de voordrachten samengevat c.q. besproken door vice-voorzitter van de Haagse rechtbank. Deze liet zich zeer laatdunkend uit over het oordeel van de medische experts en beweerde dat hij zelf best kon zien of iemand ziek was of niet.’

Bekijk hier de video van de presentatie van Cees Renckens:

En hier het vervolg:

Neutraliteitsbeginsel

15.30 – 16.00 uur: ‘Reguliere vs alternatieve zorg: fiscaal neutraal?’ Door Mr. Saskia Huizer, belastingadviseur bij Looyens en Loeff, gespecialiseerd in de btw.

De Nederlandse btw-wet uit 2013 is ondergeschikt aan de EU-richtlijn. De richtlijn is in 1968 gemaakt in Brussel en aangenomen door alle landen. De nationale wetten moeten voldoen aan de principes van de EU-richtlijn. Omdat de verschillende lidstaten verschillende standaards en afwijkende beroepsgroepen hanteren, is de richtlijn algemeen gehouden. Verdedigers van kwakzalverij beroepen zich daarom op de richtlijn die ruimer interpreteerbaar is. Belastingrechters moeten niet alleen uitgaan van de EU-richtlijn, maar ook rekening houden met het fiscale neutraliteitsbeginsel en dat gaat vaak over ‘gelijkwaardigheid’. Mr. Saskia Huizer: ‘Het principe van fiscale neutraliteit betekent dat binnen elk land op gelijkwaardige goederen en diensten dezelfde belastingdruk moet rusten. Btw-vrijstelling mag namelijk niet leiden tot concurrentievervalsing. Een brood is een brood, daarbij maakt het niet uit wie het brood gebakken heeft. Over een Duits brood van de bakker moet evenveel btw betaald worden als over hetzelfde brood dat in de supermarkt Nederland wordt verkocht.’

Bekijk de video met de presentatie van Mr. Huizer hier:

En hier het vervolg:

Hoe nu verder?

16.00 – 16.45 uur: ‘Quo vadis; de toekomst van de btw-vrijstelling voor gezondheidszorg’. Door prof. dr. René van der Paardt (interactief)

Volgens het CBS hebben een miljoen mensen (nota bene vooral hoogopgeleiden) het afgelopen jaar een kwakzalver geraadpleegd. Een ander feit is dat de overheid door de btw-vrijstelling van kwakzalvers jaarlijks ruim 50 miljoen euro aan inkomsten misloopt. Erger is echter dat zoveel kwakzalvers nu met jurisprudentie kunnen beweren dat hun methoden kwalitatief gelijkwaardig zijn aan die van reguliere artsen, fysiotherapeuten en psychologen en daarmee potentiële klanten kunnen imponeren over de streep trekken. Tijd om acties te ondernemen. Maar bij wie?

Het zou mooi zijn als de EU-richtlijn duidelijker was en zelf een BIG-register zou instellen. Dit is echter niet op korte termijn te realiseren en de vraag is of dit überhaupt gaat lukken. Het onderwerp aankaarten kan echter geen kwaad.

Het feit dat er in Nederland nog steeds artsen zijn die aan alternatieve geneeswijzen doen, is voor rechters buitengewoon verwarrend. Een lobby bij VWS zou het gesjoemel van BIG-geregistreerden kunnen beslechten. Het moet duidelijk worden dat je als BIG-geregistreerde alleen mag handelen volgens wetenschappelijk bewezen effectieve methodes die zijn gebaseerd op natuurkundige en chemische logica totdat het tegendeel is bewezen.

Een grote rol spelen de zorgverzekeraars. Zij kanaliseren en sanctioneren de vraag naar alternatieve geneeswijzen door hun koppelverkoop. Zij moeten ophouden om hun aanvullende verzekeringen als een geheel aan te bieden. Alleen FBTO maakt op dit moment het onderscheid zodat mensen niet automatisch meebetalen aan alternatieve geneeswijzen als zij zich willen verzekeren voor extra fysiotherapie.

Goede rechtspraak over medische zaken valt of staat bij gedegen medische kennis. Rechters beschikken helaas niet altijd over het inzicht dat ze zelf geen medische experts zijn. Ze zouden zich bewust moeten zijn van hun incompetentie en verplicht moeten worden om tijdig het advies van reguliere arts-experts in te roepen. Rechters zijn ook maar mensen, net als de zorgontvangers.

Last but not least: goede, toegankelijke publieksvoorlichting kan wellicht helpen om te laten zien wat ‘kwalitatief goede medische zorg’ is.

Bekijk de video van de discussie hier: