Vitamine-infusen: dure hype zonder gezondheidseffect

Half februari is in Nederland de eerste vestiging van de Britse vitamineketen Get a Drip geopend, in hartje Rotterdam. De vitamineprikwinkel met vestigingen onder meer in Londen zou in Engeland een ‘grote hit’ zijn.

Hier is je gezondheid met vitamine-infusen en -injecties een ‘boost’ te geven, prijst franchisenemer Barbara van Vliet haar nieuwe winkel in Rotterdam aan. Volgens de van origine bedrijfskundige kun je je in haar winkel ‘onder het genot van een lekker muziekje en een lekker kopje koffie of thee’ vol laten lopen met vitamines om opgedane ‘werkstress’ te pareren.

Ook voor een anti-aging-infuus gevuld met antioxidanten kun je er terecht, adverteert het bedrijf in een gekochte pagina in het huis-aan huisblad In de buurt. De anti-oxidanten herstellen van binnenuit ‘je cellen’, laat Van Vliet weten zonder duidelijk te maken wat dit inhoudt. Sport je veel dan ligt een fitness drip voor de hand. Daarin zitten onder meer keukenzout, ontzurend bicarbonaat en verschillende B-vitamines.

De gemiddelde infuusprijs bedraagt 225 euro. Er zijn ook duurdere. Zo is er in de winkel een rupsje-nooit-genoeg infuus te krijgen voor 950 euro. Hierin is het hele vitamineschap van de drogist in een infuuszak gestopt van magnesium, zink, carnitine, taurine, glutathion tot een hoge doses vitamine B, C en D en nog veel meer. Het inlopen van een vitamine-infuus duurt in de winkel zo’n drie kwartier; vitamine-injecties gaan wat sneller en zijn goedkoper.

Voorbehouden handeling

Het toedienen van een infuus of een injectie is volgens de wet BIG een voorbehouden handeling. In de Get A Drip-winkel in Rotterdam doen BIG-geregistreerde verpleegkundigen – met ‘bakken ervaring’, lezen we – daarom het prikwerk. Ze staan onder toezicht van een arts, geheel conform de wet- en regelgeving, meldt het bedrijf. Namen en rugnummers van de BIG-geregistreerde medewerkers wil eigenaresse Van Vliet niet geven.

De inspectie Gezondheidszorg (IGJ) laat als reactie op een ingediende klacht weten eigenaresse Van Vliet op haar blauwe ogen te geloven. Hetgeen overigens niet wil zeggen dat er niet ooit eens een toezichthouder in Rotterdam anoniem langs zal komen, waarschuwt de inspectie in haar brief. Pas dan zal duidelijk worden of er altijd een toezicht houdende arts beschikbaar is en infusen door BIG-geregistreerden worden toegediend.

Dripwinkel-eigenaresse Van Vliet vindt journalistieke vragen stellen overigens een weinig professionele en ongepaste activiteit, laat ze kattig via e-mail weten. Antwoorden op vragen van de webredactie blijven daarom uit. En ook voor vragen over de wetenschappelijke onderbouwing achter haar gezondheidsclaims moet je niet bij haar zijn, vindt ze. Ze verwijst daarvoor naar het Britse hoofdkantoor.

Geen vergoeding

Verzekeraars vergoeden ‘winkel’-infusen niet. De medische en voedingswetenschap moet niet veel hebben van infusen in een niet-medische omgeving, in winkels bijvoorbeeld. Vitamine-infusen toedienen zonder dat daar een medische reden voor is, is onzinnig; infectierisico ligt bovendien onnodig op de loer. Drie jaar geleden nam consumentenrubriek Kassa vitamine-infusen al eens onder de loep. Conclusie: geen goed idee.

Het nut van een ‘zo maar’-infuus is niet bewezen, leert een kijkje in het medische databestand PubMed: er zijn geen studies waaruit enig nut zou blijken van vitamineshots bij gezonde mensen. Canadese overheidsonderzoekers bekeken een jaar geleden bijna vierhonderd -infuus-studies. Ze ontdekten dat er geen enkele relevante multivitamine-studie is waaruit enige effectiviteit van winkelinfusen is af te leiden.

Enkele jaren geleden kwam een Amerikaanse onderzoeker van Harvard Medical School in een blog tot dezelfde conclusie: er is geen enkel bewijs dat er enig gezondheidseffect is terwijl er wel risico’s kleven aan het zetten van infusen.

Het Voedingscentrum, adviseert  op basis van de meest recente stand van de (voedings)wetenschap: ‘Wordt er gezond/gevarieerd gegeten dan is er geen reden om extra vitamines en mineralen te gebruiken, op enkele specifieke groepen (zwangere vrouwen bijvoorbeeld, ouderen) na’, luidt het advies. Extra slikken – suppletie – of infusen heeft geen extra gezondheidsvoordeel en kan zelfs schadelijk zijn, schrijft het Voedingscentrum op zijn website, na weging van een dikke stapel goed uitgevoerde wetenschappelijke studies/artikelen. Bij de hoge infuusdoses is het risico hierop navenant groter.

DNA-test

De infusenwinkel in Rotterdam verkoopt een DNA-test waarmee ‘exact uit te vinden is hoe jouw lichaam reageert op bepaalde voedingsstoffen. Op basis hiervan kunnen we en persoonlijk plan opstellen’, claimt Get a Drip.

Met de DNA-test van het Britse bedrijf LGx die de Rotterdamse winkel voor 280 (versie zilver) – 560 euro (versie goud) aanbiedt, is het eenzelfde laken een pak: de medische wetenschap moet er niets van hebben. Er zijn op basis van dit type DNA-test– het bekijken van de activiteit van slechts enkele tientallen genen (van de vele tienduizenden) – geen medische/therapeutische conclusies te trekken. De afgelopen jaren hebben verschillende wetenschappers van naam op deze website gewaarschuwd voor onzinnige gezondheidsclaims die bedrijven hangen aan zo’n simpele DNA-test. Formeel is het kwakzalverij omdat elke wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt.

Infusen zetten is een hype onder BN-ers, ook in Nederland waar ‘beroemdheden’ als André Hazes jr. en Danielle Oerlemans de publiciteit zoeken om hun zinloze infuusacties thuis wereldkundig te maken. Nederlandse beroemdheden gaan zo mee in de vaart der volkeren: beroemdheden zoals Rihanna, Beyoncé en Madonna gingen hen reeds voor, jaren geleden.

Ook andere quasi-klinieken zetten infusen

De nieuwe winkel in Rotterdam is niet de eerste infuuszetter, andere – quasi-klinieken met name – gingen hem reeds voor. In Dordrecht, onder Rotterdam, prijst arts Björn Mulder in zijn rug- en gewrichtskliniek de in alternatieve omgeving veel gebruikte Myers Cocktail – een infuus met verschillende vitamines, anti-oxidanten en mineralen als magnesium selenium en zink aan onder meer voor de behandeling van vermoeidheid, migraines, stress en slecht slapen. Drie wekelijkse behandelingen met deze ‘klassieke’ vitaminemix, is het Mulder-advies. Genezing is meestal binnen een aantal weken te verwachten, belooft de arts op zijn website.

Om zijn belofte in perspectief te plaatsen: in het medische databestand PubMed is slechts één artikel te vinden over het Myers-infuus. Amerikaanse onderzoekers van Yale University gebruikten deze spullen-mix bij de behandeling van fibromyalgie, een wat moeilijk definieerbare aandoening. Ze ontdekten enig effect dat ze toeschrijven aan het placebo-effect.

De Eindhovense Beter Kliniek van kwakzalverhuisarts An van Veen en ex-politieagent Michael van Gils promoot intraveneuze vitamine therapieën als er onduidelijke zaken zoals vermoeidheid, lusteloosheid, ‘stralingsschade’ in beeld zijn en vage ‘energieniveaus opgekrikt moeten worden.

Myers-cocktail

Cosmetisch arts Robert Logger zet in zijn Rotterdamse kliniek Dokter Robert vitamine-infusen zoals de Myers-cocktail voor de ‘behandeling’ van drukke zakenmensen met een stressvol leven en voor (professionele) sporters, laat hij op zijn website weten. Ook voor een verjongings- of verfrissingsbeurt schrijft hij een ‘natuurlijke’ vitamine-infusenkuur voor. Een groot deel van zijn klanten ervaart de eerste effecten al direct na de behandelingen, in ieder geval is binnen enkele uren sprake van een ‘volledige positieve uitwerking’, schrijft hij op zijn website.

Ook cosmetisch arts Donald Ottens weet in zijn strakhuidkliniek Clinique Dr. Don in Amsterdam en meer in Hengelo van wanten. ‘Hoge dosering is nodig als er een therapeutische waarde is’, schrijft hij op zijn website om daarna ongecontroleerd los te barsten met loze kreten als ‘energieverhogend’ en ‘energiedip’ om zijn ‘holistische’ vitamine-infusen aan te prijzen.

Genoemde cosmetische artsen bevinden zich met hun infusen-aanpak in het ‘goede’ gezelschap van notoire kwakzalfbedrijven als het Eindhovense Newmedix van therapeut Tim Kors. Deze van origine bedrijfskundige, waarover op deze website enkele stukken staan, verandert zijn orthomoleculaire bedrijfje met enige regelmaat van naam, om onduidelijke redenen.

Naschrift 15 maart 2023

Inspectie sluit Get a Drip, handelsvergunning ontbreekt

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGJ) heeft het bedrijf Get a Drip in Rotterdam, na een bezoek begin februari, direct een bevel tot sluiting opgelegd. Het bedrijf bood infusen en injecties aan zonder handelsvergunning. Get a Drip overtreedt daarmee de Geneesmiddelenwet.

De website van het bedrijf meldt: ‘Tijdelijk gesloten’.