Wetenschapsjournalisten steunen kwakzalverbank

Het bestuur van de VWN heeft, tot grote ergenis van enkele leden, een nieuwe bank uitgekozen: de Triodos-bank. De contributie voor 2013, 35 euro, moet op rekening NL40 TRIO 0777 8268 95 worden overgemaakt, is te lezen op de website. De recente overstap van de ING, waar de vereniging sinds haar oprichting in 1985 een rekening had lopen, naar de Triodos-bank is enkele leden in het verkeerde keelgat geschoten. Zij vinden dat wetenschapsjournalisten, die geacht worden zich te spiegelen aan wetenschappelijke degelijkheid en onderbouwing, zich niet zouden moet binden aan een bank die haar oorsprong heeft in de antroposofische leer van Rudolf Steiner.

De bank financiert met enige regelmaat bedrijven die homeopathische middelen produceren en gebruiken waaronder Weleda, is te lezen op haar website. Een deel van de producten van Weleda zijn homeopathisch gepotentiëerde middelen. Verder investeert de bank, met haar hoofdvestiging in de antroposofen/homeopatenregio bij uitstek Zeist/Driebergen, in onder meer acupunctuurpraktijken.

In 2010 kreeg de bank de Meester Kackadoris-prijs van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, een prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan een persoon of instantie die ‘kwakzalverij het meest heeft bevorderd’. De bank kreeg de prijs vooral vanwege donaties van de Triodos Foundation, een stichting die alternatieve behandelwijzen in arme landen bevordert. Deze financierde de herbouw van een acupunctuurkliniek in Indonesië. In 2008 stak de organisatie geld in activiteiten van Homeopaten zonder Grenzen, ten behoeve van een opleiding homeopathie in Kenia. Met dit laatste, zo oordeelde de vereniging in haar onderbouwing, worden grote gezondheidsrisico’s genomen ten koste van de bevolking in ontwikkelingslanden.

Ook is de bank monomaan aanhanger van biologische landbouw. Vooruitgang, zoals genetische manipulatietechnieken, wordt categorisch en gelovig afgewezen. Een gegeven dat bij een wetenschapsjournalist minstens tot enig wenkbrauwgefrons zou moeten leiden. De Triodos-bank, de afgelopen jaren een financieel succesnummer waar steeds meer spaarders hun geld heenbrengen, komt maar niet los van onbewezen vaagheden. Triodos stak recentelijk veertigduizend euro in tientallen apparaatjes die vermeende elektrosmog in haar kantoorgebouwen zou neutraliseren. Ze zouden stress van de werknemers tegengaan. TNO ontdekte, in opdracht van de consumentenrubriek TROS Radar, dat de apparaatjes waren gevuld met parkietenzand en geen enkele elektrische of magnetische functie hebben.

De voorzitter van de VWN, landbouwingenieur en freelance-journalist Joost van Kasteren, stelt dat de slechte service van de ING-bank de belangrijkste reden is geweest voor een overstap. Toen er een bankkeuze werd gemaakt, herinnerde het bestuur zich nog een oude wens van de Algemene Ledenvergadering (ALV) uit 2009 om te kijken naar een ‘wereldvriendelijkere’ bank. Er is vervolgens, in grote naïviteit, voor Triodos gekozen. Van Kasteren: ‘In alle onschuld. Ik moet toegeven, ik wist niet van die homeopathische achtergrond en ben niet meer zo gelukkig met het besluit.’

Er is een heftige discussie ontbrand op het ledendeel van de website van de vereniging. Zo’n tachtig tot negentig leden – van de in totaal driehonderd – hebben twijfels geuit over het besluit. De meeste leden begrijpen niet goed waarom de keuze is gemaakt. Van Kasteren reageert laconiek: ‘Er is eind maart een algemene ledenvergadering en dan kan de keuze ter discussie worden gesteld.’