ZonMw krijgt uitnodiging voor discussiebijeenkomst

De aanleiding voor dit verzoek is de uitreiking begin oktober van de Meester Kackadorisprijs 2014 aan Pauline Meurs, sinds 2007 bestuursvoorzitter van ZonMw. Meurs, ook hoogleraar gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit en voorzitter van de Raad voor de Volksgezondheid (RVZ), krijgt de prijs omdat ze kwakzalverij faciliteert en te lankmoedig optreedt tegen de directie van ZonMw die met grote regelmaat alternatieve geluiden laat horen, zo is in het juryrapport te lezen.

NRC-columnist Frits Abrahams prees 8 oktober in zijn dagelijkse schrijfsel op de achterpagina van de NRC dit juryrapport aan: `Verplichte lectuur voor alle medische studenten´, aldus Abrahams vilein (zie bijgevoegd artikel).

Pauline Meurs en ZonMw zijn minder in hun nopjes met de toegekende Meester Kackadorisprijs 2014. Zonder op de inhoud in te gaan, weigerde Meurs de prijs in ontvangst te nemen. `Omdat de vereniging een open discussie over complementaire zorg op basis van wetenschappelijk onderzoek uit de weg gaat´, laat ze via een persbericht op de website van ZonMw weten. Ook ZonMw-directeur Henk Smid schrijft in een ingezonden brief in de NRC, als reactie op de column van Abrahams, dat de vereniging discussie uit de weg zou gaan.

`Onzin´ vindt de vereniging dit in haar brief aan ZonMw (zie bijgevoegd artikel). `De VtdK wil niets liever dan een open wetenschappelijke discussie. Het is onze raison d’être´, is in de brief te lezen. `Hierbij onze uitnodiging samen een discussie te laten organiseren door een gezaghebbende organisatie als bijvoorbeeld de KNAW, het KNMG of een universiteit. In het vroege voorjaar om er geen gras over te laten groeien.´

`Het is curieus dat Henk Smid beweert dat het volstrekt nieuw is dat de Vereniging tegen de Kwakzalverij een open discussie wil over alternatieve/complementaire behandelwijzen. De VtdK doet sinds 1880 juist niet anders dan dit. Door bestuursleden van de VtdK zijn in de loop der jaren talloze artikelen geschreven in bladen als Medisch Contact en het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde en op de opiniepagina’s van kranten. Wij geven onze mening op radio en TV. Wij geven verder een voor iedereen toegankelijk tijdschrift uit en hebben een druk bezochte website. De VtdK vindt dat discussie de smeerolie van het wetenschappelijk bedrijf is. Zij gaat die niet uit de weg maar zoekt het openbare debat juist op. Daarvoor hebben wij geen uitdaging (welke?) van ZonMw of van de winnaar van de Meester Kackadorisprijs Pauline Meurs, nodig. Deze prijs is niets anders dan een poging van de VtdK om de openbare discussie over de merites van alternatieve behandelwijzen aan te zwengelen´, aldus de jury van de prijs in een reactie op de bewering van Smid. 

ZonMw heeft nog niet gereageerd op de VtdK-brief.

Naschrift 22 oktober 2014

ZonMw heeft
positief gereageerd op de uitnodiging van de Vereniging tegen de Kwakzalverij.
In een brief aan de secretaris van de vereniging schrijft Henk Smid, directeur
van ZonMw: `Wij gaan vanzelfsprekend graag in op de uitnodiging voor een open
discussie. ´ Hij vervolgt: `In dier voege dat we het vooraf wel eens moeten
worden over een aantal zorgvuldigheidsvoorwaarden, passend bij een degelijke,
onafhankelijke en intermediaire wetenschapsorganisatie zoals ZonMw. Ons bestuur
vergadert hier op 5 november over. Daarna zal ik je nader berichten.’

Naschrift 25 november 2014

Het bestuur van de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) heeft ZonMw 17 november een brief geschreven met daarin een inhoudelijk voorstel voor een samen te organiseren discussiebijeenkomst over alternatieve behandelwijzen (CAM).

Enkele samenvattende alinea’s staan hieronder: Het voorstel van ZonMw over hoe CAM-onderzoek er uit zou moeten en zijn en hoe dat zou kunnen worden getoetst, vormt de basis van de discussiebijeenkomst. Dit voorstel is neergelegd in de ZonMW-brochure “Signalement Ontwikkeling en implementatie van evidence-based complementaire zorg”.

De VtdK heeft in haar brief voorgesteld om op zo’n discussiebijeenkomst de volgende onderwerpen aan de orde te stellen:

• ZonMw en de VtdK zijn het erover eens dat er één geneeskunde is en dat iedere uitzonderingspositie voor CAM uit den boze is:
• ZonMw en de VtdK zijn het eens dat voorstellen voor onderzoek naar CAM (a) op dezelfde wijze beoordeeld moet worden als gebruikelijk is bij ZonMw, met als consequentie dat tenminste twee referenten die aan bepaalde voorwaarden voldoen (zie boven) het onderzoek beoordelen en (b) dat een gezaghebbende programmacommissie wordt ingesteld die beslissingsbevoegdheid krijgt over welke onderzoeksvoorstellen gehonoreerd worden. Input van zorgprofessionals en leken zal worden meegenomen. Maar bij de goedkeuring van onderzoeksvoorstellen is hét criterium voor toekenning van een subsidie, het wetenschappelijke gehalte van het voorstel.
• ZonMw en de VtdK zijn het erover eens dat het beleid ten aanzien van CAM wordt geformuleerd in afstemming met deze CAM programmacommissie.
• ZonMw en VtdK zijn van mening dat het Signalement op basis van de uitkomst van de discussiebijeenkomst moet worden aangepast, althans wordt voorzien van een addendum en dat er gestreefd wordt het resultaat van de beraadslagingen tussen de VtdK en ZonMw te publiceren in een medisch tijdschrift.

ZonMw heeft in een eerste reactie laten weten hiermee in principe akkoord te kunnen gaan. ZonMw heeft enkele randvoorwaarden geformuleerd waarin de VtdK zich kan vinden. De volgende stap is het kiezen van een voorzitter en de verdere voorbereiding en petit comité met vertegenwoordigers van ZonMw en van de VtdK.