Zorgkosten hyperthermiebehandeling bij Duitse Heilpraktiker niet aftrekbaar

De kosten voor hyperthermiebehandelingen van een Duitse Heilpraktiker zijn niet als zorgkosten aftrekbaar voor de inkomstenbelasting, oordeelde de Rechtbank Den Haag in een rechtszaak van een prostaatkankerpatiënt tegen de belastingdienst. De patiënt had bijna vijftienduizend euro aan zorgkosten voor een Heilpraktiker en voor een chiropractor gedeclareerd, een bedrag ver boven de belastingdrempel. De belastingdienst ging hier niet mee akkoord en schrapte deze zorgkostenpost. De patiënt maakte hier bezwaar tegen en spande een rechtszaak aan; hij kreeg bij de Haagse rechtbank echter nul op het rekest.

De rechtbank vindt dat de belastingdienst terecht de belastingaangifte van de patiënt heeft gecorrigeerd, een Duitse Heilpraktiker is geen arts/medicus en ook geen paramedicus zoals een fysiotherapeut of diëtist, als bedoeld in artikel 6.17 van de Wet Inkomstenbelasting, oordeelt de rechtbank.

Alternatieve beroepen staan niet op de lijst

Alternatieve beroepen als chiropractor en Heilpraktiker staan niet in het wettelijke lijstje. Kosten hiervoor – en in het verlengde daarvan ook reiskosten – mogen daarom niet worden afgetrokken. Dat bij de hyperthermiebehandeling geen arts was betrokken – wel een belangrijk punt – doet er dan niet meer toe, aldus de uitspraak. Belastingdienst en patiënt zijn niet in beroep gegaan. De uitspraak, die dateert van eind november vorig jaar, is daarom half januari dit jaar, direct na de beroepstermijn gepubliceerd.

Het argument van de patiënt dat de Nederlandse wetgeving achterhaald is met het niet erkennen van het beroep Heilpraktiker, heeft de rechtbank naast zich neergelegd. Een rechter gaat niet over of een wet al dan niet billijk is, redeneert de rechtbank. En dat drie andere patiënten van de Duitse behandelaar de kosten voor hun hyperthermiebehandeling wel hebben kunnen aftrekken, is volgens de rechtbank ook niet relevant. ‘Deze drie aangiftes zijn geautomatiseerd afgedaan, een gelijkenis gaat daarmee mank’, staat in de uitspraak van de Haagse rechtbank.

Net over de grens

Om welke Heilpraktiker het gaat, is niet bekend. In het Duitse Gronau, net over de grens bij Enschede, zijn er enkele gevestigd met hyperthermie in hun behandelpakket. Op deze website hebben we al eens geschreven over de Nederlander Rinno Heidstra die in zijn kliniek Sanulogic, samen met Wieger Rekker, kwakzalverij bedrijft waaronder hyperthermie. ‘Hyperthermie is al meer dan dertig jaar wetenschappelijk effectief gebleken bij de behandeling van kanker’, meldt de website van Sanulogic. In Rheine, een klein stukje verder Duitsland in, heeft de Poolse therapeut Bozena Kilarski haar hyperthermie-kliniek.

Wat is het idee achter hyperthermie? Lichaamscellen kunnen niet goed tegen hitte. Bij hoge temperaturen, boven de 50 graden Celsius, gaan eiwitten stollen en gaan cellen dood. Al bij milde verwarming vanaf 39 graden worden allerlei biologische processen in de cel verstoord. Vooral tumorcellen zijn gevoelig. Het is echter knap lastig om diep in het lichaam gelegen tumoren veilig te verwarmen tot boven de 42 graden. In een experimentele (universitaire) setting gebeurt dit soms nog, met geavanceerde apparatuur.

Hyperthermiebehandeling heeft geen effect

Bij de hyperthermiemachines in alternatieve centra is de warmteoverdracht van buitenaf geregeld via tussenstappen (waterzakken bijvoorbeeld). De temperatuur is dan niet goed te lokaliseren en de precisie wordt slechter naarmate de tumor dieper zit. Deze vorm van hyperthermie heeft weinig tot geen effect omdat de temperatuur ter plaatse te laag blijft. Behandelingen in alternatieve klinieken worden daarom niet vergoed, ook niet uit de aanvullende pakketten.

De hyperthermie-uitspraak van de Haagse rechtbank is opmerkelijk. Belastingdienst en rechters hebben in het verleden per slot van rekening enkele rare, scheve schaatsen gereden en de kant gekozen van kwakzalverij/kwakzalvers. Zo werd begin 2022 door de rechtbank Noord-Holland een Haarlemse chiropractor vrijgesproken. Een jonge man liep tijdens een nekmanipulatie van chiropractor Jan Jonk een herseninfarct op met levenslange invaliditeit tot gevolg. Het Openbaar Ministerie (OM) gebruikte kwakzalvers als medisch deskundigen: het nodigde twee chiropractoren uit maar geen ter zake deskundige neuroloog. De alternatieve toon was hiermee gezet. Het OM kreeg hiervoor van onze vereniging de Meester Kackadorisprijs 2022.

Magnetiseur

Een andere faux pas deed zich tien jaar geleden voor. Het gerechtshof in Den Bosch oordeelde in 2013 dat een magnetiseur recht had op btw-vrijstelling, net als behandelaars met een BIG-registratie, omdat zijn paranormale behandeling ‘gelijkenis’ zou vertonen met gesprekstherapieën van een psycholoog.

Pikant is dat deze magnetiseur, een varkensboer uit het Brabantse Mill, geld aan het witwassen moet zijn geweest. Tijdens rechtszittingen vertelde hij in de onderhavige periode (2004 – 2007) zes- tot zevenduizend patiënten per jaar te hebben behandeld. Een simpel rekensommetje van de Vereniging tegen de Kwakzalverij leerde dat de magnetiseur/varkensboer Wim van Dommelen onbestaanbaar hard moet hebben gewerkt. De belastingdienst en het OM zochten het echter niet uit.