De doelstellingen van de VtdK

Het doel van de Vereniging tegen de Kwakzalverij is de bestrijding van kwakzalverij. Zij doet dit door voorlichting te geven aan het grote publiek, beroepsverenigingen, consumentenorganisaties en politici. Zij geeft advies aan (potentiële) slachtoffers van kwakzalvers. Daarnaast bestrijdt zij onverantwoorde activiteiten van kwakzalvers middels meldingen en klachten aan overheidsinstanties en (para)medische beroepsverenigingen.

De Vereniging hanteert hierbij de volgende uitgangspunten:
• De gezondheidszorg vormt één samenhangend systeem, dat zowel preventie, diagnostiek en een breed spectrum van behandelingen omvat. Dit betekent dat iedere uitzonderingspositie voor niet-reguliere behandelwijzen uit den boze is.

• De gezondheidszorg dient bewezen effectief te zijn. Dat vereist dat er controle mogelijk moet zijn op de kwaliteit van de verstrekte zorg. Dit kan alleen als de te verstrekken zorg toetsbaar is en deze toetsing geïnstitutionaliseerd is op alle niveaus. Het betekent dat er deugdelijk omschreven behandelingsindicaties moeten zijn en criteria om vast te stellen of het te verwachten effect wel bereikt is: evidence-based geneeskunde.

• Evidence-based geneeskunde houdt in dat: (a) diagnostiek en behandeling gebaseerd zijn op door de medische gemeenschap geaccepteerde wetenschappelijke inzichten in ziekte en gezondheid; (b) onderzoek naar de effectiviteit en veiligheid van diagnostische technieken en behandelingen gebaseerd moeten zijn op door de medische gemeenschap ontwikkelde en geaccepteerde methoden; (c) criteria voor de toelating van een bepaalde diagnostische methode of behandeling bepaald moeten worden door ter zake deskundigen in overleg met overheid en ziektekostenverzekeraars.

• Onderzoeksprioriteiten dienen bepaald te worden door reguliere wetenschappelijke instanties. Aparte fondsen en/of aparte instituten voor onderzoek naar niet-reguliere diagnostiek en behandeling die zich onttrekken aan het reguliere peer review proces zijn derhalve niet wenselijk.

• De Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG) is leidend bij de toelating voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg. Deze wet bevat regels voor de kwaliteit van de zorgverlening en dient patiënten te beschermen tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door zorgverleners. De instelling van een apart register voor niet-reguliere behandelaars is daarom ongewenst, zeker wanneer van hen slechts ‘een zekere medische basiskennis’ wordt vereist. Dat leidt gemakkelijk tot een misplaatst gevoel van zelfvertrouwen op een gebied dat de behandelaar niet kan overzien. Belangrijker is nog dat door een dergelijke, officiële registratie patiënten ten onrechte ervan zullen uitgaan dat een geregistreerde, niet-reguliere behandelaar ook deskundig is op medisch terrein. Zonder een degelijke medische opleiding is het verwerven van deze deskundigheid onmogelijk en valt een effectieve en veilige zorg niet te garanderen.

• Ziektekostenverzekeraars zouden slechts die preventiemaatregelen, diagnostische procedures en medische handelingen mogen vergoeden die opgenomen zijn in het basispakket. Ook toelating in een aanvullend verzekeringspakket is ongewenst, aangezien ook dat aan niet-reguliere behandelaars een schijn van legitimiteit verleent. Koppelverkoop van verzekeringen voor niet-reguliere behandelwijzen en reguliere geneeswijzen in aanvullende verzekeringspakketten is dan ook ongewenst. Indien burgers in afwijking van dit uitgangspunt toch een verzekering willen sluiten voor niet-reguliere behandelwijzen dan dient die in een aparte, particuliere verzekering ondergebracht te worden.

• Wettelijk toezicht op de zorg moet uitgebreid worden en de belangrijkste toezichthoudende instantie (Inspectie voor de Gezondheidszorg) moet grotere bevoegdheden krijgen en qua personele bezetting voldoende geëquipeerd zijn om haar toezichthoudende functie op niet-reguliere behandelwijzen uit te kunnen oefenen. Dit geldt a fortiori wanneer het diagnosen en behandelingen betreft die een risico voor patiënten opleveren.

• In overeenstemming met bovenstaande wordt kwakzalverij omschreven als het beroepsmatig toepassen van niet-reguliere behandelwijzen en diagnostische methoden in relatie tot de gezondheidstoestand van mens of dier. De Vereniging tegen de Kwakzalverij stelt nadrukkelijk dat de term ‘kwakzalver’ of ‘kwakzalverij’ niet noodzakelijkerwijs een beschuldiging van kwade trouw of oplichting inhoudt.

De Vereniging tegen de Kwakzalverij neemt in overeenstemming met de opvatting van de KNMG afstand van de begrippen ‘alternatief’ en ‘complementair’. Deze termen kunnen immers de suggestie wekken dat niet-reguliere behandelwijzen daadwerkelijk ‘complementair’ of ‘alternatief’ kunnen zijn. Ook de term ‘geneeswijzen’ wordt vermeden, omdat immers niet bewezen is dat niet-reguliere behandelwijzen ook inderdaad genezen. In plaats daarvan kiest de KNMG voor het neutralere ‘reguliere’ en ‘niet-reguliere’ behandelwijzen.

Lees hier wat de vereniging doet om haar doelstellingen te bereiken.