Nominaties Meester Kackadorisprijs 2005

ACADEMISCH CENTRUM TANDHEELKUNDE AMSTERDAM, ACTA

De afdeling Materiaalwetenschappen (hoofd Prof.dr. A.J. Feilzer) doet onderzoek naar metaalallergie met de zogeheten MELISA-test. Metaalallergie zou een rol spelen bij aandoeningen in de mond, maar ook bij veel lichamelijke en psychische aandoeningen. Hiervoor ontbreekt wetenschappelijk bewijs. De test kost de patiënt 40 tot 400 Euro. Bij een positieve uitslag is het advies om tandvullingen die metaal bevatten rigoureus te verwijderen en zelfs ingrijpende kaakoperaties te laten doen. Wegens het hoge percentage fout-positieve uitslagen is de test volledig onbruikbaar voor de diagnostiek van metaalallergie. Desondanks propageert de afdeling het gebruik van deze pseudo-test op congressen voor tandartsen, op internet en zelfs in de krant.

HOGESCHOOL VAN UTRECHT

De Faculteit Gezondheidszorg van de HVU biedt door middel van een cursus CAM (Complementary and Alternative Medicine) een ‘gedegen oriëntatie’ op onder andere antroposofie, homeopathie, acupunctuur, natuurgeneeswijzen, niet-reguliere manuele therapieën en traditioneel oosterse geneeswijzen. De cursusduur is 10 weken!

Op de website wordt – bij de cursusinhoud – uitsluitend gesproken over de vergoeding der behandelwijzen door zorgverzekeraars en de ‘zeer positieve beoordeling’ door de Consumentenbond. We weten hoe misleidend dit kan zijn.

Er lijkt sprake van een me-too-cursusje over behandelwijzen waarvan het wetenschappelijk effect nooit is aangetoond, dat op éénzijdige en zeer suggestieve manier wordt aangeprezen. De Faculteit Gezondheidszorg zou dit beneden haar waardigheid moeten achten.

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR FYSIOTHERAPIE BIJ KINDEREN NVFK

Terwijl de fysiotherapie met toenemende krachtsinspanning bezig is zich los te maken van de oude empirie en de resultaten van haar behandelmethoden steeds meer tracht te bewijzen via goed onderzoek, ondermijnt de NVFK deze tegelijk prijzenswaardige als masochistische aanpak door een samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Manuele Therapie aan te gaan en in één moeite door het niet-bestaande KISS-syndroom te omarmen. Niet alleen erkent men deze pseudo-diagnose, die onder jonge ouders tot veel paniek en medicalisering leidt, maar men kwam ook tot een taakafbakening in de begeleiding van deze patiëntencategorie, die meer lijkt op het eerlijk verdelen van de buit, dan op een serieus paramedisch behandelprotocol.

PHARMA NORD

Het in Naarden gevestigde bedrijf Pharma Nord heeft een treurige staat van dienst m.b.t. het aanbevelen van waardeloze producten voor serieuze aandoeningen en kwam regelmatig in aanraking met de rechter en met de KOAG. De huis-aan-huis bladen van het bedrijf als Spring, Springlevend en Swing staan vol met onbewezen claims. Het dieptepunt was wel de omvangrijke reclame voor Q-10, een wondermiddel voor vele kwalen, zoals Pharma Nord ons wil doen geloven.

Onlangs maakte de firma het nog bonter. Scholen worden benaderd met het verzoek in schoolkranten reclame te maken voor het gebruik van melatonine, visolie, carnitine en magnesium bij kinderen die aan ADHD zouden lijden, Deze stoffen zouden een gunstige invloed hebben op leerprestaties en gedrag van ADHD-kinderen.

De firma rapporteert in een folder over een dubbelblind onderzoek met interim resultaten (ra ra, dubbelblind) waarin tot 6mg melatonine per dag wordt gegeven, terwijl in ons land de max. toegestane dosis 0,1 mg is.

S.C. HERACLES

In 1998 accepteerde deze voetbalclub uit Almelo de Duitse vitaminegoeroe Matthias Rath als hoofdsponsor. Dat deze vanuit zijn Almelose vestiging zijn geld verdiende met de internethandel van nutteloze vitaminepreparaten was nog tot daar aan toe, maar dat de leiding van de club haar spelers shirtreclame liet maken voor een man, van wie eenieder ziet dat hij psychiatrische trekken vertoont (pseudologia fantastica, achtervolgingsdenkbeelden en megalomanie) en die herhaaldelijk reguliere artsen als cardiologen, kankerspecialisten beledigt, dat was natuurlijk al schandalig. Inmiddels heeft Rath ook aidsbehandelaars in Zuid-Afrika aangevallen en tracht hij daar de HIV-seropositieven wijs te maken dat zijn ‘cellulaire geneeskunde’ werkzaam is tegen aids. Voor Heracles is dat nog steeds geen reden zijn banden met Rath te verbreken.

DIER EN ZORG, DE DIERENVERZEKERING VAN PROTEQ, DOCHTER VAN DE SNS REAAL GROEP

Deze vergoedt kosten voor homeopathie en acupunctuur bij huisdieren, mits uitgevoerd door een speciaal daarvoor geregistreerde dierenarts. Ondanks het feit dat deze behandelmethoden zijn gebaseerd op onzinnige theorieën en misleidende historische claims, en de effectiviteit ervan niet is aangetoond, persisteert de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde in het publiceren van lijsten van homeopathisch werkende dierenartsen en dierenartsen die acupunctuur bedrijven. Hoewel een koerscorrectie van de KNMvD in deze kwestie zeker gewenst zou zijn, zou de verzekeringsmaatschappij zich kunnen laten voorlichten door de Faculteit der Diergeneeskunde die afstand heeft genomen van deze behandelmethoden waarvan de effectiviteit niet is aangetoond. Door kosten van deze behandelingen te vergoeden draagt deze verzekeringsmaatschappij bij aan de mythevorming rond de effectiviteit van deze onzinnige behandelmethoden.

De Telegraaf (René Steenhorst, chef gezondheidspagina)

De Telegraaf is in juli 2005 een rubriek begonnen ‘Privé-consult’ waarbij een team van deskundigen antwoord geeft op vragen van lezers op het terrein van huisartszorg, tandheelkunde, psychiatrie, plastische chirurgie en….de homeopathie en orthomoleculaire geneeskunde. De Telegraaf is niet de eerste krant die een vraag-en-antwoordrubriek begint op het gebied van de gezondheidszorg. Hoewel de VtdK zich kan voorstellen dat er bij de lezers allerlei vragen leven over de waarde van homeopathie en orthomoleculaire voeding, is het onwaarschijnlijk dat zij een kritisch, op wetenschappelijke feiten gebaseerd advies krijgen. Want René Steenhorst, chef van de gezondheidspagina, heeft de homeopathisch arts Christien Klein en de vitaminepusher Dr. Gert Schuitemaker uitgenodigd om vragen van lezers te beantwoorden. Klein beweerde in De Telegraaf dat kankerpatiënten soms genezen terwijl ze bij een homeopathisch arts onder behandeling zijn en Schuitemaker wil aids en het vogelgriepvirus bestrijden met vitamine C. Kwakzalverij in optima forma. Onder homeopathie@telegraaf.nl en orthovoeding@telegraaf.nl kunnen Telegraaf-lezers rechtstreeks vragen stellen aan Klein en Schuitemaker. René Steenhorst, die zijn lezers blootstelt aan kwakzalverij kan met recht de ‘chef kwakzalverij’ van De Telegraaf genoemd worden.

TELEAC

In het voorjaar van 2004 heeft Teleac onder de titel Kruiden in de roos zes uitzendingen en een boek gewijd aan de genezende werking van kruiden en planten. In twee van de zes lessen werden alternatieve geneeswijzen als respectievelijk fytotherapie en homeopathie besproken, zonder dat werd gewezen op het feit dat deze behandelwijzen niet evidence based zijn. Daardoor werd gesuggereerd dat zij op een lijn zouden staan met de reguliere geneeskunde. Werd er in de eerste uitzending door een overigens als pro-alternatief bekend staand wetenschapper in zijn toelichting op de vroegere en huidige rol van planten en kruiden in de geneeskunde nog de schijn van objectiviteit gewekt, die objectiviteit was ver te zoeken in de twee hierboven genoemde uitzendingen. Door beoefenaars van alternatieve geneeswijzen de gelegenheid te geven ongebreideld reclame te maken voor hun belief based therapieën heeft Teleac de kijker niet voor de eerste maal op het verkeerde been gezet.

De prijs zal uitgereikt worden tijdens het symposium “Het veranderde gezicht van de kwakzalverij” en “De kwetsbare burger”, op zaterdag 12 november 2005 om 14.00 uur in Congrescentrum de Leeuwenhorst, Langelaan 3, Noordwijkerhout. Tijdens het symposium zal onder andere de minister van VWS, drs. Hans Hoogervorst, spreken over het overheidsbeleid inzake alternatieve behandelwijzen.

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.