Shortlist Meester Kackadorisprijs 2009

Op zaterdag 10 oktober om 13.30 zal in de Koepelkerk in Amsterdam, de winnaar bekend worden. Daarna volgt er een belangrijk symposium over de wenselijkheid van wettelijke registratie van alternatieve behandelaars. Tweede Kamerleden van de drie grootste politieke partijen zullen naast vertegenwoordigers van de alternatieve artsenverenigingen en de Vereniging tegen de Kwakzalverij het woord voeren. Het symposium staat onder voorzitterschap van dr. Els Borst-Eilers, oud-minister van Volksgezondheid.

Shortlist Meester Kackadorisprijs (in alfabetische volgorde)

G.P.M. Huisman, directeur van het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem is genomineerd omdat in zijn ziekenhuis kwakzalverij een vaste plaats gekregen heeft. Op de pijnpolikliniek wordt Chinese acupunctuur toegepast door een van de anesthesisten, de heer Liem. Van Chinese acupunctuur is in goed onderzoek nooit enige werkzaamheid gebleken. De wervende woordkeuze op de ziekenhuissite, de link naar het commercieel pijnbestrijdingsbureau Liembrothers, de oproep aan patiënten om zich – ‘zonder verwijskaart van de huisarts’ – voor € 80,- te laten behandelen, laten zien hoe de ver kwakzalverij inmiddels is opgerukt in dit ziekenhuis. Op kritische brieven van de VtdK naar de directeur van het Slingeland ziekenhuis werd niet gereageerd.

Mediq-apotheek is de naam voor een keten van 200 apotheken die de afgelopen 10 jaar zijn gekocht door de farmaceutische groothandel OPG (Onderlinge Pharmaceutische Groothandel). Mediq heeft zich de afgelopen jaren op niet-receptplichtige middelen gestort en er wordt veel reclame op de tv gemaakt. Homeopathische middelen worden actief aangeprezen in de apotheken van Mediq, terwijl de koepelorganisatie van apothekers (KNMP) zich expliciet uitgesproken heeft tegen homeopathie. Mediq promoot middelen waarvan iedere apotheker die een knip voor de neus waard is, weet dat ze niet werkzaam kunnen zijn.

Harry Mens, verzorgt sinds een aantal jaren op RTL7 op de zondagochtend het praatprogramma Business Class. Het is een publiek geheim dat zijn gasten flink betalen. Daar staat dan tegenover dat zij er zeker van zijn dat ze geen kritische vragen krijgen. Zijn programma is niet anders dan een groot advertorial onder het mom van journalistiek. Zeer bont maakte Mens het door op 21 september 2008 de kwakzalver Robert Trossèl alle ruimte te geven om reclame te maken voor de allang achterhaalde en peperdure chelatietherapie. Mens moet ervan op de hoogte geweest zijn dat tegen Trossèl al diverse malen door de Geneeskundige Inspectie was opgetreden en dat er op dat moment in België een strafrechtelijk onderzoek tegen hem liep wegens illegale stamceltherapie, een zaak die zou uitmonden in een forse boete.

De Nederlandse Vereniging Kritisch Prikken (NVKP) werd 15 jaar geleden opgericht door homeopaten en antroposofen. Het woord kritisch in de naam wekt de suggestie van een weloverwogen oordeel, maar dit is slechts schijn. Hier betekent kritisch gewoon ‘anti’. De vereniging geeft een tijdschrift uit en onderhoudt een website waarin gevaarlijke onzin over vaccinaties over de lezers wordt uitgestort. Men kan nauwelijks een aandoening bedenken die volgens de NVKP niet door vaccineren wordt veroorzaakt: van wiegendood, astma, hersenbeschadiging, kanker en auto-immuunziekten tot aan aids toe. Volgens de NVKP worden ernstige infectieziekten helemaal niet voorkomen met vaccineren. Dat kan naar de mening van de NVKP veel beter met bijvoorbeeld homeopathische middelen. Overigens zijn veel infectieziektes volgens de NVKP zo onschuldig dat vaccineren helemaal niet nodig is. De NVKP wordt geacht mede schuldig te zijn aan de geleidelijk afnemende vaccinatiegraad van de Nederlandse bevolking én aan het mislukken van de inentingscampagne tegen baarmoederhalskanker. Een beter voorbeeld hoe kwakzalverij schade kan toebrengen aan de volksgezondheid is moeilijk te geven.

Uitgeverij Ode wordt genomineerd vanwege de voortdurende stroom van onzinnige artikelen in het gelijknamige tijdschrift over allerhande ziektes en therapieën. Een voorbeeld hiervan is een artikel over longkankerrisico bij bestraling. Verder is Ode uitgever van het het blad Medisch Dossier, de Nederlandse uitgave van het blad What Doctors Don’t Tell You van de ‘gezaghebbende’ medisch journaliste Lynne McTaggart. Naast de internationale redactieraadsleden zitten voor Nederland in de redactieraad: Jan C. van Beek, arts en manueel geneeskundige, en de hiervoor al genoemde kwakzalver Robert K.T.H. Trossèl, arts. In Medisch Dossier worden reguliere geneeskundige behandelingen onveranderlijk afgeschilderd als gevaarlijk en vol risico’s. Uiteraard wordt de loftrompet gestoken over alternatieve behandelingen zoals fytotherapie, homeopathie, acupunctuur, orthomoleculaire geneeskunde en natuurgeneeskunde. Alle informatie in Medisch Dossier is volgens McTaggart gebaseerd op ’toonaangevende medische vaktijdschriften’ en op ‘gevestigd wetenschappelijk onderzoek’. Er is echter duidelijk sprake van cherry picking: selectief citeren van artikelen die de mening van de schrijfster ondersteunen en het negeren van onderzoeken die haar mening tegenspreken. Medisch Dossier is een rotte appel in de mand van de gezondheidsinformatie.

Sandra Roelofs, de Zeeuwse echtgenote van de president van Georgië, is op het onzalige idee gekomen om de gezondheidszorg in haar land te verbeteren door middel van de homeopathie. Zij heeft hiervoor de organisatie Homeopaten zonder Grenzen (HzG) binnengehaald. Het HzG-project in Georgië heeft als doel: ‘de hervormingen in de gezondheidszorg te ondersteunen middels het trainen van medisch personeel’. Ook mocht HzG deelnemen in het project SOCCO van Sandra Roelofs: mobiele klinieken die één keer per maand de meest afgelegen gebieden bezoeken waar nauwelijks gezondheidsvoorzieningen aanwezig zijn. Voor het project in Georgië, werd ook van ons Ministerie van Ontwikkelingssamenwerking subsidie ontvangen. Ongetwijfeld heeft de naam Sandra Roelofs geholpen om deze kwakzalverij met Nederlands belastinggeld te steunen.

RTV Utrecht. Al zestien jaar geeft men daar wekelijks op zondagochtend de microfoon in handen van de natuurgenezer Jaap Huibers. Na protest van de VtdK tegen de ‘kwaktaal’ die deze columnist/natuurgenezer uitslaat werd door RTV Utrecht een second opinion gevraagd. Deze expert bleek een ‘zeer gerenommeerd homeopathisch arts’ te zijn. Volgens RTV Utrecht heeft hij ‘op geen enkel punt enig gevaar kunnen vinden in de beweringen van Jaap Huibers. Sterker nog: hij vindt dat Jaap op sommige punten zijn tijd ver vooruit is en stelt dat je simpelweg via het internet kunt ontdekken dat de door Jaap beweerde opmerkingen juist zijn.’ Na dit hilarische oordeel van een collega-kwakzalver sloot RTV Utrecht de discussie en handhaafde zij de natuurgenezer als vaste columnist.

Zilveren Kruis Achmea. Deze zorgverzekeraar kreeg de Meester Kackadorisprijs al in 2003 omdat ze actief reclame maakte voor alternatieve behandelwijzen en zijn verzekerden aanbiedt deze kosten tot een bepaald bedrag te te vergoeden. Achmea Zilveren Kruis heeft niet veel van geleerd van de toekenning van deze poedelprijs en ze verdient nu een tweede nominatie omdat het door haar uitgegeven blad Health kwakzalvers alle ruimte geeft. Zo mocht in het herfstnummer van 2008 een klassiek homeopaat rustig verkondigen dat inenten tegen griep gevaarlijk is, zeker bij ouderen. Weliswaar werd de mening van deze klassiek geschoolde kwakzalver gezet tegenover die van een echte deskundige, prof. Coutinho, maar dat is niet meer dan een doekje voor het bloeden. Want hoe kan een leek nu beoordelen wie er gelijk heeft?

Informatie:

Frits van Dam, secretaris (020-6739479; 06-20616743)
Cees Renckens, voorzitter (06-51187133, alleen na 17.00 uur)