Alle sprekers namen het Einddoel van de Kosmos op de schep

Onder het motto ‘doe niet zo vooringenomen’ bezocht ik in Utrecht het lustrumcongres van de Artsenvereniging voor Biofysische geneeskunde en Bioinformatietherapie.

De eerste spreker die ik hoorde was Dr. med. Bodo Köhler uit Freiburg. Zonder enige duiding van dit ontstellende aantal deelde hij mee dat in Duitsland elk jaar 500.000 patiënten blijvende schade ondervinden door geneeskunde. Hij stelde vervolgens de vraag of wij, in het zicht van deze crisis, wilden vasthouden aan het materialistische gezichtspunt (zonder uit te leggen hoe dat gezichtspunt die 500.000 beschadigden veroorzaakt) of dat we de materie achter ons zouden laten om ons te richten op de geest.

Zich richtend op de geest stuitte hij op een gelaagde vierpolige wereld met subquantumvelden, quantumvelden, potentiële elektrische velden, gravitatievelden, morfische velden, vacuüm, massa, metabolisme, informatie, creatie, ionen, leven, zuur, basisch, de vier zelfgevoelens van Luescher en uiteindelijk, heel even, God. Hij illustreerde de aard van veldwervelingen door een luchtfoto te tonen van een fraai graancirkelpatroon in Engeland.

Zijn uiteenzetting was, u merkt het, het, volstrekt onsamenhangend, maar werd zo ernstig gebracht dat het leek of hij wilde uitproberen hoe ver je kunt gaan voordat een zaal bevrijd schaterend door heeft dat iets gezwets is. De foto’s van graancirkels waren zijn ultieme zet. Gekker kon hij het niet maken, maar tot mijn verbijstering schoot niemand in de lach.

Tijdens de lunch ontmoette ik een bekende collega, die natuurlijk zei:
‘Wat doe jij hier?’
Ik legde het uit en vroeg hoe hij collega Köhler had ervaren.
‘Best boeiend eigenlijk, de man heeft een visie.’
‘Maar alles wat hij zegt is aantoonbare lulkoek.’
‘Nou zeg, daar doe je deze mensen mee tekort. Ik kan niet geloven dat zo’n hele zaal naar quatsch zit te luisteren zonder het te beseffen.’
‘Al luisteren er honderd hele zalen naar, dat wil nog niet zeggen dat het geen onzin is.’

Hij maakte zich gauw van mij los.Ik bezocht daarop een van de stands om de bioresonantietherapie van nabij gedemonstreerd te krijgen.

Het hierbij betrokken apparaat heet de BICOM-2000 (hoort u ook de onmiskenbare echo van de Korthals XIV?). Het meet de huidweerstand. Bijvoorbeeld op de plek waar ‘de meridiaan van de dikke darm loopt’. In het apparaat worden nu ‘op een bepaalde manier’ zieke elektrische patronen van gezonde gescheiden en het apparaat bepaalt wat er aan signalen tegen die zieke patronen in gegeven moet worden om resonantie te bewerkstelligen in het zieke gebied zodat daar de schadelijke stoffen verdwijnen en de zelfgenezende krachten hun gang kunnen gaan (folder).

Twee dingen vielen mij op bij de voordrachten. Het eerste was de vrijwel totale afwezigheid van de lijdende mens. Alle sprekers namen niets minder dan het Einddoel van de ganse Kosmos op de schep, maar over de angst van ouders bij een ziek kind, de schaamte van een kankerpatiënt rond zijn stoma of de slopende worsteling met een demente huisgenoot werd in alle talen gezwegen. Het viel mij zo op, omdat de alternatieven immers de reputatie hebben zich vooral op de menselijke beleving te richten van zieken.

Een nog grotere verrassing was de aard van de gelanceerde theorieën. Men heeft het over atomen, quantumfysica, fotonen, moleculen, gravitatie, membranen, metabolisme, zuur, base, ionen, frequenties, magnetisme, oestrogenen, receptoren, resonantie, embryogenese, elektromagnetische velden enzovoort, maar dan op een manier die niets te maken heeft met de oorspronkelijke wetenschappelijke inhoud van deze concepten. Het gaat om gespeelde wetenschap. Net als kinderen die in hun spel een oud tafelkleed omslaan en zich dan prinses wanen. Dit ‘net echt’ doen gaat heel ver. Men is gek op elektronische apparaten (de BICOM-2000), wijzertjes die uitslaan, grafieken natuurlijk en het woord ‘wetenschappelijk’. En net als bij het spelende prinsesje in haar tafelkleed is er ook hier geen enkele verbinding met de werkelijkheid.

Je vraagt je met enige gêne af, waarom men zichzelf afscheept met zo’n lullige imitatie van wetenschappelijk denken terwijl het echte spul overal verkrijgbaar is. Ik denk dat dit voortkomt uit onbegrip over de aard van oorspronkelijk wetenschappelijk onderzoek. Men lijkt niet te beseffen dat daar een talent voor nodig is, dat slechts weinigen is gegeven. Daar komt nog bij dat één aspect van de analyse van de wereld om ons heen, kwantumfysica, voor de meesten van ons ontoegankelijk is omdat we wiskundig te beperkt zijn. In plaats van zich nederig buiten dit domein op te stellen, stormen deze kwakdenkers er gewoon binnen en gaan zitten fröbelen met het woordje ‘quantum’. Het resultaat is als een Bachfuga verpapt tot draaimolenmuziek, goedkope troep eigenlijk. Kwestie van smaak? Maar dan wel smaak waarover valt te twisten.

Hoe verklaren we dat miljoenen klanten zich deze onzin laten aanleunen? Ten eerste is het voor een leek niet zo eenvoudig om een ECG-apparaat te onderscheiden van de BICOM-2000. Daarnaast denk ik dat de hier gedroomde kosmische samenhang een aantrekkelijke noodlotsbezwering inhoudt, die terecht ontbreekt in de wetenschappelijke analyse van gebeurtenissen in ons lichaam. Terecht, want het noodlot vált helemaal niet te bezweren.

Maar wie wil daar aan?

Dit artikel verscheen ook in het Nederlands Tijdschrift tegen de Kwakzalverij 118.2 (juli 2007), p. 10,17.

Nieuwsbrief

De Digitale Nieuwsbrief van de VtdK houdt u regelmatig op de hoogte van nieuwe artikelen op deze site.